Algorytmy i pomiary odchyłek równoległości i prostopadłości płaszczyzn i prostych w przestrzeni R3 na współrzędnościowej maszynie pomiarowej

• Autorzy: Filipowski R. , Lechniak Z. , Zawora J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono algorytmy obliczania odchyłek w mm/m równoległości i prostopadłości płaszczyzn i prostych na współrzędnościowej maszynie pomiarowej (WMP). Obliczane odchyłki muszą mieścić się w polu tolerancji równoległości lub prostopadłości zadawanych przez konstruktora na powierzchniach części maszyn. Tolerancje równoległości i prostopadłości oznaczone są na rysunkach w ramce prostokątnej i zawierają symbol równoległości lub prostopadłości oraz graniczną wartość odchyłki w mm względem jednej bazy lub dwóch baz. W artykule zamieszczono wartości odchyłek równoległości i prostopadłości płaszczyzn i prostych w mm/m mierzonych na maszynie współrzędnościowej WMP sztywną głowicą pomiarową.

EN

Algorithms and measurements of deviations of parallelism and perpendicularity planes and straight lines in r3 space on a coordinate measuring machine The algorithms for calculating deviations in mm/m of parallelism and perpendicularity of planes and straight lines on a coordinate measuring machine (CMM) are presented. Calculated deviations must be within the tolerance of parallelism or rectangularity given by the constructor on the surfaces of machine parts. Tolerances of parallelism and rectangularness are marked on the drawings in a rectangular frame and contain the symbol of parallelism or perpendicularity and the limit value of deviation in mm relative to one base or two bases. In the paper, deviations of parallelism and perpendicularity of planes and straight lines in mm/m measured on the CMM coordinate machine with rigid measuring head were placed.

Słowa kluczowe

PL

współrzędnościowa maszyna pomiarowa (WMP); głowica pomiarowa; przestrzeń R3

EN

coordinate measuring machine; parallelism; rectangularity; deviation

• Wydawca: AWART MEDIA
• Czasopismo: Obróbka Metalu
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 1
• Strony: 32--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Filipowski R.

• Instytut Technik Wytwarzania, Wydział Inżynierii Produkcji, Politechnika Warszawa

autor

Lechniak Z.

• Instytut Technik Wytwarzania, Wydział Inżynierii Produkcji, Politechnika Warszawa

autor

Zawora J.

• Instytut Technik Wytwarzania, Wydział Inżynierii Produkcji, Politechnika Warszawa

Bibliografia

• [1] Grzegorczyk J.: Matematyka, Część I. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1999.
• [2] Humienny Z., Białas S., Osanna P.H., Tamre M., Weckenmann A., Blunt L., Jakubiec W.: Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS), cz. 10. Tolerancje kierunku. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001.
• [3] Leitner R.: Zarys matematyku wyższej dla inżynierów. CzęśćI, WNT, Warszawa 1976.
• [4] Łazuchiewicz A., Kotnowski M.: Koordynatometr XYZ, IO NE Nr 5/88, Ośrodek Badawczo-Rozwojowy-Narzędzi VIS, Warszawa 1988.
• [5] Norma PN-EN ISO 1101 – Specyfikacja geometrii wyrobów (GPS). Tolerancje geometryczne: Tolerancje kształtu, kierunku, położenia i bicia.
• [6] Pfeifer T.: Koordinatenmesstechnik für die Qualitätssicherung. VDI-Verl., Düsseldorf 1992.
• [7] Ratajczyk E.: Współrzędnościowa technika pomiarowa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).