Wpływ ruchu samochodowego na depozycję zanieczyszczeń w pobliżu szlaków komunikacyjnych

• Autorzy: Olszowski T. , Kłos A. , Wacławek M.

Warianty tytułu

EN

Impact on traffic car deposition of pollutants near routes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wstępne wyniki badań wpływu ruchu samochodowego na lokalne zmiany depozycji zanieczyszczeń l (S02, N02, Cd, Cu, Ni, Pb i Zn) w pobliżu szlaków komunikacyjnych. Stężenia SO2 i NO2 oznaczano zmodyfikowaną metodą pasywną Amaya. Do oceny depozycji metali ciężkich wykorzystano lichenomonitoring aktywny, polegający na ekspozycji transplantowanych porostów w pobliżu drogi. Badania prowadzono w administracyjnych granicach miasta Opole przy obwodnicy północnej, będącej częścią drogi krajowej łączącej autostradę A4 m.in. z drogą w kierunku na Warszawę. Wykazano, że stężenia SO2 i NO2 w powietrzu zmniejszają się wraz z odległością od drogi. Wykazano także zwiększoną akumulację w porostach Cd, Cu i Pb.

EN

The initial results of investigations concerning the impact of traffic on local changes in deposition of pollutants (S02, NO2, Cd, Cu, Ni, Pb and Zn) in the yicinity of roads were described. The SO2 and NO2 concentrations were determined using a modified passive Amaya method. To assess the deposition of heavy metals the active lichenomonitoring method was used which involves exposure of transplanted lichens in the yicinity of the road. The study was conducted in the administrative limits of the city of Opole in the northern beltway, which is part of the national road linking the A4 highway with the road towards Warsaw. It has been shown that the concentrations of SO2 and NO2 in the air decreased with distance from the road. The increased concentrations of Cd, Cu and Pb accumulated in lichens were observed.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia komunikacyjne; monitoring pasywny; lichenomonitoring aktywny

EN

traffic pollution; passive monitoring; active lichenomonitoring

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 15, NR 2
• Strony: 155--161
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., tab., wykr., rys.

Twórcy

autor

Olszowski T.

• Katedra Techniki Cieplnej i Aparatury Przemysłowej f Wydział Mechaniczny Politechnika Opolska ul. S. Mikołajczyka 5, 45-271 Opole

autor

Kłos A.

• Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytet Opolski ul. kard. B. Kominka 4, 45-032 Opole

autor

Wacławek M.

• Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytet Opolski ul. kard. B. Kominka 4, 45-032 Opole

