Odnawialne źródła energii w planowaniu przestrzennym na przykładzie energetyki wiatrowej

• Autorzy: Gawlikowska A. P.

Warianty tytułu

EN

Renewable energy in urban planning on the example of wind energy

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Wzrost gospodarczyw XX wieku był generowany przez systemy energetyczne napędzane przez paliwa kopalne. Ze względu na bardzo dużą gęstość energii, charakteryzującą paliwa kopalne, generatory dostarczające energię dla ogromnej liczby ludzi mogły być lokowane w stosunkowo niewielkich budynkach. W takich okolicznościach zarówno planowania obszarów miejskich, jak i wiejskich mogło mieć miejsce stosunkowo niezależne od planowania wytwarzania energii.W XXI wieku wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii stał się wyzwaniem dla tego tradycyjnego paradygmatu. W szczególności energetyka wiatrowa powoduje sytuacje, w których społeczności są w kontakcie z dużymi maszynami, produkującymi dla nich energię. W artykule przedstawiono aktualny stan planowania w kontekście energetyki wiatrowej i zaproponowano możliwe racjonalne podejście do przyszłego planowania tej formy energetyki w kontekście przestrzennym.

EN

Economic growth in the 20th century was powered by fossil-fuel generated energy systems. Due to very high energy density of fossil fuels relatively small buildings could house generators, supplying energy for vast number of people. As such both urban and rural planning could take place relatively independent of energy generators. In the 21st century the rise of renewable energy sources challenged this old paradigm. Specifically wind energy provides a situation, where communities come in contact with large machines, producing the energy for their use. This paper outlines the current state of planning in context of wind energy and suggests possible rational future approach.

Słowa kluczowe

PL

odnawialne źródła energii; energia wiatrowa; planowanie przestrzenne; krajobraz; narzędzia planistyczne

EN

renewable energy sources; wind energy; spatial planning; landscape; planning tools

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 58, z. 2
• Strony: 131--159
• Opis fizyczny: Bibliogr. 55 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gawlikowska A. P.

• Department of Mechanical and Process Engineering, Laboratory for Energy Conversion, Zurych, Szwajcaria

