Wybrane ekologiczne i etyczno-religijne aspekty konsumpcji mięsa

• Autorzy: Mroczek Karolina , Ptasiuk Weronika , Mroczek Janusz R.

Identyfikatory

DOI

10.15584/pjsd.2022.26.2.6

Warianty tytułu

EN

Selected ecological and ethical-religious aspects of meat consumption

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wśród produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego najwięcej kontrowersji budzi mięso. Przez stulecia jedzenie mięsa było oznaką dobrobytu i wysokiego statusu społecznego. Dzięki wysokiej zawartości białka o korzystnym dla organizmu człowieka profilu aminokwasowym, mięso podobnie jak mleko i jaja, odgrywa ważną rolę w gospodarce żywnościowej. Światowy rozwój gospodarczy prowadzi do wzrostu zamożności społeczeństw i zwiększenia popytu na żywność, w tym na mięso. Konieczność zaspokojenia popytu na białko pochodzenia zwierzęcego jest czynnikiem napędzającym intensyfikację produkcji zwierzęcej, co w konsekwencji prowadzi do zwiększenia presji środowiskowej. Niezrównoważona konsumpcja mięsa stwarza także wątpliwości natury etycznej.

EN

Of all animal products, the most controversial is the consumption of meat and its role in human nutrition. Eating meat has been a sign of prosperity and high social status for centuries. Thanks to its high protein content with an amino acid profile that is beneficial to the human body, meat, such as milk and eggs, plays an important role in the food economy. Global economic development leads to an increase in the prosperity of societies and an increase in the demand for food, including meat. The need to meet the demand for protein of animal origin is a factor driving the intensification of animal production, which in turn leads to increased environmental pressure. Unsustainable meat consumption also raises ethical questions.

Słowa kluczowe

PL

konsumpcja; mięso; ekologia; etyka; religia; mięso in vitro

EN

consumption; meat; ecology; ethics; religion; meat in vitro

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej w Rzeszowie, Oddział Południowo-Wschodni ; Polskie Towarzystwo Gleboznawcze Oddział w Rzeszowie
• Czasopismo: Polish Journal for Sustainable Development
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 26, cz. 2
• Strony: 55--62
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz.

Twórcy

autor

Mroczek Karolina

• Szkoła Doktorska Uniwersytetu Rzeszowskiego

autor

Ptasiuk Weronika

• Studenckie Koło Naukowe Oceny i Przetwórstwa Żywności „Kabanosik”

autor

Mroczek Janusz R.

• Zakład Przetwórstwa i Towaroznawstwa Rolniczego, Instytut Technologii Żywności i Żywienia, Kolegium Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Rzeszowskiego

