Grass Lawns and Ornamental Grasses in the Urban Greenery of the City of Rzeszów

• Autorzy: Stompor-Chrzan E. , Pisarek M. , Gargała M. , Wąsowicz-Duch A.

Warianty tytułu

PL

Powierzchnie trawiaste i trawy ozdobne w zieleni miejskiej Rzeszowa

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Grass is an important part of the contemporary architecture of urban spaces. This research was conducted in 2009–2013 in Rzeszów to estimate the surface area of grass lawns, planted ornamental grasses, and other grasses planted and maintained by the Management of Urban Greenery for their decorative value at various locations. Grasses account for approximately 40% of the total green areas in Rzeszów with the highest proportion along roadways. The botanical compositions are dominated by perennial ryegrass (Lolium perenne), red fescue (Festuca rubra) and smooth meadow-grass (Poa pratensis). A total of 11 grass species were catalogued in the compositions along roadways, strips of urban greenery, parks and the Rzeszów White Garden, among which the most popular were blue fescue, sea lyme grass and Chinese silver grass. Ornamental grasses like blue fescue (Fesatuca cinerea), hakone grass (Hakonechloa macra), and sedge (Carex sp.) are the most complementary additions to trees and shrubbery. Other varieties of taller grasses include sea lyme grass (Leymus arenarius), reed mannagrass (Glyceria maxima), and Chinese silver grass (Miscanthus sinensis). These plants feature decorative leaves, inflorescences, and circular and semi-circular shapes. Floristic compositions also have additional decorative elements such as statues, gravel or stones.

PL

Współcześnie w architekturze przestrzeni miejskiej ważne miejsce zajmuje roślinność trawiasta. W latach 2009–2013 w Rzeszowie zostały przeprowadzone badania mające na celu przedstawienie powierzchni trawiastych i nasadzeń z traw ozdobnych urządzanych i pielęgnowanych przez Zarząd Zieleni Miejskiej z uwzględnieniem ich lokalizacji oraz walorów dekoracyjnych. W ogólnej powierzchni terenów zieleni Rzeszowa powierzchnie trawiaste stanowią około 40%, w tym największą zajmują w pasach drogowych. W składzie botanicznym dominują życica trwała (Lolium perenne), kostrzewa czerwona (Festuca rubra) i wiechlina łąkowa (Poa pratensis). Wśród roślinności dekoracyjnej występującej w pasach drogowych, zieleńcach oraz parkach i białym ogrodzie zinwentaryzowano 11 gatunków traw ozdobnych, w tym do najpopularniejszych zaliczono kostrzewę siną, wydmuchrzycę piaskową oraz miskant chiński. Trawy ozdobne w założeniach zieleni stanowią najczęściej efektowne wypełnienie między drzewami i krzewami (kostrzewa sina (Fesatuca cinerea), hakonechloa wysmukła (Hakonechloa macra), turzyce (Carex sp.) lub z uwagi na swoją wysokość były roślinami dominującymi (wydmuchrzyca piaskowa (Leymus arenarius), manna mielec (Glyceria maxima), miskant chiński (Miscanthus sinensis). Rośliny te charakteryzowały się dekoracyjnymi liśćmi i kwiatostanami oraz przybierały koliste i półkoliste kształty. Niejednokrotnie uzupełnieniem kompozycji są elementy ozdobne, np. rzeźby, żwir, kamienie.

Słowa kluczowe

EN

grass; sedges; public space; decorative plants

PL

trawa; turzyca; przestrzeń publiczna; dekoracyjność roślin

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 3
• Strony: 34--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab.

Twórcy

autor

Stompor-Chrzan E.

• Zakład Architektury Krajobrazu

autor

Pisarek M.

• Katedra Agroekologii

autor

Gargała M.

• Zakład Architektury Krajobrazu, Pracownia Inżynierii Architektonicznej, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Wąsowicz-Duch A.

• Zarząd Zieleni Miejskiej, Rzeszów

Bibliografia

• 1. Gospodarczyk F., Popów-Nowicka A., 2006. Powierzchnie trawiaste w architekturze ogrodów. Architektura Krajobrazu, 3–4, 70–73.
• 2. Grabowska B., Kubala T., 2009. Trawy, turzyce, sity, kosmatki. Wyd. Oficyna Botanica, Kraków.
• 3. Haber Z., 2006. Trawniki w mieście. Przegląd Komunalny, 8, 48–49.
• 4. Kowalczyk A., 2011. Zielone dachy szansą na zrównoważony rozwój terenów zurbanizowanych. Zrównoważony Rozwój – Zastosowania, 2, 66–81.
• 5. Łukasiewicz A., Łukasiewicz S., 2009. Rola i kształtowanie zieleni miejskiej. Wyd. Naukowe UAM.
• 6. Martyniak D., 2005. Trawniki bez tajemnic. Porady praktyczne. AgroSerwis, 9, 11–19.
• 7. Nowak-Rząsa M., 2009. Współczesne funkcje parków miejskich w aspekcie oczekiwań społecznych. Nauka Przyroda Technologie, 3(1), 11.
• 8. Raińczuk A., 2009. Obszary objęte i wskazane do objęcia ochroną na podstawie przepisów szczegółowych. Załącznik nr 79 do uchwały nr XXXVII/113/2000 Rady Miasta Rzeszowa z dnia 4 lipca 2000r.
• 9. Rak J., 2009. Trawy ozdobne. Uprawa i pielęgnacja. Oficyna Wyd. Multico, Warszawa.
• 10. Skórkowska A., 2008. Trawy w przestrzeni miejskiej. Zieleń Miejska, 7–8, 32–34.
• 11. Stec M., 2012. Ocena pozyskiwania funduszy pomocowych Unii Europejskiej w województwie podkarpackim [w:] Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy. Wpływ funduszy unijnych na działalność gospodarczą, M.G. Woźniak, R. Fedan (red.). Wyd. UR Rzeszów, 112–122.
• 12. Szymura M., Grzywniak S., Wolski K., Szymura T.H., Dradrach A., 2010. Ocena wartości użytkowej wybranych gatunków traw ozdobnych w warunkach Dolnego Śląska. Nauka Przyroda Technika, 4(3), 36.
• 13. Trzaskowska E., 2011. Zróżnicowanie florystyczno-fitosocjologiczne trawników miejskich Lublina. Acta Sci. Pol., 10(4), 61–70.
• 14. Trzaskowska E., Adamiec P., 2010. Rola roślinności w kształtowaniu panoram i widoków miasta. Teka kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr. – Ol PAN, 122–132.
• 15. Trzaskowska E., Adamiec P., 2012. Wartość estetyczna trawników ekstensywnych na wybranych obiektach Lublina. Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science In Poland), 15, 193–203.
• 16. Wolański P., Trąba C., 2007. Flora łąk i pastwisk Pogórza Dynowskiego. Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie, 7(2b), 195–204.
• 17. Wolański P., Trąba C., 2009. Walory estetyczne i rekreacyjne łąk oraz zbiorowisk przyległych na Pogórzu Dynowskim. Nauka Przyroda Technologie, 3(1), 40.
• 18. Wysocki C., Stawicka J., 2005. Trawy na terenach zurbanizowanych. Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science In Poland), 8, 227–236.