Interpretacja wyników pomiarów z poziomu wodonośnego objętego drenażem górniczym na przykładzie analizy obserwacji z sieci monitoringowej KGHM Polska Miedź S.A. wykonanych podczas odwadniania szybu GG-1

• Autorzy: Pikuła Maciej , Becker Roman

Identyfikatory

DOI

10.7306/2024.5

Warianty tytułu

EN

Interpretation of measurement data from an aquifer affected by mine drainage, based on the example of an analysis of observations from the monitoring network of KGHM Polska MiedŸ S.A., performed during the dewatering of the GG-1 shaft

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article presents an analysis of measurements from the groundwater monitoring network of KGHM Polska Miedź S.A. which were taken during the dewatering of the GG-1 shaft, after water inflow from the Main Dolomite aquifer. Measurements from the dewatered shaft and piezometers were interpreted using methods designed for pumping test in Aquifer Test Pro v. 10.0 software. Based on the analysis of measurement data from a longer period of time than the dewatering itself, a systematic decrease in the water table in the observed aquifer was found, which is caused by mining drainage of the resources of the described aquifer. In order to eliminate the influence of mine drainage on the positon of water table in the analysed piezometers, trend lines of changes in the position of the water level in the observed aquifer was determined. On this basis, the magnitude of the drawdown measured in the observation boreholes was corrected before calculations were made using selected analytical methods.

Słowa kluczowe

PL

hydrogeologia; monitorowanie wód gruntowych; monoklina przedsudecka; głębokie odwierty; próba pompowania; odwodnienie szybu kopalnianego; drenaż górniczy

EN

hydrogeology; groundwater monitoring; Fore-Sudetic Monocline; deep boreholes; pumping test; mine shaft dewatering; mine drainage

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 72, nr 4
• Strony: 162--173
• Opis fizyczny: Bibliogr. 36 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pikuła Maciej

• KGHM Cuprum Sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe, ul. Sikorskiego 2-8, 53-659 Wrocław

