Nowe muzeum w mieście. Zmiany w kształtowaniu funkcjonalno-przestrzennym architektury współczesnych obiektów muzealnych

• Autorzy: Derwisz Justyna

Identyfikatory

DOI

10.4467/25438700SM.20.008.12211

Warianty tytułu

EN

New museum in the city. Changes in the functional and spatial development of the architecture of contemporary museum object

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Dynamiczny rozwój technologii komputerowych i systemów multimedialnych sprawił, że sposób czerpania wiedzy o otaczającym nas świecie się zmienił. Transformacjom poddały się i muzea, w których cyfrowe zasoby oraz ekspozycje multimedialne intensywnie wypierają dwudziestowieczne metody prezentacji oparte na pasywnej kontemplacji. Współczesne wystawy to nastawione na wywołanie określonych doświadczeń przestrzenie, atrakcyjne dla odbiorcy dzięki swojej immersyjności i interakcyjności, zastosowaniu multimediów i narracyjnej struktury. W artykule opisano zaobserwowane zmiany i tendencje w projektowaniu ekspozycji i budynków w odniesieniu do ewolucji instytucji muzealnych. Przedstawiono obiekty zrealizowane lub zaprojektowane w ciągu minionego dwudziestolecia ze szczególną uwagą poświęconą nowym muzeom w Polsce. Przeprowadzone analizy potwierdzają, iż obiekt muzealny – jego miejsce w przestrzeni miasta, architektoniczny projekt układu funkcjonalnego, stref wystawowych i aranżacji samych ekspozycji ewoluują równolegle do zmieniających się technologii i nowych potrzeb społecznych.

EN

The dynamic development of computer technologies and multimedia systems has changed the way we learn about the world around us. Museums have undergone transformations, in which digital resources and multimedia exhibitions intensively supplant the 20th-century presentation methods based on passive contemplation. Contemporary exhibitions are spaces focused on evoking specific experiences, attractive to the recipient thanks to their immersion and interactivity, using multimedia and narrative structure. The article describes the observed changes and trends in the design of exhibitions and buildings in relation to the evolution of museum institutions. Objects constructed or designed over the past two decades have been presented, with particular attention devoted to new museums in Poland. The conducted analysis confirms that the museum object – its place in the city space, the architectural design of the functional arrangement, as well as the exhibition areas and the arrangement of the exhibitions themselves is evolving in parallel with changing technologies and new social needs.

Słowa kluczowe

PL

muzeum; ekspozycja; architektura współczesna; przestrzeń miejska

EN

museum; exhibition; contemporary architecture; urban space

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 30
• Strony: 72--81
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., fot.

