Proposal of an alternative diet as an element of improving the safety and quality of nutrition for soldiers

• Autorzy: Kler Paweł , Sobczuk Sebastian , Hlubik Jan , Bertrandt Jerzy

Identyfikatory

DOI

10.37055/slw/155066

Warianty tytułu

PL

Propozycja diety alternatywnej jako element poprawy bezpieczeństwa i jakości żywienia żołnierzy

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In a specific community, which is also formed by soldiers, the diet used should satisfy all nutritional needs, using physically and economically available foodstuffs (products, dishes). It can be called a basic diet. However, in certain situations, which include the spread of modern-age diseases, as well as possible difficulties in obtaining previously available food products due to the crisis caused by the ongoing war behind the Poland's eastern border, the use in a prudent manner of alternative diets should be considered. The article presents a proposal for an exemplary pescatarian diet, which can be classified as an alternative diet. The purpose of this publication is to develop menus for a diet that can provide an alternative food standard for soldiers in the context of improving the assurance of the quality of their nutrition. The research problem included in the paper is the following question: how can alternative diets improve the soldiers' nutrition quality assurance? The publication uses the necessary research theoretical methods: analysis, synthesis and inference, and empirical methods: document examination and computer modeling to develop menus for an alternative diet. The considerations carried out in the publication and the proposal of a menu for an alternative diet - pescatarian - prove its positive influence on preventing the spread of diet-related modern-age diseases, which translates into the health of military personnel, and consequently allows to maintain the required physical fitness of soldiers and their availability during military service and performance of assigned tasks.

PL

W określonej społeczności, którą tworzą również żołnierze, stosowana przez nich dieta powinna zaspakajać wszystkie potrzeby pokarmowe, z wykorzystaniem fizycznie i ekonomicznie dostępnych środków spożywczych (produktów, potraw). Można nazwać ją dietą zwyczajową. Natomiast w określonych sytuacjach, do których zaliczyć można ekspansję, chorób cywilizacyjnych XXI wieku, a także możliwe trudności z pozyskaniem dotychczas dostępnych niektórych produktów spożywczych, spowodowanych kryzysem w związku z trwającą wojną za wschodnią granicą Polski należy rozważyć stosowanie w sposób rozważny diet alternatywnych. Propozycję przykładowej diety pescowegetariańskiej, którą można zaliczyć do diet alternatywnych przedstawiono w artykule. Celem publikacji jest opracowanie jadłospisu dla diety, która może stanowić alternatywę normy wyżywienia żołnierzy w kontekście poprawy bezpieczeństwa jakości ich żywienia. Problemem badawczym zawartym w pracy jest pytanie: w jaki sposób dieta alternatywna może poprawić bezpieczeństwo jakości żywienia żołnierzy? W publikacji zastosowano niezbędne badawcze metody teoretyczne: analiza, synteza i wnioskowanie oraz empiryczne: badania dokumentów oraz modelowanie komputerowe w celu opracowania jadłospisu dla diety alternatywnej. Przeprowadzone w publikacji rozważania i propozycja jadłospisu diety alternatywnej - pescowegetariańskiej dowodzą pozytywnego jej wpływu na zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób cywilizacyjnych o podłożu dietetycznym, co przekłada się na stan zdrowia personelu wojskowego, a w konsekwencji pozwala utrzymać wymaganą sprawność fizyczną żołnierzy oraz ich dyspozycyjność podczas pełnienia służby wojskowej i wykonywania powierzonych zadań służbowych.

Słowa kluczowe

EN

alternative diet; soldier nutrition; pescatarian diet; menus; food safetya

PL

jadłospis; żywienie żołnierzy; dieta alternatywna; pescowegetarianizm; bezpieczeństwo żywienia

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Systemy Logistyczne Wojsk
• Rocznik: 2022
• Tom: Vol. 56, no. 1
• Strony: 53--66
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab., wykr., wz.