• https://orcid.org/0000-0002-0102-8449

autor

Becker Roman

• KGHM Polska Miedź S.A., ul. M. Skłodowskiej-Curie 48, 59-301 Lubin

• https://orcid.org/0009-0005-3173-7595

Bibliografia

• 1. AGARWAL R.G. 1980 - A new method to account for producing time effects when drawdown type curves are used to analyze pressure buildup and other test data. SPE 9289.
• 2. BADURA J. 2006 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1 : 50 000, ark. 651 Głogów. Państ. Inst. Geol., Warszawa.
• 3. BADURA J. 2013 - Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polskiw skali 1 : 50000,ark.651 Głogów. Państ. Inst. Geol.,Warszawa.
• 4. BECKER R., FISZER J., KALISZ M. 2007 - Hydrogeologia. [W:] Piestrzyński A. i in. (red.), Monografia KGHM Polska Miedź S.A.: 16-23. KGHM Cuprum Sp. z o.o., Lubin.
• 5. BOCHEŃSKA T., DOWGIAŁŁO J., KLECZKOWSKI A.S., KRAJEWSKI S., ROGOŻ M., RÓŻKOWSKI A., SADURSKI A. 2002 - Słownik hydrogeologiczny. Państ. Inst. Geol., Warszawa.
• 6. BOCHEŃSKA T., WILK Z. (red.) 2003 - Hydrogeologia polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa, tom 2. Uczelniane Wydaw. Nauk.-Dydakt., Kraków.
• 7. BUZINOW S.N., UMRIHIN I.D. 1984 - Issledowanije nieftianych i gazowych skważyn i płastów. Wydaw. Niedra, Moskwa.
• 8. CHUDY K., PIKUŁA M., WORSA-KOZAK M. 2017 - Rozwój metod rozpoznania warunków hydrogeologicznych na potrzeby wykonywania pionowych wyrobisk udostępniających złoże: przykład LGOM. Prz. Geol., 65 (11/1):1035-1043.
• 9. COOPER H.H., BREDEHOEFT J.D., PAPADOPULOS I.S. 1967 - Response of a finite-diameter well to an instantaneous charge of water. Water Resour. Res., 3:263-269.
• 10. GRINGARTEN A. 2008 - From Straight Lines to Deconvolution: The Evolution of the State of the Art in Well TestAnalysis. SPEReserv. Evaluat. Eng., 11 (1): 41-62.
• 11. GRUSZECKI J., GOLCZAK I., PIKUŁA M., BIELAWSKI A., DZIEDZIAK J., WOŹNIAK M., SUPEL J., SUPEL M., PATEREK M., GROCHG., PLUTA P. 2009 - Kompleksowa dokumentacja geologiczna rejonu projektowanego szybu GG-1. Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu PROXIMAS.A. (niepublikowana).
• 12. http://pebeka.com.pl
• 13. HEAD K., EPPS R. 2011 - Manual of Soil Laboratory Testing -Volume 2: Permeability, Shear Strength and Compressibility Tests. Q. J. Eng. Geol. Hydrogeol.
• 14. HEATH R.C. 1987 - Basic Ground-Water Hydrology. U.S. Geological Survey Water-Suply paper 2220.
• 15. HORNER D.R. 1951 - Pressure Build-up in wells. Proceedings of the3rd World Petroleum Congress, 25-43.
• 16. JANICKI D., CHUDY K., KACZOREK K., KISIELEWICZ Z., KONSENCJUSZ D., NIEDBAŁ M., PATEREK M., PIKUŁA M., PYRA J., SZYMAŃSKI A. 2019 - Monitoring wód podziemnych i powierzchniowych w rejonie oddziaływania kopalń KGHM Polska Miedź S.A. - pomiary i raport roczny w latach 2016-2018 - raport za rok 2018. KGHM CUPRUM Sp. z o.o. -CBR (niepublikowana).
• 17. KIERSNOWSKI H., PETECKI Z. 2017 - Budowa geologiczna pod- cechsztyńskiego podłoża Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (LGOM) i jego otoczenia: spojrzenie krytyczne. Biul. Państ. Inst. Geol., 468 (468):175-198.
• 18. KOZULAR., GOLCZAK I., DZIEDZIAK J. 1988 – Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi „Bytom Odrzański” w kat. C1 i C2. Przedsiębiorstwo geologiczne we Wrocławiu PROXIMAS.A. (niepublikowane).
• 19. KRASNY J. 1993 - Classification of Transmissivity Magnitude and Variation. Ground Water, 31: 230-236.
• 20. KRUSEMAN G.P., DE RIDDER N.A. 1990 - Analysis and evaluation of pumping test data, 2nd Ed., International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen, Netherlands.