Bibliografia

• [1] Ambient air - Determination of sulfur dioxide - Ultraviolet fluorescence metod. ISO/DIS 10498.
• [2] Powietrze atmosferyczne - Oznaczanie stężenia masowego tlenków azotu - Metoda chemiluminescencyjna PN-ISO 7996:2001.
• [3] Krochmal D. i Kalina A.: A method ofnitrogen dioxide and sulphur dioxide determination in ambient air by use ofapassńe samplers and ion chromatography. Atmos. Environ., 1997, 31(20), 3473-3479.
• [4] Mitosek G., Walczewski J. i Tomaszewska A.M.: Wskazówki do modernizacji monitoringu jakości powietrza pod katem dostosowania systemu do wymagań przepisów UE ze szczególnym uwzględnieniem dużych miast. Bibl. Monit. Środow., GIOŚ, Warszawa 2000.
• [5] Plaisance H., Sagnier I., Saison J.Y., Galloo J.C. i Guillermo R.: Performances and application of a passńe sampling method for the simultaneaus determination ofnitrogen dioxide and sulfur dioxide in ambient air. Envioron. Monit. Assess., 2002, 79(3), 301-315,
• [6] Stan środowiska w Polsce na tle celów i priorytetów Unii Europejskiej. Raport wskaźnikowy - Polska 2004. GIOŚ, Warszawa 2005.
• [7] Freitas M.C., Reis M.A., Marques A.P. i Wolterbeek H.Th.: Use of lichen transplants in atmospheric deposition studies. J. Radioanal. Nuci. Chem., 2001, 249(2), 301-315.
• [8] Conti M.E. i Cecchetti G.: Biological monitoring: lichens as bioindicators of air pollution assessment - a review. Environ. Pollut, 2001,114,471-492.
• [9] Seaward M.R.D.: Biomonitors of emironmental pollution: an appraisal of their effectiveness. Ecol. Chem. Eng., 2006, 13(3-4), 193-199.
• [10] Rajfur M., Kłos A., Wacławek M. i Waclawek W.: Heavy metals sorption in lichen Hypogymnia physodes. Ecol. Chem. Eng., 2005, 12(12), 1343-1351.
• [11] Kłos A., Rajfur M., Wacławek W. i Wacławek M.: Badanie pierwiastków śladowych zakumulowanych na porostach. Ecol. Chem. Eng., 2005, 12(S2), 155-178.
• [12] Kłos A., Rajfur M., Wacławek M. i Wacławek W.: Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczenia obszarom/ leśnych metalami ciężkimi. Proc. XV Central European Conference ECOpole'06 (19-21.10.2005, Jamrozowa Polana), Opole 2006,207-210.
• [13] Bergamaschi L., Rizzio E., Giaveri G., Loppi S. i Gallorini M.: Comparison between the accumulation capacity offour lichen species transplantedto a urban site. Environ. Pollut., 2007, 148,468-476.
• [14] Loppi S. i Frati L.: Lichen dńersity and lichen transplants as monitors of air pollution in a rura! area of central Italy. Enyiron. Monit. Assess., 2006,114, 361-375.
• [15] Plocnik H., Batic F. i Ribaric L.C.: Monitoring of short-term heavy metal deposition by accumulation in epiphityc lichens (Hypogymnia physodes). J. Atmos. Chem., 2004, 49, 223-230.
• [16] Yiskari E.L., Rekila R„ Roy S., Lehto O., Ruuskanen J. i Karenlam) L.: Airborne pollutants along a raodside: Assessement using snow anafyses andmoss bags. Environ. Pollut., 1997, 97(1-2), 153-160.
• [17] Szarek-Łukaszewska M., Grodzińska K. i Braniewski S.: Heavy meti concentration in the moss Pleurozium schreberi in the Niepolomii Forest. Poland: changes during 20 years. Environ. Monit. Assess 2002,79(3),231-237.
• [18] Zechmeister H.G., Hagendorfer H., Hohenwalłner D., Hanus-Illnar P i Riss A.: Anafyses ofplaiinum group elements in mosses as indicatoi of road traffic emissions in Austria. Atmos. Environ.. 2006, 4( 7720-7732.
• [19] Ermakova E.V., Frontasyeva M.V., Pavlov S.S., Povtoreiko E.A Steinnes E. i Cheremisina Ye N.: Air pollution studies in Centrc, Russia (Tver and Yaroslavl Regions) using the moss biomonitorm, technique and neutron actńation anafysis. J. Atmos. Chem., 2004, 45 549-561.
• [20] Sloof J.E.: Lichens as a quantitative biomonitors for atmospheri trace-elements deposition, using transplants. Atmos. Environ,, 1995 29,11-20.
• [21] Loppi S. i Corsini A.: Dńersity ofepiphytic lichens and metal content ofParmelia caperata thalli as monitors of air pollution in the town o Pistoia (C Italy). Environ. Monit. Assess., 2003, 86, 289-301.
• [22] Bari A., Rosso A., Minciardi M.R., Troiani F. i Pieryittori R.: Anafysi. of heavy matals in atmospheric particulates in relation to theii bioaccumulation in explanted Pseudevernia furftiracea thalli. Environ Monit. Assess., 2001, 69, 205-220.
• [23] Fenger J.: Urban air quality. Atmos. Environ., 1999, 33, 4877-4900.
• [24] Garty J., Wiessman L., Cohen Y., Karnieli A. i Orlovsky L. Transplanted lichens in and around the Mount Carmel National Part and the Haifa boy industrial region in Israel: Physiological am chemicalresponses. Environ. Res., 2001, A85, 159-176.
• [25] Hoek G,, Brunekreef B., Goldbohm S., Fischer P. i Van den Brandl P.A.: Association between mortality and indicators of traffic-relatea air pollution in the Netherlands: a cohort study. Lancet, 2002, 360, 1203-1209.
• [26] Kakulu S.E.: Trace metal concentration in roadside surface soil ona tree bark: a measurement of local atmospheric pollution in Abuja, Nigeria. Environ. Monit. Assess., 2003, 89, 233-242.
• [27] Johnston W.R. i Harrison R.M.: Deposition of metalic and organie pollutants alongside the M6 motorway. Sci. Total Environ., 1984, 33, 119-127.
• [28] Panek E. i Targońska J.: The effect of plant cover and distatnce from the road on spatial distribution of heavy metals (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) concentration in roadside plants between Kraków and Zakopane. Polish J. Environ. Stud., 2007,16(3B), 376-380.
• [29] Domagała-Swiatkiewicz L: Jak zapobiegać skażeniu roślin metalami ciężkimi? Gardener, 2003,2, 58-59.
• [30] Stan środowiska w województwie opolskim w roku 2003. Bibl. Monit. Środow., Opole 2004.
• [31] Balarama Krishna M.V. i Arunachalam J.: Ultrasound-assisted extraction procedure for thefast estimation of major, minor and trace elements in lichen and missel samples by ICP-MS and 1CP-AES. Anai. Chim. Act., 2004, 522, 179-187.
• [32] Frati L., Brunialti G. i Loppi S.: Problems related to lichen transplants to monitor trace element deposition in repeated surveys: a case sludy from central Italy. J. Atmos. Chem., 2005, 52, 221-230.
• [33] Olszowski T.: Distributions of SO; and NO2 Concentration within administrative borders of Opole. Polish J. Environ. Stud., 2007, 16(3B), 371-375.