Bibliografia

• Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie, Przestrzenne Aspekty Lokalizacji Energetyki Wiatrowej w Województwie Lubelskim, Lublin 2011.
• E. Banak, et al., Wojewódzki program rozwoju alternatywnych źródeł energii dla województwa lubelskiego. Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie, Lublin 2006.
• T. Brady, C. Brady, Wind Farms and Tourism, Australian Wind Energy Association, „Moyne Gazette”, 2003, 18/9.
• P. Chylarecki, A. Pasławska, Wytyczne w zakresie oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki. Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej oraz Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Szczecin 2008.
• Danish Wind Industry Association, Fraunhofer, Wind-Barriers survey, European Wind Energy Association, Administrative and grid access barriers to wind power, 2010.
• Wind Energy The Facts, European Wind Energy Association, 2003.
• Wind in power, 2012, European statistics, European Wind Energy Association 2013.
• Eurostat, Electricity Statistics, 2010.
• R. Gawlik, Informacja dla samorządów dotycząca planów rozwoju energetyki wiatrowej. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa (pismo nr SRG 571/99 z dnia 16.06.1999).
• M. Gromadzki, M. Przewoźniak, Ekspertyza nt. ekologiczno-krajobrazowych uwarunkowań lokalizacji elektrowni wiatrowych w północnej (Pobrzeże Bałtyku) i centralnej części woj. pomorskiego, PROEKO, Gdańsk 2002.
• Global Wind Report Annual market update 2012, Global Wind Energy Council, 2013.
• Special Report on Renewable Energy, Internacional Panel on Climate Change, 2011.
• G. Kubicz, H. Wojcieszyk, K. Wojcieszyk, Studium możliwości rozwoju energetyki wiatrowej w województwie pomorskim. Biuro Planowania Przestrzennego w Słupsku, Słupsk 2003.
• J. Maćkowiak, Doświadczenia Niemiec w zakresie wpływu elektrowni wiatrowych na środowisko i krajobraz, „Problemy Ocen Środowiskowych”, 2002, nr 3(18).
• MORI, Tourist Attitudes Toward Windfarms. Summary report. Wind Farms Research for Scottish Renewables Forum and BWEA, Edinburgh, Scotland, 2002.
• NFO, Investigation into the potential Impact of Wind Farms on Tourism in Wales, Wales Tourist Board, 2003.
• S. Olech, U. Juchnowska, Przyrodniczo Przestrzenne-Aspekty Lokalizacji Energetyki Wiatrowej w Województwie Warmińsko-Mazurskim, Warmińsko-Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego w Olsztynie, filia w Elblągu, Elbląg, grudzień 2006.
• Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Ewaluacja konsultacji społecznych realizowanych przy budowie elektrowni wiatrowych w Polsce. Raport końcowy, październik 2011.
• Odległość turbin wiatrowych od linii elektroenergetycznych NN. Standardowa specyfikacja techniczna, Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator S.A. Konstancin Jeziorna, luty 2009.
• G. Resch, C. Panzer, A. Ortner, S. Busch, R. Hoefnagels, M. Junginger, M. Ragwitz, S. Steinhilber, C. Klessmann, T. Faber, Renewable energies in Europe Scenarios on future European policies for RES, Reshaping project report D 22, 2012.
• L. Rodrigues, M. Bach, J. Dubourgh-Savage, C. Goodwin i Harbusc, Guidelines for consideration of bats in wind farm projects. UNEP, „Eurobats”, 2008, nr 3, Bonn 2008.
• J. L. Sawin, Wind Power Increase in 2008 Exceeds 10-year Average Growth Rate, „Vital Signs”, Worldwatch Institute, 7 maja 2009.
• M. Stryjecki, K. Mielniczuk, Wytyczne w zakresie prognozowania oddziaływania na środowisko farm wiatrowych. Fundacja na rzecz Energetyki Zrównoważonej we współpracy z Departamentem Ocen Oddziaływania na Środowisko Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, 2010.
• M. Stryjecki, K. Mielniczuk, T. Podgajniak, Ocena ryzyka środowiskowego przy realizacji inwestycji w energetyce wiatrowej. Przewodnik dla inwestorów, Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej, Warszawa 2011.
• R. Thayer, H. Hansen, Consumer Attitude and Choice in Local Energy Development, Department of Environmental Design, University of California Davis, 1989, s. 17-19.
• TPA Horwath, BSJP, Invest in Poland, Energetyka Wiatrowa w Polsce. Raport, październik 2012.
• G. Wiśniewski, P. Dziamski, K. Michałowska-Knap, A. Oniszk-Popławska, P. Regulski, Wizja rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce wraz z planem działań do 2020, Instytut Energii Odnawialnej dla: Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, 2012.
• World Wind Energy Report 2010, World Wind Energy Association, luty 2011.
• Regulacje Prawne
• 1. Dyrektywa 2001/77/WE w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych, 2001.
• 2. Dyrektywa 2009/28/EC w sprawie promowania stosowania OZE, 2009.
• 3. Interpretacja Ministra Infrastruktury (pismo z dnia 5 listopada 2008 r. znak BN1j-0701-12(2)/08), uzasadniona wyrokiem NSA z dnia 15 maja 2008 r. sygn., akt II OSK 548/07.
• 4. Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, dokument przyjęty przez Radę Ministrów 7 grudnia 2010 r.
• 5. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do 2030, („Monitor Polski” 2012, poz. 252) Warszawa, kwiecień 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• 6. Obwieszczenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia I lipca 2005 r. w sprawie polityki energetycznej państwa do 2025 r. („Monitor Polski” Nr 42, poz. 562 z dnia 22 lipca 2005 r.).
• 7. Polityka Klimatyczna Polski. Strategie redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2020; dokument przyjęty przez Radę Ministrów 4 listopada 2003 r.
• 8. Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016; dokument przyjęty przez Sejm RP 22 maja 2009 r.
• 9. Polityka Energetyczna Polski do 2025 r., Minister Gospodarki i Pracy, Zespół do spraw Polityki Energetycznej (dokument przyjęty Przez Radę Ministrów w dniu 4 stycznia 2005 r.)
• 10. Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku; dokument przyjęty przez Radę Ministrów 10 listopada 2009 r.
• 11. Postanowienie Wojewody Pomorskiego z dnia 21 marca 2008 r. znak: ŚR/VII.AM/6671-94/07/08
• 12. Program dla elektroenergetyki; dokument przyjęty przez Radę Ministrów 27 marca 2006 r.
• 13. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
• 14. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 maja 2003r w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła z odnawialnych źródeł energii oraz energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła (Dz. U. Nr 104 poz.97l)
• 15. Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003 roku w sprawie warunków, jakie powinny spełniać obiekty budowlane oraz naturalne w otoczeniu lotniska (Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1192, z późn. zm.)
• 16. Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie terenów zamkniętych niezbędnych dla obronności państwa (Dz. U. z 2003 r. Nr 141, poz.1368).
• 17. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie wymagań dla lądowisk (Dz. U. Nr 170, poz. 1791 z późn. zm.)
• 18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826).
• 19. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 r. Nr 215, poz. 1397).
• 20. Strategia rozwoju energetyki odnawialnej. Dokument przyjęty przez Sejm RP 23 sierpnia 2001 roku.
• 21. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. 2005 Nr 45, poz. 435, z późn. zm.),
• 22. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 2004 Nr 121, poz. 1266, z późn. zm.).
• 23. Ustawa z dnia 4 grudnia 1997 - Prawo Energetyczne (Dz. U. Nr 54, poz. 348 z późniejszymi zmianami)
• 24. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2008 Nr 25, poz. 150, z późn. zm.)
• 25. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o Planowaniu i Zagospodarowaniu Przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. nr 80, poz. 717, z późn. zm.)
• 26. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.)
• 27. Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku. Przyjęte przez Radę Ministrów 22 lutego 2000 roku. Skorygowany dokument przyjęty przez Radę Ministrów 2 kwietnia 2002r. Opracowano w Ministerstwie Gospodarki i Urzędzie Regulacji Energetyki w porozumieniu z Ministerstwem Finansów.