• 21. KWAŚNY L., SELEROWICZ T., PIKULA M., DURKOWSKI K., CHUDY K., NOWYSZ M., PATEREK M. 2019 - Ekspertyza (analiza) dotycząca możliwości wznowienia głębienia szybu GG-1 po wykonanych z poziomu 1067,36m zabiegach iniekcyjnych z uwzględnieniem ich rezultatów w warstwie dolomitu głównego Ca2 w aspekcie zagrożenia wodnego i wyrzutami gazów i skał. KGHM Cuprum (niepublikowana).
• 22. MARKIEWICZ A., FISZER J., KALISZ M., CZMIEL J., NIEDBAŁ M., MICHALAK J. 2004 - Badania modelowe zmian hydrodynamicznych w podwęglowym poziomie wodonośnym, powstałych w wyniku uszczelniania poziomu wodonośnego dolomitów złożowych w rejonie Polkowice Zachodnie, w celu określenia ich wpływu na wzrost zagrożeń wodnych w pozostałych rejonach O/ZG Polkowice-Sieroszowice i O/ZG Lubin. CBPM „Cuprum” sp. z o.o. (OBR), Wrocław (niepublikowana).
• 23. MOTYKA J., WILK Z. 1984 - Zastępczy promień nieliniowej filtracji wokół studni zgłębionej w skałach szczelinowo-krasowych. Prz. Geol., 32 (2): 90-94.
• 24. PAZDRO Z. 1983 - Hydrogeologia ogólna. Wydaw. Geol. Warszawa.
• 25. PIKUŁA M. , BUCZYŃSKI S., CHUDY K., CYGAN S., CZMIEL J., GURWIN J. P. KACZOREK K., KONSENCJUSZ D., MERTA A., OLICHWER T., SELEROWICZ T., STAŚKO S., SZYMAŃSKI A., TARKA R., WCISŁO M., WORSA-KOZAK M. 2016 - Dokumentacja hydrogeologiczna określająca warunki hydrogeologiczne w związku z zamierzonym wykonywaniem odwodnień w celu wydobywania kopalin ze złoża rud miedzi „Radwanice-Gaworzyce“ KGHM Cuprum Sp. z o.o. - CBR (niepublikowana).
• 26. PIKUŁA M., PATEREK M., CHUDY K., DURKOWSKI K., SELEROWICZ T., KACZOREK K. 2019 - Model warunków geologiczno-górniczych w obrębie poziomu dolomitu głównego monokliny przedsudeckiej. KGHM CUPRUM Sp. z o.o. -CBR (niepublikowana).
• 27. PREIDL M,. KISIELEWSKI B., KASIARZ Z., BAKOWSKA J., ORŁOWSKI J. 1979 - Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi Żukowice-Jaczów w kategorii C-1. Przedsiębiorstwo Geologiczne Krakowów (niepublikowane).
• 28. RATAJCZYK M., KWAŚNY L., DURKOWSKI K., PIKUŁA M., SELEROWICZ T., SZCZEPANIK M., PYRA J., SOKALSKA A., NOWAK I., SIRĘGA K., SZYMAŃSKI A., DURKOWSKA A., OSTRWOSKA E., WOJTAŁA T., PASTERNAK G., LESZCZYŃSKI R., TYLKA M., SOKALSKI D. 2022 – Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi „Retków-Grodziszcze” KGHM CUPRUM Sp. z o.o. - CBR (niepublikowana).
• 29. RÖHRICH T. 2008 – Aquifer Test v.4.2 User's Manual. Schlumberger Water Services 2008.
• 30. STALLMAN R.W. 1971 - Techniqes of Water-Resouces Investigations of the United States Geological Survey. Chapter B1 Aquifer-test Design, Observation and Data Analysis, Book 3 Applycations of hydraulics.
• 31. SZYMAŃSKI A., CHUDY K., JANICKI D., KACZOREK K., KISIELEWICZ Z., PATEREK M., PIKUŁA M., PYRA J., SOKALSKA A. 2018 - Monitoring wód podziemnych i powierzchniowych w rejonie oddziaływania kopalń KGHM Polska Miedź S.A. – pomiary i raport roczny w latach 2016-2018 - raport za rok 2017. KGHM CUPRUM Sp. z o.o. - CBR (niepublikowana).
• 32. THEISC.V. 1935 - The relation between the lowering of the Piezometric Surface and the rate and duration of discharge of a well using groundwater storage. Trans Am Geophys Union, 16: 519. https://doi.org/10.1029/- TR016i002p00519
• 33. TUREK S.(red.)1971 - Poradnik hydrogeologa. Wydaw. Geol., Warszawa.
• 34. WALCZYK-AUGUSTYNIAK M. 1995 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1 : 50 000, ark. 650 Przemków. Państ. Inst. Geol., Warszawa.
• 35. WALCZYK-AUGUSTYNIAK M. 1997 - Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000, ark. 650 Przemków. Państ. Inst. Geol., Warszawa.
• 36. WALTON W.C. 1962 - Selected Analytical Methods for Well and Aquifer Evaluation. Illinois State Water Survey Bulletin 49, Urbana, Illinois, 81