Zastosowanie GIS do inwentaryzacji przemysłowych źródeł emisji odorów

• Autorzy: Sówka I. , Skrętowicz M. , Zwoździak J. , Kunecka J.

Warianty tytułu

EN

Application of GIS technique to inventory of industrial odour emission sources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Emisja odorów z zakładów przemysłowych (obok obiektów rolniczych i gospodarki komunalnej) jest częstą przyczyną skarg ludności. Zwłaszcza przetwórstwo rolno-spożywcze, w tym procesy powstawania produktów i półproduktów spożywczych oraz towarzysząca im konieczność nadania właściwego smaku, zapachu oraz wyglądu, a także odpowiedniej trwałości i zwiększenie przyswajalności, mogą być przyczyną emisji odorów. Zapachy mogą być powodem problemów zdrowotnych lub uczucia dyskomfortu. Uzasadnione wydaje się zatem, aby w działaniach z zakresu ochrony środowiska, a także ochrony społeczeństwa przed skutkami emisji odorów w pierwszej kolejności dokonać kompleksowej inwentaryzacji pod względem poziomu emisji zapachu, a następnie lokalizacji obiektów przemysłowych będących potencjalną przyczyną zapachowej uciążliwości. Systemy GIS znalazły szerokie zastosowanie w ochronie środowiska. Stosuje się je m.in. w celach analitycznych, wdrożeniowych, w zarządzaniu środowiskiem i jego monitoringu, ale również w inwentaryzacji przestrzennych źródeł zanieczyszczeń (zanieczyszczenia gazowe, pyły). W pracy przedstawione zostaną wyniki analiz przestrzennych, w postaci map lokalizacji obiektów przemysłowych, z wybranych działalności gospodarczych, na terenie województw: mazowieckiego, dolnośląskiego oraz śląskiego. Wizualizacja przestrzenna danych statystycznych pozwoliła na określenie obszarów (w zakresie powiatów, gmin), na których wybrana działalność gospodarcza (np. produkcja i przetwórstwo mięsa, ryb, cukru) może być przyczyną uciążliwości zapachowej.

EN

Odour emissions from industrial facilities (next to the objects of agricultural and municipal management), is a common cause of complaints of the population. In particular, food processing, including product and intermediate food products development processes and accompanying need to give: the proper taste, smell and appearance, and adequate durability and increased bioavailability, may be the reason of odour emissions. Emissions that may be associated with the occurrence of health risk or discomfort. Therefore, it seems reasonable that the environmental protection activities and the protection of society against the effects of odour emissions, to make first a comprehensive inventory of emissions in terms of odour, but also the location of industrial facilities that are a potential cause of odour nuisance. GIS systems have found wide application in environmental protection. They are used, inter alia, for the purposes of analysis, implementation, but also in spatial kwentory of pollution sources (gaseous pollutants, particulate matter). The paper will present the results of spatial analysis in the form of maps of the location of industrial facilities, from selected economic activities, in Mazovia, Silesia and Lower Silesia. Spatial statistical analysis allowed the identification of areas (in terms of counties, municipalities) in which the selected economic activities (eg production and processing of meat, fish, sugar) can be a reason of odour nuisance.

Słowa kluczowe

PL

związki złowonne; działalność gospodarcza; uciążliwość zapachowa; analiza przestrzenna

EN

economic activity; odour nuisance; spatial analysis

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 5, No. 2
• Strony: 609--615
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys.

Twórcy

autor

Sówka I.

• Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław

autor

Skrętowicz M.

• Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław

autor

Zwoździak J.

• Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław

autor

Kunecka J.

• Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław

Bibliografia

• [1] Rutkowski J., Kośmider J. i Szklarczyk M.: Substancje odorotwórcze w środowisku. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 1995.
• [2] Kośmider J., Mazur-Chrzanowska B. i Wyszyński B.: Odory. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2002.
• [3] Kasztelen A.: Oddziaływanie przemyslu spożywczego na środowisko naturalne. Przemysł Spożywczy 2008, 10, 60-65.
• [4] Gażdzicki J.: Leksykon geomatyczny. Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej, Warszawa 2001.
• [5] Longley A., Goodchild M.F. i Maguire D.J.: GIS. Teoria i praktyka. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2006.
• [6] Gotlib D., Iwaniak A. i Olszewski R.: GIS. Obszary zastosowań. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2007.
• [7] Program ochrony powietrza dla strefy miasto Koszalin, w której został przekroczony poziom docelowy benzo[a]pirenu w powietrzu wykonywany przez BSiPP EKOMETRIA Sp. z o.o. Gdańsk 2009.
• [8] Usowicz B. i Usowicz Ł.: Punktowe pomiary wilgotności gleby a jej przestrzenny rozkład na polach uprawnych. Acta Agrophys., 2004, 4(2), 573-588.
• [9] Kulig A., Lelicińska-Serafin K., Podedworna J. i Sinicyn G.: Identyfikacja, inwentaryzacja i charakterystyka źródeł odorantów w gospodarce komunalnej w Polsce. [W:] Współczesna problematyka odorów. Szynkowska M.I. i J. Zwoździak J. (red.). Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2010, 14-53.
• [10] Osada E.: Krajowy system informacji o terenie. Wyd. Naukowe Dolnośląska Szkoła Wyższa, Wrocław 2009.
• [11] http://www.esripolska.com.pl