Twórcy

autor

Derwisz Justyna

• APP Justyna Derwisz

Bibliografia

• [1] Białkiewicz J.J., 2017, Muzeum Katyńskie na terenie Cytadeli Warszawskiej – obiekt historyczny w interpretacji nowoczesnej architektury muzealnej, w: Wiadomości Konserwatorskie 52/2017, pp. 59–73
• [2] Gyurkovich M., 2013, Hybrydowe przestrzeniekultury we współczesnym mieście europejskim, Kraków: Wydawnictwo PK
• [3] Gyurkovich M., 2018, New cultural buildings as catalysts for the transformation of public spaces – selected Polish examples, w: 5th International Multidisciplinary Scientific Conference on Social Sciences and Arts SGEM 2018, 26 August – 01 September, 2018, Albena, Bulgaria : conference proceedings. Vol. 5, Urban planning, architecture & design. Iss. 5.2, Urban studies, planning and development, STEF92 Technology Ltd, pp. 129–137
• [5] Gyurkovich M., Sotoca A., 2018, Zieleń jako element kształtowania przestrzeni publicznych dedykowanych kulturze – wybrane przykłady, w: Housing Environment 24/2018, pp. 99–110
• [6] Gyurkovich M., 2019, Polskie przestrzenie kultury: wybrane zagadnienia, Kraków: Wydawnictwo PK
• [6] Hochleiner J., Połom-Jakubowicz W., 2015, Wstęp, w: Hochleiner J., Połom-Jakubowicz W. (red), Funkcje Muzeum Współcześnie. Wyzwania i interpretacja oferty muzealnej, Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, pp. 5–7
• [7] Jagodzińska K., 2008, Dzielnice kultury – miasta w mieście. Przypadek Europy Środkowej, w: Kultura i Polityka, nr 4/2008, pp. 46–62
• [8] Jasinski Ł., 2015, Jak opowiedzieć o kataklizmie? Koncepcja Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku w: Hochleiner J., Połom-Jakubowicz W. (red.), Funkcje Muzeum Współcześnie. Wyzwania i interpretacja oferty muzealnej, Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, pp. 25–32
• [9] Kadłuczka A., 2010, Ortodoksyjna kreacja przestrzeni architektonicznej Podziemnego Muzeum Rynku Krakowskiego, w: Wiadomości Konserwatorskie 28/2010, pp. 9–17
• [10] Kadłuczka A., 2011, Rynek Główny w Krakowie. Podziemne Muzeum i Sukiennice. Projekty r9stauracji, modernizacji i realizacja 2002–2010, Kraków: Naświetlarnia B1+
• [11] Kruczek Z., 2015, Ocena jakości muzeum jako produktu turystycznego, w: Hochleiner J., Połom-Jakubowicz W. (red.), Funkcje Muzeum Współcześnie. Wyzwania i interpretacja oferty muzealnej, Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, pp. 117–131
• [12] Machcewicz P. Majewski P. 2008, Muzeum II Wojny Światowej. Zarys koncepcji programowej. Wokół idei Muzeum II Wojny Światowej, w: Przegląd Polityczny, 2008 nr 91–92
• [13] Matusik A., 2018, Tożsamość stoczni – nowe obiekty kultury w poprzemysłowym krajobrazie Gdańska, w: Wiadomości Konserwatorskie 55/2018, pp. 16–23
• [14] Mokras-Grabowska J., 2017, Nowe rekreacyjne przestrzenie miejskie w obiektach postindustrialnych i ich percepcja. Przykład kompleksu EC1 w Łodzi, w: Studia Periegetica nr 3(19)/2017, pp. 33–45
• [15] Nieroba E., 2015, Prawodawca czy tłumacz? O zmieniającej się roli muzealnika we współczesnym świecie w: Hochleiner J., Połom-Jakubowicz W. (red.), Funkcje Muzeum Współcześnie. Wyzwania i interpretacja oferty muzealnej, Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, pp. 45–52
• [16] Pabich M., 2007, O kształtowaniu muzeum sztuki, Przestrzeń piękniejsza od przedmiotu, Katowice: Muzeum Śląskie
• [17] Pazder D., 2019, Applying the idea of creativity – creative syntax xas a tool of placemaking. Case study of the downtown area of Poznan in Poland, w: Technical Transactions, vol. 6/2019, pp. 63–80
• [18] Rogińska-Niesłuchowska M., 2008, Współczesne muzeum jako miejsce i znak w przestrzeni miasta, w: Czasopismo Techniczne, Vol. R. 15., nr. z. 15 – Architektura z. 6-A, pp. 503–509
• [19] Simon N. 2010, The Participatory Museum, Santa Cruz: Museum 2.0
• [20] Siwiec K. Mazan L., 2010, Sukiennice. T2, Kraków: Oficyna wydawnicza Anabasis
• [21] Sołtysiak M., 2015, Tożsamość muzeum, w: Hochleiner J., Połom-Jakubowicz W. (red.), Funkcje Muzeum Współcześnie. Wyzwania i interpretacja oferty muzealnej, Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, pp. 11–16
• [22] Ustawa s dn. 21 listopada 1996 o muzeach, Dz. U. 1997 nr 5 poz. 24, tekst jednolity z dn. 23 marca 2018 poz. 720
• ŹRÓDŁA INTERNETOWE
• [1] Archecon, 2019, Rynek Podziemny 2010 [online]. Dostępny w: https://arche-con.wixsite.com/studio/1st-project (dostęp 12.02.20)
• [2] A&B, 2019, Z archiwum A&B — najlepsze polskie projekty ostatniego dziesięciolecia [online]. Dostępny w: https://www.architekturaibiznes.pl/muzeum-katynskie-w-warszawie,2729.html (dostęp 08.02.20)
• [3] Archirama, 2017, Co o swoim projekcie Muzeum II Wojny Światowej mówią architekci z pracowni KWADRAT? [online]. Dostępny w:https://archirama.muratorplus.pl/architektura/co-o-swoim-projekcie-muzeum-ii-wojny-swiatowej-mowia-architekci-z-pracowni-kwadrat,67_4832.html (dostęp 08.02.20)
• [4] Kwadrat Studio Architektoniczne, 2018, Muzeum II Wojny Światowej [online], Dostępny w: https://kwadrat-gdynia.pl/miiws/ (dostęp 09.02.20)
• [5] Bryła, 2017, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku już otwarte! [online], Dostępny w: http://www.bryla.pl/bryla/7,85301,21536310,muzeum-ii-wojny-swiatowej-w-gdansku-juz-otwarte.html (dostęp 16.02.20)
• [6] Bryła, 2017, Muzeum Katyńskie – jedyny polski obiekt na krótkiej liście nagrody Mies van der Rohe 2017 [online]. Dostępny w: http://www.bryla.pl/bryla/56,85301,21323681,muzeum-katynskie-jedyny-polski-obiekt-na– -nagrody.html (dostęp 16.02.20)
• [7] Wikipedia, 2007, Cytadela Warszawska [online]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Cytadela_Warszawska (dostęp 08.02.20)
• [9] EC1 Łodź – Miasto Kultury, Historia [online]. Dostępny w: https://ec1lodz.pl/historia-ec1 (dostęp 13.02.20)
• [10] Ronet, 2010, Konkurs na koncepcję programowo-przestrzenną Muzeum Katyńskiego [online]. Dostępny w: https://www.a-ronet.pl/index.php?mod=nagroda&n_id=1866 (dostęp 10.02.20)

Uwagi

Błędna numeracja pozycji bibliograficznych.

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).