Fuzja : perspektywa 2050

• Autorzy: Romaniuk R. S.

Warianty tytułu

EN

Fusion : perspective 2050

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku egzotermicznej reakcji fuzji termojądrowej jądra deuteru i trytu łączą się i powstaje jądro helu, neutron i wydzielana jest znaczna energia (kinetyczna neutronów 14 MeV). Reakcja nuklidów DT nie jest najkorzystniejsza z punktu widzenia produkcji energii, ale jest najbardziej zaawansowana techniczne. Korzystniejsze byłyby prawdopodobnie reakcje aneutronowe, Unia Europejska, poprzez swoją agendę EURATOM, opracowała mapę drogową mającą prowadzić do opanowania i wprowadzenia komercyjnej energetyki termojądrowej w perspektywie 2050. Kamieniami milowymi na tej drodze są eksperymenty tokamakowe JET, ITER oraz DEMO i eksperyment neutronowy IFMIF. Jest nadzieja, że przy zaangażowaniu rządu oraz wszystkich środowisk krajowych uczonych z dziedziny fuzji, część z tej mapy drogowej mogła by być realizowana w naszym kraju. Infrastruktura budowana dla eksperymentów fuzyjnych może być wykorzystywana także do badań materiałowych, chemicznych, biomedycznych, związanych z ochroną środowiska, energetyką, bezpieczeństwem, itp. Budowa takiej akceleratorowej infrastruktury badawczej i przemysłowej miałaby wielkie znaczenie dla rozwoju nauki i przemysłu atomistycznego w Polsce.

EN

The results of strongly exothermic reaction of thermonuclear fusion between nuclei of deuterium and tritium are: helium nuclei and neutrons, plus considerable kinetic energy of neutrons of over 14 MeV. DT nuclides synthesis reaction is probably not the most favorable one for energy production, but is the most advanced technologically. More efficient would be possibly aneutronic fusion. The EU by its EURATOM agenda prepared a Road Map for research and implementation of Fusion as a commercial method of thermonuclear energy generation in the time horizon of 2050. The milestones on this road are tokomak experiments JET, ITER and DEMO, and neutron experiment IFMIF. There is a hope, that by engagement of the national government, and all research and technical fusion communities, part of this Road Map may be realized in Poland. The infrastructure build for fusion experiments may be also used for material engineering research, chemistry, biomedical, associated with environment protection, power engineering, security, etc. Construction of such research and industrial accelerator infrastructure may have potentially a profound meaning for the development of science and technology in Poland.

Słowa kluczowe

PL

JET; ITER; IFMIF; DEMO; fuzja jądrowa; energetyka termojądrowa; fuzja DT; neutrony; techniki aneutronowe; fuzja inercyjna; tokamak; stellarator; fuzor; reaktor fuzyjny

EN

JET; ITER; IFMIF; DEMO; nuclear fusion; thermonuclear power engineering; DT fusion; neutrons; aneutronic; technologies; inertial fusion; tokomk; stellarator; fuzor; fusion reactor

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 54, nr 6
• Strony: 73--78
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.,

Twórcy

autor

Romaniuk R. S.

