Na-meionite (scapolite group) from pegmatite vein of the Sławniowice (Eastern Sudetes, Poland)

• Autorzy: Szełęg E.

Warianty tytułu

PL

Na-mejonit (grupa skapolitu) z żyły pegmatytowej ze Sławniowic (wschodnie Sudety, Polska)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Scapolite occurs in pegmatite vein in the marble quarry at Sławniowice, E Sudetes, Poland. X-ray powder diffraction and electron-probe microanalyses identify the mineral as meionite – a variety of scapolite. Two different forms of meionite occurrence may be distiguished within the vein, i.e., meionite growth near the contact between vein and marble and as grains replacing plagioclase. The chemical compositions of both forms are identical. The meionite occurs together with microcline, oligoclase, albite, quartz, muscovite, titanite, chlorite, calcite, zircon and pyrrhotite. The average chemical formula for the meionite is: Ca5.95Na2.00Fe0.05K0.05[Al9.64Si14.31O48](CO3)1.95Cl0.05. The origin of the meionite reflects Ca metasomatism of pegmatite vein.

PL

Skapolit został znaleziony w żyle pegmatytowej w obrębie marmurów, w czynnym kamieniołomie w Sławniowicach, E Sudety, Polska. Zarówno rentgenowska analiza dyfrakcyjna, jak i analiza chemiczna w mikroobszarze wykazały, iż minerał ten jest wapniową odmianą skapolitu – mejonitem. Stwierdzono dwa typy mejonitu w obrębie żyły: pierwszy – na kontakcie żyły i marmuru, drugi – jako ziarna zastępujące plagioklazy. Nie stwierdzono różnic w składzie chemicznym obu typów. Mejonit współwystępuje z mikroklinem, oligoklazem, albitem, kwarcem, muskowitem, tytanitem, chlorytem, kalcytem, cyrkonem i pirotynem. Uśredniony wzór krystalochemiczny badanego mejonitu to: Ca5.95Na2.00Fe0.05K0.05[Al9.64Si14.31O48](CO3)1.95Cl0.05. Powstanie mejonitu związane jest z kontaktową metasomatozą wapniową żyły pegmatytowej.

Słowa kluczowe

EN

meionite; scapolite; pegmatite; marble; Sławniowice; Sudetes; Poland

PL

mejonit; skapolit; Stawniowice; Sudety; Polska

• Wydawca: Mineralogical Society of Poland
• Czasopismo: Mineralogia
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 33, iss. 1
• Strony: 17--23 + 1 k. tab.
• Opis fizyczny: Bibliogr. [6] poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szełęg E.

• University of Silesia, Faculty of Earth Sciences, Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland

Bibliografia

• BEREŚ В., DUMICZ М., KOZŁOWSKI S., 1966: Wapienie krystaliczne (marmury) ze Slawniowic na Dolnym Śląsku. Biul. Inst. Ceol. 201.
• CHAMBERLAIN C.P., DOCKA J.A., POST J.E., BURNHAM C.W., 1985: Scapolite: alkali atom configurations, antiphase domains, and compositional variations. Amer. Min. 70,134-40.
• DEER W.A., HOWIE R.A., ZUSSMAN J., 1992: An Introduction to the Rock-Forming Minerals, 2nd edn. Longman Scientific & Technical. Essex 507.
• GOLDSMITH J.R, NEWTON R.C., 1977: Scapolite-plagioclase stability relations at high pressures and temperatures in the system NaAlSi2Os-CaAl2Si2O8-CaCO3-CaSO4. Amer. Min. 62,1063-81.
• HASSAN I., BUSECKR.R., 1988: HRTM characterization of scapolite solid solutions. Amer. Min. 73,119-34.
• PENTLAKOWA Z., WOJNO T, 1952: O niektórych marmurach dolnośląskich. Biul. PIG, SO.