Możliwości przywrócenia migracji ryb przez obiekty hydrotechniczne

• Autorzy: Wierzbicki M. , Hämmerling M.

Warianty tytułu

EN

Possibility to restore fish migration through barrages

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono problematykę przywrócenia migracji ryb w obiektach hydrotechnicznych w aspekcie oddziaływania piętrzenia na morfologię koryta. Omówiono zmiany jakie mogą nastąpić w korycie rzeki na skutek piętrzenia wody i jej wykorzystania do celów energetycznych, oraz wpływ jaki piętrzenie wywiera na warunki migracji organizmów wodnych, głównie ryb. Przedstawiono priorytety oraz założenia projektowe, które powinny spełniać współczesne konstrukcje przepławek, tak by ich działanie było jak najefektywniejsze. Na podstawie prac związanych z opiniowaniem dokumentacji projektowych oraz wniosków o dofinansowanie budowy przepławek przedstawiono jakie elementy powinny być brane pod uwagę podczas opracowywania koncepcji, projektu oraz użytkowania przyjętego rozwiązania udrożnienia stopnia dla migracji organizmów. Wskazano na potrzebę rzetelnej analizy uwarunkowań formalnoprawnych, środowiskowych i technicznych oraz różnych wariantów rozwiązań.

EN

This paper presents the issue of restoring the fish migration in hydro-technical facilities in the aspect of the impact of water damming on the riverbed morphology. The authors discuss changes that may occur in the riverbed as a result of artificial water damming and its use for power generation purposes, as well as the influence of damming on water organisms, mainly fish, migration conditions. They present the priorities and the project assumptions that should be fulfilled by fishpasses in order to ensure their maximum efficiency. Based on works related to issuing opinions on project documentations and applications for financing of the fish pass constructions, the paper presents the elements that should be taken into account while elaborating the conception, the project and the use of the barrage unclogging solution adopted in order to facilitate the migration of organisms. The authors indicate the necessity of a throughout analysis of the formal, legal, environmental and technical conditions as well as of different solution variants.

Słowa kluczowe

PL

Migracja ryb; obiekt hydrotechniczny; koryto rzeki

EN

Fish migration; river bed; barrage

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 7
• Strony: 210--214
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Wierzbicki M.

• RZGW w Poznaniu Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zespół ds. Ochrony Żywych Zasobów Wód

autor

Hämmerling M.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Inżynierii Wodnej i Sanitarnej

Bibliografia

• 1. A. BYLAK, K. KUKUŁA, E. KUKUŁA, 2009. Influence of regulation on ichthyofauna and benthos of the Różanka stream. Ecohydrology & Hydrobiology, 9: 211-223.
• 2. DVWK (Deutscher Verband fur Wasserwirtschaft und Kulturbau), 2002. Fish passes -Design, dimensions and monitoring. FAO, Rome.
• 3. T. DYSARZ, J. WICHER-DYSARZ, B. PRZEDWOJSKI, M. WIERZBICKI, 2006. Wpływ zabudowy oraz procesów morfodynamicznych na transformację reżimu hydrologicznego w cofkowej części zbiornika Jeziorsko na rzece Warcie. Infrastruktura i Ekologie Terenów Wiejskich, 4: 213-222.
• 4. l.O. GROWNS, P.C. GEHRKE, K.L AST-LES, D.A. POLLARD, 2003. A comparison of fish assemblages associated with different riparian vegetation types in the Hawkesbury-Nepean River system. Fisheries Management and Ecology, 10: 209-220.
• 5. G.M. KONDOLF, 1997. Hungry water: effects of dams and gravel mining on river channels. Environ. Manage21: 533-551.
• 6. K. KUKUŁA, 2001. Ichtiofauna górnego Sanu. Referat w PTH Kraków, 15.04.2011.
• 7. J.L. LESSARD, D.B. HAYES, 2003. Effects of elevated water temperature on fish and macroinvertebrate communities below small dams. RiverRes. Applic 19 (7): 721-732.
• 8. Z. POPEK, 2006. Warunki ruchu rumowiska wleczonego w małej rzece nizinnej. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• 9. B. PRZEDWOJSKI, 1998. Morfologia rzek i prognozowanie procesów rzecznych. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań.
• 10. B. PRZEDWOJSKI, M. WIERZBICKI, J. WlCHER-DYSARZ, N. WALCZAK, 2007. Stan zagrożenia powodziowego powyżej zbiorni¬ka Jeziorsko. Nauka, Przyroda, Technologie 1 (2): 229-240, Poznań.
• 11. B. PRZEDWOJSKI, T. DYSARZ, J. WICHER--DYSARZ, M. WIERZBICKI, 2008. Analiza wpływu czynników morfodynamicznych i wegetacyjnych na kształtowanie warunków hydraulicznych w cofkowej części nizinnych zbiorników wodnych. Monografia, Uniwersy¬tet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań.
• 12. G. RADKE, R. BERNAŚ, M. SKÓRA, 2012. Małe elektrownie wodne - duże problemy ekologiczne: przykłady z rzek północnej Polski. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 68 (6): 424-434.
• 13. J. WICHER, B. PRZEDWOJSKI, M. WIERZBICKI, 2002. Zmiany krzywej natężenia przepływu w stanowisku dolnym zbiornika Jeziorsko, Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCXLII, Melioracje i Inżynieria Środowiska, nr 23, s. 485-493, Poznań.
• 14. M. WIERZBICKI, J. WICHER, 2002. Wpływ erozji poniżej zbiornika Jeziorsko na zmiany zachodzące w korycie rzeki Warty. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska XI, 2 (25): 91-102, Warszawa.
• 15. M. WIERZBICKI, M. HAMMERLING, B. PRZEDWOJSKI, 2008. Przebieg procesu erozji poniżej zbiornika Jeziorsko na rzece Warcie, Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, XVII, 2 (40):, Warszawa.
• 16. W. WIŚNIEWOLSKI, M. MOKWA, S. ZIOŁA, 2008. Migracje ryb - przyczyny, zagrożenia i możliwości ochrony. Monografia, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław.
• 17. J.M. WŁODEK, S. SKÓRA, 1993. Ichtio¬fauna na terenie wielkiego miasta Krakowa w ostatnim stuleciu. Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej, 21: 245-263.
• 18. E. VERSPOOR, 1997. Genetic diversity among Atlantic salmon (Salmo salar L.) populations. ICES Journal of Marine Science, 54: 965-973.