• Politechnika Warszawska, Instytut Systemów Elektronicznych

Bibliografia

• [1] Matulewicz Т. (IFD UW), i inni, Przyszłość badań fuzyjnych w Polsce, Materiały Seminarium Fuzyjnego, IFD UW, Warszawa 10.05.2013.
• [2] Zagorski R.: (IFPiLM), Fusion Road Map, Program badań fuzyjnych w Europie, Materiały Seminarium Fuzyjnego, IFD UW, Warszawa 10.05.2013.
• [3] Woźnicka U.: (IFJ PAN), Fusion Electricity: A roadmap to the realisation of fusion energy, Materiały Seminarium Fuzyjnego, IFD UW, Warszawa 10.05.2013.
• [4] Foresight dla Energetyki Termojądrowej [www.energetykatermo-jadrowa.pl]
• [5] EFDA – Europejskie Porozumienie ds. Rozwoju Fuzji (european Fusion Development Agrement) [http://www.efda.org/]
• [6] EUFRATOM – Europejska Wspólnota Energii Atomowej [http://www.euratom.org/]
• [7] ITER – International Thermonuclear Experimental Reaktor [http://www.iter.org/]
• [8] JET – Joint European Torus, Culham, UK [http://www.efda.org/jet/]
• [9] Stellarator Greifswald [http://www.uni-greifswald.de/]
• [10] Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy [http://www.ifpilm.pl/]
• [11] Narodowe Centrum Badań Jasdrowych [http://www.ncbj.gov.pl/]
• [12] Instytut Fizyki Jądrowej PAN [http://www.ifj.edu.pl/]
• [13] Max Planck Institute for Plasma Physics [http://www.mpg.de/151634/plasmaphysik]
• [14] Romaniuk R. S.: Europejski laser rentgenowski, Elektronika, vol. 54, no. 4, str. 149-154 (2013).
• [15] Romaniuk R. S.: Międzynarodowy zderzacz liniowy, Elektronika, vol. 54, no. 3, str. 119-122 (2013).
• [16] Romaniuk R. S.: EuCARD-2, Elektronika, vol. 54, no. 3, str. 114-119 (2013).
• [17] Romaniuk R. S.: Kompaktowy solenoid mionowy, Elektronika, vol. 54, no. 3, str. 104-107 (2013).
• [18] Romaniuk R. S.: Lasery rentgenowskie LCLC i LCLS II – SLAC, Elektronika, vol. 54, no. 4, str. 66-69 (2013).
• [19] Romaniuk R. S.: Akceleratory dla społeczeństwa TIARA 2012, Elektronika, vol. 54, no. 3, str. 108-112 (2013).
• [20] Romaniuk R. S.: Accelerator science and technology in Europe, International Journal of Electronics and Telecommunications, vol. 58, no. 4, pp. 327-334 (2012).
• [21] Romaniuk R. S.: Proton physics an plasma research – Photonics Applications and web engineering Wilga May 2012, Proceedings of SPIE, vol. 8454, art no. 845405.
• [22] Romaniuk R. S.: Accelerator science and technology in Europe: EuCARD 2012, Proceedings SPIE, vol. 8454, art no. 845400 (2012).
• [23] Romaniuk R. S.: Fizyka fotonu i badania plazmy, Wilga 2012, Elektronika, vol. 53, no. 9 str. 170-176 (2012).
• [24] Romaniuk R. S.: Technika akceleratorowa i eksperymenty fizyki wysokich energii, Wilga 2012, Elektronika, vol. 53, no. 9, str. 162-169 (2013).
• [25] Romaniuk R. S.: Rozwój techniki akceleratorowej w Europie – EuCARD 2012, Elektronika, vol. 53, no. 9, str. 147-153 (2012).
• [26] Romaniuk R. S.: Accelerator infrastructure in Europe – EuCARD 2011, International Journal of Electronics and Telecommunications, vol. 57, no. 3, pp. 413-419 (2012).
• [27] Romaniuk R. S.: Infrastruktura akceleratorowa w Europie: EuCARD 2011, Elektronika, vol. 52, no. 12, str. 117-120 (2011).
• [28] Romaniuk R. S.: EuCARD 2010 accelerator technology in Europe, International Journal of Electronics and Telecommunications, vol. 56, no. 4, pp. 485-488 (2010).
• [29] Romaniuk R. S.: EuCARD 2010 – Technika akceleratorowa w Europie, Elektronika, vol. 51, no. 8, str. 178-179 (2010).
• [30] Romaniuk R. S.: Instytut Systemów Elektronicznych w projektach CARE i EuCARD: Badania i zastosowania akceleratorów w Europie, Elektronika, vol. 50, no. 8, str. 157-162 (2009).