Preliminary characterization of the radioactivity in sediments taken from Jamske Pleso lake (Slovakia)

• Autorzy: Szaciłowski Grzegorz , Szarłowicz Katarzyna , Kubica Barbara

Identyfikatory

DOI

10.2428/ecea.2018.25(2)19

Warianty tytułu

PL

Wstępna ocena zawartości radionuklidów w osadzie dennym pobranym z Jamskiego Stawu (Słowacja)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Jamske Pleso lake is one of almost 200 lakes located in the Tatra Mountains. This post glacial water reservoir is set on a strictly protected area. In this work, sediment samples taken from Jamske Pleso Lake were analysed for radioactivity of natural ²²⁶Ra, ²¹⁰Po, ²¹⁰Pb and artificial ¹³⁷Cs. The sediment core was taken by use of Limnos corer. After preparation of the physical sample, gamma measurements were executed in hermetically closed vessels. A preliminary study showed that concentration of natural radionuclides is in typical values for lakes located in this area. An elevated concentration of ²²⁶Ra (mean 57 ± 29 Bq ∙ kg^–1) is an effect of uranium rich bedrock of the lake. Radioactivity of ¹³⁷Cs is close to that reported in other Tatras lakes. Using ¹³⁷Cs as an indicator allowed a preliminary estimate of the depth of the sediments deposited in 1960s.

PL

Jamski Staw (słow. Jamské Pleso) to jeden spośród niemal 200 tatrzańskich stawów. Ten zbiornik o charakterze polodowcowym położony jest na terenie objętym ochroną ścisłą. Celem niniejszej pracy było wyznaczenie poziomu radioaktywności naturalnych ²²⁶Ra, ²¹⁰Po i ²¹⁰Pb oraz sztucznego ¹³⁷Cs w profilach osadów dennych pobranych z Jamskiego Stawu. Profile rdzeniowe osadów pobrano przy pomocy czerpaka firmy Limnos. Po wstępnej obróbce próbek i umieszczeniu ich w szczelnych naczyniach pomiarowych poddano je analizie z wykorzystaniem spektrometru promieniowania gamma. Wstępne wyniki pokazały, że radioaktywność naturalnych izotopów jest na zbliżonym poziomie, do notowanej w innych stawach tego regionu. Podniesiony poziom radioaktywności ²²⁶Ra (średnia 57 ± 29 Bq ∙ kg^–1) jest związany z zawierającym uran, granitowym trzonem podłożem skalnym jeziora. Radioaktywność ¹³⁷Cs jest na podobnym poziomie co w innych stawach tatrzańskich. Wykorzystanie ¹³⁷Cs jako znacznika czasu pozwoliło na wstępną identyfikację warstw osadów nagromadzonych w latach 60. XX wieku.

Słowa kluczowe

EN

sediments; Jamske Pleso; artificial radionuclides; natural radionuclides; radioecology

PL

osady denne; Jamski Staw; sztuczne radionuklidy; naturalne radionuklidy; radioekologia

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Ecological Chemistry and Engineering. A
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 25, nr 2
• Strony: 215--222
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., wykr., rys.

Twórcy

autor

Szaciłowski Grzegorz

• AGH University of Science and Technology, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland

autor

Szarłowicz Katarzyna

• AGH University of Science and Technology, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland

autor

Kubica Barbara

• AGH University of Science and Technology, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland

Bibliografia

• [1] Di Gregorio DE, Fernández Niello JO, Huck H, Somacal H, Curutchet G. Appl Radiation Isotopes. 2001;65:126-130. DOI: 10.1016/j.apradiso.2006.06.008.
• [2] Zheng J, Wu F, Yamada M, Liao H, Liu C, Wan G. Environ Pollut. 2008;152:314-321. DOI: 10.1016/j.envpol.2007.06.027.
• [3] United Nations. Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation. Sources and effects of ionizing radiation: sources. Vol. 1. New York: United Nations Publications; 2000. ISBN 92-1-142238-8.
• [4] Abril JM. Environ Pollut. 2004;129:31-37. DOI: 10.1016/j.envpol.2003.10.004
• [5] Yao SC, Li SJ, Zhang HC. J Radioanal Nucl Chem. 2008;278:55-58. DOI: 10.1007/s10967-007-7191-2
• [6] Ružièková S, Remeteiová D, Mièková V, Dirner V. Environ Monit Assess. 2018;190:158. DOI: 10.1007/s10661-018-6551-4
• [7] Li R, Tang C, Li X, Jiang T, Shi Y, Cao Y. Sci Total Environ. 2009;649:448-460. DOI: 10.1016/j.scitotenv.2018.08.283.
• [8] Szarłowicz K, Reczyński W, Gołaś J, Kościelniak P, Skiba M, Kubica B. Pol J Environ Stud. 2011;20:1305–1312.
• [9] Kopáèek J, Stuchlík E, Straškrab V, Pšenák P. Freshwater Biology. 2000;43:369-383. DOI: 10.1046/j.1365-2427.2000.00569.x.
• [10] Kopáèek J, Stuchlík E, Veselý J, Schaumburg J, Anderson IC, Fott J, et al. Water Air Soil Pollut. Focus. 2002;2(2): 91-114. DOI: 10.1023/A:1020190205652.
• [11] Kopáèek J, Stuchlík E, Hardekopf D. Biologia. 2006;61:21-33. DOI: 10.2478/s11756-006-0117-6.
• [12] Stuchlík E, Kopáèek J, Fott J, Hoøická Z. Biologia. 2006;61:11-20 DOI: 10.2478/s11756-006-0116-7.
• [13] Stuchlík E, Appleby P, Bitušík P, Curtis C, Fott J, Kopáèek J, et al. Water Air Soil Pollut. Focus. 2002;2:127-138. DOI: 10.1023/A:1020198424308
• [14] F. Šporka F, Štefková E, Bitušík P, Thompson AR, Agustí-Panareda A, Appleby PG, et al. J Paleolimnology. 2002;28:95-109. DOI: 10.1023/A:1020376003123.
• [15] Nyka J, Tatry Słowackie: przewodnik (Slovak Tatra Mountains: guide). Trawers; 1997.
• [16] Szarlowicz K, Reczynski W, Misiak R, Kubica B. J Radioanal Nucl Chem. 2013;298:1323–1333. DOI: 10.1007/s10967-013-2548-1.
• [17] Hamerlík L, Dobríková D, Szarlowicz K, Reczynski W, Kubica B, Šporka F, et al. Sci Total Environ. 2016;545-546:320-328 DOI: 10.1016/j.scitotenv.2015.12.049.
• [18] Szarlowicz K, Kubica B. J Radioanal Nucl Chem. 2014;299:1321-1328. DOI: 10.1007/s10967-013-2864-5.
• [19] Appleby PG, Piliposian GT. Biologia. 2006;61:51-64. DOI:10.2478/s11756-006-0119-4.
• [20] Kotarba A, Lokas E, Wachniew P, Geochronometria. 2002;21:73-77. http://www.geochronometria.pl/pdf/geo_21/geo21_09.pdf.
• [21] Manecki A. Charakterystyka mineralogiczna i palinologiczna pyłów eolicznych z opadów w Tatrach w latach 1973 i 1974 (The mineralogical and palynological characteristics of aeolian dust from precipitation in the Tatra Mountains in 1973 and 1974). Wrocław: PAN; 1978. ISSN 0079-3396.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).