Automatyczna stabilizacja lotu samolotu o konfiguracji nieklasycznej

• Autorzy: Żugaj M.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rm.2013.31

Warianty tytułu

EN

Automatic flight stability of nonclassical aircraft configuration

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Samolot zbudowany w konfiguracji nieklasycznej może wykazywać niestateczność w pewnych obszarach obwiedni lotu dla pewnych konfiguracji masowych lub być całkowicie niestatecznym. W celu uzyskania większej efektywności aerodynamicznej są budowane samoloty o konfiguracji innej niż klasyczna. Jedną z takich konfiguracji jest konfiguracja latającego skrzydła bez wyraźnie zaznaczonej bryły kadłuba lub bryła kadłuba wkomponowana w bryłę płata. Położenie środka masy jest jednym z parametrów wymiarujących stateczność każdego samolotu. Parametr ten decyduje o właściwościach pilotażowych samolotu oraz determinuje odporność układu automatycznego sterowania. Ze względu na niekonwencjonalną konfigurację płatowca latające skrzydła bywają niestateczne. Ponadto w dużych samolotach ma się do czynienia z przemieszczaniem się środka masy, który dodatkowo wpływa na destabilizację samolotu. W pracy został przedstawiony wpływ wędrówki środka masy na stateczność samolotu o konfiguracji nieklasycznej. Przedstawiono również strukturę układu automatycznego sterowania dla tego samolotu oraz wyniki badań wpływu położenia środka masy na efektywność układu.

EN

Aircraft built in non-classical configuration can reveal instability in some areas of the flight envelope, for some mass configuration or can be completely unstable. In order to achieve greater aerodynamic efficiency the aircrafts different from classical configuration have been constructed. One of these configurations is flying wings construction without sharply outlined fuselage body. In different configuration the fuselage body is composed in aerofoil body. The position of the centre of mass is one of the parameters that decide on the stability of each airplane. It determines the aircraft handling qualities and robustness of aircraft automatic flight control system. Due to non-conventional airframe configuration the flying wings are unstable. Furthermore, in large aircrafts occurs displacement of the centre of mass which additionally destabilizes the aircraft. In the paper the influence of the centre of gravity position on stability of the aircraft of nonclassical configuration has been presented. Furthermore, the structure of the automatic flight control system, and the results of the influence of the centre of mass position on system efficiency changes are also presented.

Słowa kluczowe

PL

latające skrzydła; sterowanie; środek masy; właściwości pilotażowe

EN

flying wings; control; centre of mass; handling qualities

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Mechanika
• Rocznik: 2013
• Tom: z. 85[288], nr 3
• Strony: 337--346
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Żugaj M.

• Politechnika Warszawska, Pl. Politechniki 1, Warszawa

Bibliografia

• 1. Anderson J.D.: Aircraft performance and design. WCB/McGraw-Hill, 1999.
• 2. Raymer D.P.: Aircraft design: A conceptual approach. AIAA, 1992.
• 3. Roskam J.: Airplane design. Roskam Aviation and Engineering Corporation, 1985.
• 4. Jenkinson L., Marchman J.: Aircraft design project for engineering students. Butterworth-Heinman, 2003.
• 5. Żugaj M., Narkiewicz J.: Comprehensive model of flying wing flight dynamics and control. CEAS Europenian Air and Space Conference, 26-29 October 2009, Manchester, UK.
• 6. Liebeck R.H.: Design of the blended wing body subsonic transport. Journal of Aircraft, 41, 1, 2004.
• 7. Wilson J.R.: The blended wing. Aerospace America, August 2008.
• 8. Etkin B., Reid L.D.: Dynamics of flight. Stability and control. J. Wiley and Sons, 1996.
• 9. McLean D.: Automatic flight control systems. Prentice Hall, New York 1990.
• 10. Tomczyk A.: Aktywne systemy sterowania lotem. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej 238, Mechanika, z. 71 Awionika, Rzeszów 2007.