Aktywność procesów osuwiskowych na wybrzeżu klifowym wyspy Wolin w warunkach oddziaływania zdarzeń hydrometeorologicznych o wysokim potencjale morfogenetycznym (Zatoka Pomorska – Bałtyk Południowy)

• Autorzy: Winowski M.

Identyfikatory

DOI

http://dx.doi.org/10.12657/landfana.028.007

Warianty tytułu

EN

The activity of landslides on the cliff coast on the Wolin Island under the influence of hydrometeorological events with high morphogenetic potential (Bay of Pomerania – Southern Baltic)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań nad aktywnością procesów osuwiskowych na wybrzeżu klifowym wyspy Wolin wywołanych silnymi wezbraniami sztormowymi oraz intensywnymi opadami atmosferycznymi. Badania opierały się na studium pięciu przypadków dotyczących wykształcenia lub przeobrażenia osuwisk klifowych. W wyniku przeprowadzonej analizy zaproponowane zostały wartości progowe odporności systemu stokowego na oddziaływanie takich czynników morfogenetycznych jak wezbrania sztormowe i opady atmosferyczne. W przypadku przekroczenia wymienionego czynnika wartości progowej w obrębie klifu dochodzi do wykształcenia osuwiska. Należy nadmienić, iż inicjacja procesu osuwiskowego warunkowana jest także wieloma innymi czynnikami, które najczęściej mają charakter wybitnie lokalny (morfologia, litologia, hydrogeologia, itd.). Wobec powyższego należy stwierdzić, iż przedstawione wartości progowe są wartościami koniecznymi do wystąpienia procesów osuwiskowych, jednak z uwagi na złożoność tych procesów, w niektórych przypadkach mogą one nie stanowić wartości wystarczających.

EN

The paper presents results of research on the activity of landslides on the Wolin Island cliff coast caused by storm surges and intense rainfall events. The study was based on the analysis of five cases of initiation or transformation of cliff landslides. As a result of the analysis the treshold values of storm surges and precipitation were proposed. Exceeding the threshold values results in a landslide. It should be noted that the process of landslide initiation is conditioned also by many other factors that are most often very local (cliff morphology, lithology, hydrogeology etc.). Therefore, it must be concluded that proposed threshold values are necessary for the occurrence of landslides, but due to the complexity of these processes, in some cases, they may not provide sufficient value.

Słowa kluczowe

PL

wybrzeże klifowe; osuwiska klifowe; sztormy; opady; wartości progowe

EN

cliff coast; cliff landslides; storm surges; precipitation; tresholds

• Wydawca: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
• Czasopismo: Landform Analysis
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 28
• Strony: 87--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys.

Twórcy

autor

Winowski M.

• Instytut Geoekologii i Geoinformacji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Ponaniu

Bibliografia

• Bielec–Bakowska Z., Lupikasza E., 2009. Long–term precipitation variability on thunderstorm days in Poland (1951–2000). Atmospheric Research 93, 506–515. http://dx.doi.org/10.1016/j.atmosres.2008.09.018.
• Buchwał A., Winowski M., 2009. Reconstructing temporal patterns of rotational landslides activity using dendrogeomorphological approach (Wolin Island). Quaestiones Geographicae 28(A/2): 5–14.
• Dreier N., Schlamkow C., Frohle P., Salecker D., 2013. Changes of 21st century’s average and extreme wave conditions at the German Baltic Sea coast due to global climate change. Journal of Coastal Research Special Issue 65: 1921–1926.
• Gärtner H., 2003. Holzanatomische Analyse diagnostischer Merkmale einer Freilegungsreaktion in Jahrringen von Koniferenwurzeln zur Rekonstruktion geomorphologischer Prozesse. Dissertationes Botanicae 378: 1–118.
• IPCC, 2007. Climate change. The physical science basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel in Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge.
• Jania J., Zwoliński Zb., 2011. Ekstremalne zdarzenia meteorologiczne, hydrologiczne i geomorfologiczne w Polsce. W: Zb.Zwoliński (red.), Globalne zmiany klimatu i ich implikacje dla rzeźby Polski, Landform Analysis 15: 51–64.
• Kostrzewski A., 1997. Geomorfologiczne skutki gwałtownego sztormu na wybrzeżu klifowym Wyspy Wolin (jesień 1995). [W:] A. Kostrzewski, B. Jakuczun (red.), Ochrona środowiska przyrodniczego WPN. Woliński Park Narodowy, Międzyzdroje: 55–56.
• Kostrzewski, A., Zwoliński, Zb., 1998. Wpływ sztormów na rzeźbę wybrzeża klifowego wyspy Wolin. The influence of storms on relief of the cliff coasts of Wolin Island. [W:] K. Pękala (red.), Główne kierunki badań geomorfologicznych w Polsce. Stan aktualny i perspektywy. IV Zjazd Geomorfologów Polskich. UMCS, Lublin: 129–132.
• Kostrzewski A., Zwoliński Zb., Winowski M., Tylkowski J., Samołyk M., 2015. Cliff top recession rate and cliff hazards for the sea coast of Wolin Island (Southern Baltic). Baltica 28(2): 109–120. DOI: 10.5200/baltica.2015.28.10.
• Musielak S., 1978. Procesy litodynamiczne w strefie przyboju. KBM PAN. Ossolineum: Oceanologia 8: 1–56.
• Schweingruber F.H., 1978. Mikroskopische Holzanatomie. Swiss Federal Institute of Forestry Research, Birmensdorf: 215.
• Schweingruber F.H., 2007. Wood structure and Environment. Springer-Verlag Berlin Heidelberg: 279.
• Sztobryn M., Stigge H., Wielbińska D., Weidig B., Stanisławczyk I., Kańska A., Krzysztofik K., Kowalska B., Latkiewicz B., Mykita M., 2005. Storm surges In the southern Baltic Sea (Western and Central Parts). Berichte des BSH: 39.
• Tylkowski, J., 2013. Temporal and spatial variability of air temperature and precipitation at the Polish coastal zone of the southern Baltic Sea. Baltica 26(1): 83–94.
• Winowski M., 2008. Geomorfologiczne skutki tajania pokrywy śniegu na wybrzeżu klifowym wyspy Wolin. Landform Analysis 9: 222–225.
• Winowski, M., 2009. Mechanism of the activities of rotational landslides on the cliff coast on the Wolin Island (north-west Poland). Quaestiones Geographicae 28(A/2): 101–111.
• Wolski T., Wiśniewski B.,2014. Long-term, seasonal and short-term fluctuations in the water level of the Southern Baltic Sea. Quaestiones Geographicae 33(3): 181–197