Twórcy

autor

Kler Paweł

• Military University of Technology, Faculty of Security, Logistics and Management, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-8031-723X

autor

Sobczuk Sebastian

• Military University of Technology, Faculty of Security, Logistics and Management, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-1768-3771

autor

Hlubik Jan

• University of Hradec Králové, Faculty of Physics, Czech Republic

• https://orcid.org/0000-0003-0475-7855

autor

Bertrandt Jerzy

• Bialska Academy of Applied Sciences John Paul II, Faculty of Economic Sciences, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-7311-7061

Bibliografia

• 1. Behnassi, M., El Haiba, M., 2022. Implications of the Russia-Ukraine war for global food security. Nature Human Behaviour, 6, 754-755.
• 2. Béné, C. i in., 2021. Global assessment of the impacts of COVID-19 on food security. Global Food Security, 31, (DOI: https://doi.org/10.1016/j.gfs.2021.100575).
• 3. Burda Media, 2022. Katalog produktów [online]. Available at: http://www.ilewazy.pl/produkty [3 May 2021].
• 4. Centrum Zdrowia MEDIKOOL, (2022). Choroby cywilizacyjne [online]. Available at: https:// www.medikool.pl/strefa-wiedzy/choroby-cywilizacyjne [18 May 2021].
• 5. Craig, W.J., 2010. Nutrition Concerns and Health Effects of Vegetarian Diets. Nutrition in Clinical Practice, 25 (6), 613-620.
• 6. Dietly, (2021). Dieta pescowegetariańska [online]. Available at: https://dietly.pl/blog/dieta-pe- scowegetarianska [18 May 2021].
• 7. EduZdrowie, (2022). Czym jest pescowegetarianizm? [online]. Available at: https://eduzdrowie. pl/zdrowie,ac263/czym-jest-pescowegetarianizm,11724?fbclid=IwAR22kCBF8GKRpZfav4xQN bbHLxzrCFzaaSwgCoSmwrKekMeNwBBAQUDMgFw [18 May 2021].
• 8. Kitajewska, W. i in., (2014). Civilisation diseases and prevention, Journal of Clinical Healthcare, 1, 3-4.
• 9. Komitet Nauk o Żywieniu Człowieka PAN, Stanowisko w sprawie wartości odżywczej i bezpieczeństwa stosowania diet wegetariańskich, Olsztyn, 22 listopada 2019 r.
• 10. OBK, (2022). Choroby cywilizacyjne - jaki związek mają z odżywianiem? [online]. Available at: https://obk.pl/choroby-cywilizacyjne-jaki-zwiazek-maja-z-odzywianiem/?fbclid=IwAR1f7tlPd HUN_cyo7FnzZxZeK7QsaZnNtPY-rNP48kiq_Dq52PtfmhseaDg [18 May 2021].
• 11. Piątek, K., 2021. Wpływ alternatywnych metod odżywiania na zdrowie człowieka, WAT.
• 12. Reguła, J., 2013. Charakterystyka i ocena wybranych diet alternatywnych. Forum Zaburzeń Metabolicznych, 4 (3), 115-121.
• 13. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 grudnia 2014 r. w sprawie bezpłatnego wyżywienia żołnierzy zawodowych i żołnierzy pełniących służbę kandydacką (Dz. U. z dnia 9 stycznia 2015 r.).
• 14. Szafarska, M., Siwińska-Gołębiowska, H. i in., 2002. Stanowisko Konsultanta Krajowego w dziedzinie Pediatrii i Zespołu Ekspertów w sprawie stosowania w wieku rozwojowym diet wegetariańskich. Standardy Medyczne Pediatria, 4 (7-8), 436-439.
• 15. Tilman, D., Clark, M., 2014. Global diets link environmental sustainability and human health. Nature, 515, 518-522, (DOI:10.1038/nature13959).
• 16. Wojskowy Ośrodek Badawczo-Wdrożeniowy Służby Żywnościowej, 2007. Zbiór receptur potraw stosowanych w wojskowych zakładach żywienia zbiorowego, Pracownia żywienia i żywności, Warszawa.
• 17. Choroby cywilizacyjne, 2022. Zakład Patomorfologii, Krosno [online]. Available at: http:// www.e-histopatologia.pl/choroby-cywilizacyjne/choroby-cywilizacyjne [18 May 2021].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).