Bibliografia

• 1. Baroni L., Cenci L., Tettamanti M., Berati M. 2007. Evaluating the environmental impact of various dietary patterns combined with different food production system. European Journal of Clinical Nutrition. 61 (2). 279-286.
• 2. Bąk T., Denaburski J. 2002. Kontrowersje wokół uboju rytualnego zwierząt gospodarskich. Humanistyka i Przyrodoznawstwo. 8. 131-138.
• 3. Bhat Z.F., Kumar S., Fayaz H. 2015. In vitro meat production: Challenges and benefi ts over conventional meat production. Journal of Integrative Agriculture. 14 (2). 241-248.
• 4. Biłos Ł., Kolasa-Więcek A. 2013. Wpływ chowu zwierząt gospodarskich na środowisko przyrodnicze. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego. 1. 118-121.
• 5. Doroszewski P., Grabowicz M., Kaszkowiak J., Borowski S. 2015. Bezpieczeństwo klimatu a emisja gazów cieplarnianych przez inwentarz żywy. Logistyka. 5. 765-773.
• 6. DoRzeczy.pl. 2019. Tokarczuk: Za 50 lat będziemy wstydzili się, że jedliśmy mięso. [dok. elektroniczny: https://dorzeczy.pl/kraj/117998/tokarczuk-za-50-lat-bedziemy-wstydzili-sie-ze-jedlismy-mieso.html, data wejścia: 14. 11. 2022].
• 7. Hołdys A. 2018. Kto zje mięso z probówki? [dok. elektroniczny: http://wyborcz.pl/7,75400,23029020,kto-zje-mieso-z-probowki.html?, data wejścia: 15. 10. 2022].
• 8. Jedlecka W. 2016. Wegetarianizm we współczesnych religiach światowych. Zarys problemu. Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna. V (1). 263-278.
• 9. Kaleta G. 2011. Zwierzęta we współczesnych religiach światowych. Wybrane zagadnienia. Życie Weterynaryjne. 86 (9). 703-7007.
• 10. Krukowska M. 2020. Podatek od mięsa to tylko kwestia czasu. Forbes. [dok. elektroniczny: https://www.forbes.pl/prawo-i-podatki/podatek-od-miesa-w-polsce-i-europie-dlaczego-moglby-zostac-wprowadzony/pl9gkx4, data wejścia: 15. 10. 2022].
• 11. Krupiński J., Horbańczuk J.O., Kołacz R., Litwińczuk Z., Niemiec J., Zięcik A. 2011. Strategiczne kierunki rozwoju produkcji zwierzęcej uwarunkowane oczekiwaniem społecznym, ochroną środowiska i dobrostanem zwierząt. Polish Journal of Agronomy. 7. 59-67.
• 12. Kuchlewska M. 2020. Spożywanie mięsa w różnych religiach. Ogólnopolski Informator Masarski. [dok. elektroniczny: https://informatormasarski.pl/przetworstwo-z-pomyslem/spozywanie-miesa-w-roznych-religiach, data wejścia 10. 09. 2022].
• 13. Lemański J. 2015. Zakaz spożywania wieprzowiny. Warszawskie Studia Teologiczne. XXXIII (X). 78-103.
• 14. Mikos P. 2020. Podatek od mięsa - bzdura europosłów czy bat na rolników? [dok. elektroniczny: https://www.tygodnik-rolniczy.pl/articles/aktualnosci_/podatek-od-miesa-bzdura-europoslow-czy-bat-na-rolnikow/, data wejścia: 10. 11. 2022].
• 15. Misiak M. 2020. Tego się nie je. [dok. elektroniczny: https://www.tygodnikpowszechny.pl/tego-sie-nie-je-162117, data wejścia: 10. 09. 2022].
• 16. Mirowski P. 2020. Nielegalne wyręby Amazonii pod uprawę soi. [dok. elektroniczny: https://swiatoze.pl/nielegalne-wyreby-amazonii-pod-uprawe-soi/, data wejścia: 10. 12. 2022].
• 17. Mroczek J.R., Mroczek K. 2019. Wegetarianizm - sposób odżywiania się czy coś więcej? Aura - Ochrona Środowiska. 12. 22-25.
• 18. Mroczek J.R., Rudy M., Stanisławczyk R. 2019. Produkcja i spożycie mięsa a zrównoważony rozwój. Aura - Ochrona Środowiska. 3. 8-10.
• 19. Mroczek J.R., Mroczek K. 2020. Mięso in vitro - aspekty ekologiczne, etyczne i technologiczne. Gospodarka Mięsna. 10. 14. 16-17.
• 20. Mroczek J.R. 2021. Mięso i krew jako tabu pokarmowe. Gospodarka Mięsna. 12. 50-53.
• 21. Piątkowski W. 2013. Adam Smith. Ekonomia polityczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. 11-15.
• 22. Piwko A. M. 2016. Dlaczego Allah stworzył zwierzęta? Zoologia w ujęciu islamu. Warszawskie Studia Pastoralne. 3 (32). 151-177.
• 23. Podkówka Z., Podkówka W. 2011. Emisja gazów cieplarnianych przez krowy. Przegląd Hodowlany. 3. 171-176.
• 24. Poks M. 2016. Rzeźnia przemysłowa, system kapitalistyczny a wyzwolenie zwierząt: perspektywa amerykańska. Poznańskie Zeszyty Humanistyczne. XXX. 51-62.
• 25. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013.
• 26. Saja K. 2013. Minimalizacja cierpienia zwierząt a wegetarianizm. Analiza i Egzystencja. 22. 67-83.
• 27. Skubała P. 2019. Rolnictwo i zmiany klimatu - w zaklętym kręgu. Aura – Ochrona Środowiska. 5. 28-29.
• 28. Szymborski J. 2015. Ubój rutynowy a rytualny. Podobieństwa i różnice. Życie Weterynaryjne. 90 (7). 469-471.
• 29. Teichman J. 2005. Etyka społeczna. Podręcznik dla studentów. Wydawnictwo Oficyna Naukowa - Warszawa. 174-192.
• 30. Teraz Środowisko. 2022. Raport: w 2020 r. zniszczono obszar lasów deszczowych wielkości Holandii. [dok. elektroniczny: https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/raport-global-forest-watch-deforestacja-10135.html, data wejścia 10. 11. 2022].
• 31. Tokarczyk G., Krzywiński R. 2013. Mięso a religia. Gospodarka Mięsna. 1. 24-29.
• 32. Tomaszewska - Bolałek M. 2014. Mięso w tradycyjnej sztuce azjatyckiej: Indie i Japonia. Kultura Popularna. 4 (42). 140-146.
• 33. Zabielski R. 2019. Sztuczne mięso czy warto? Cz. I. Wpływ na klimat i środowisko. Pauza Akademicka. 491. 3.
• 34. Zatorska M. 2017. Tabu jedzeniowe: jemy wołowinę a brzydzimy się psiną? Polityka [dok. elektroniczny: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1538665,1,tabu-jedzeniowe-dlaczego-jemy-wolowine-a-brzydzimy-sie-psina.read, data wejścia 10. 09. 2022].
• 35. Zin M., Mroczek J.R. 2019. Zwyczaje i nakazy spożywania mięsa w różnych religiach. Gospodarka Mięsna. 10. 28-30.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).