Stan ilościowy azotu mineralnego w glebach użytków zielonych a stężenie azotanów w wodzie gruntowej

• Autorzy: Pietrzak S.

Warianty tytułu

EN

The content of inorganic nitrogen in grassland soils and nitrate concentration in groundwater

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy zaprezentowano wyniki badań zależności między zasobnością gleb użytków zielonych w azot mineralny oraz zawartością w nich azotu azotanowego i azotu amonowego w okresie jesieni, a stężeniem azotanów w wodzie gruntowej spod tych użytków w okresie wiosny następnego roku. Badania zrealizowano na podstawie wyników monitoringu gleby i wody na terenach zajmowanych przez użytki zielone w Polsce, prowadzonego przez Krajową Stację Chemiczno-Rolniczą (KSChR) i podlegające jej okręgowe stacje, we współpracy z Instytutem Technologiczno-Przyrodniczym (ITP) w Falentach. Stwierdzono w szczególności, że: 1) w warunkach Polski, zasobność gleb użytków zielonych w azot mineralny w porze jesiennej nie była skorelowana ze stężeniem azotanów(V) i (III) w wodach gruntowych spod tych użytków w okresie wiosny następnego roku; 2) stężenie azotanów( V) i (III) w wodzie w znikomym stopniu i ograniczonym zakresie związane było z zawartością azotu azotanowego(V) i azotu amonowego w glebie (biorąc pod uwagę różne rodzaje gleb i ich warstwy); 3) w analizowanym układzie czasowym i uwarunkowaniach, rozpatrywane wskaźniki stanu ilościowego azotu mineralnego w glebie nie były dobrymi predykatorami zanieczyszczenia wód gruntowych azotanami.

EN

The paper presents the relationships between inorganic nitrogen content, including nitrate- and ammonium-nitrogen, in grassland soils in autumn and nitrate concentrations in groundwater from under these grasslands next spring. Studies were based on results of soil and water monitoring in grassland areas in Poland carried out by the National Chemical-Agricultural Station and its subordinate regional stations in cooperation with the Institute of Technology and Life Sciences in Falenty. It was found that: 1) autumnal richness of Polish grassland soils in inorganic nitrogen was not correlated with the concentrations of nitrates and ammonium ions in groundwaters from under these grasslands next spring, 2) concentrations of the latter ions in water were weakly associated with their concentrations in soil (considering various types and layers of soils), 3) within time periods and other determinants of this study, the indices of soil inorganic nitrogen were not good predictors of groundwater pollution with nitrates.

Słowa kluczowe

PL

azot mineralny; azotany; gleby; monitoring; użytki zielone; wody gruntowe

EN

grasslands; groundwaters; inorganic nitrogen; monitoring; nitrates; soils

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 15, z. 3
• Strony: 101--111
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Pietrzak S.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Jakości Wody, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• 1. BOUMA J., STOORVOGEL J.J., SONNEVELD W.M.P. 2012. Land evaluation for landscape units. W: Handbook of Soil Science. 2nd ed. Pr. zbior. Red. Huang P.M., Li Y., Summer M.E. London, New York. CRC Press, Boca Raton s. 34–1 do 34–22.
• 2. CORREA R.S., WHITE R.E., WEATHERLEY J. 2005. Modelling the risk of nitrate leaching from two soils amended with five different biosolids. Revista Brasileira de Ciência do Solo. Vol. 29 s. 619–626.
• 3. FOTYMA M., KĘSIK K., PIETRUCH CZ. 2010. Azot mineralny w glebach jako wskaźnik potrzeb nawozowych roślin i stanu czystości wód glebowo-gruntowych. Nawozy i Nawożenie – Fertilizers and Fertilization. Nr 38 s. 5–83.
• 4. HABERLE J., KUSA H., SVOBODA P., KLIR J. 2009. The changes of soil mineral nitrogen observed on farms between autumn and spring and modelled with a simple leaching equation. Soil and Water Research. No. 4 s. 159–167.
• 5. KNIGHT S. M. 2006. Soil mineral nitrogen testing: practice and interpretation. Research Review. No 58. London: HGCA ss. 32.
• 6. PERVANCHON F., BOCKSTALLER C., AMIAUD B., PEIGNÉ J., BERNARD P.Y., VERTÈS F., FIORELLI J.L., PLANTUREUX S. 2005. A novel indicator of environmental risk due to nitrogen management on grasslands. Agriculture, Ecosystems and Environment. Vol. 105. Iss. 1–2 s. 1–16.
• 7. PIETRZAK S. 2012. Azotany w wodach gruntowych na terenach zajmowanych przez użytki zielone w Polsce. Polish Journal of Agronomy. No 11 s. 34–40.
• 8. PIETRZAK S. 2014. Kształtowanie się ilości azotu mineralnego w mineralnych glebach łąkowych w Polsce w latach 2008–2012. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 14. Z. 3 (47) s. 113–124.
• 9. PIETRZAK S. 2015. Kształtowanie się stanu ilościowego azotu mineralnego w glebach organicznych pod użytkami zielonymi w Polsce. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 15. Z. 2 (50) s. 87–96.
• 10. PN-EN ISO 13395:2001. Jakość wody. Oznaczanie azotu azotynowego i azotanowego oraz ich sumy metodą analizy przepływowej (CFA i FIA) z detekcją spektrofotometryczną.
• 11. PN-R-04028:1997 Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Metoda pobierania próbek i oznaczanie zawartości jonów azotanowych i amonowych w glebach mineralnych.
• 12. POCIENE A., POCIUS S. 2005. Relationship between nitrate amount in groundwater and natural factors. Journal of Environmental Engineering and Landscape Management. Vol. 13 (1) s. 23–30.
• 13. SCHRÖDER J.J., ASSINCK F.B.T., UENK D., VELTHOF G.L. 2010. Nitrate leaching from cut grassland as affected by the substitution of slurry with nitrogen mineral fertilizer on two soil types. Grass and Forage Science. Vol. 65. Iss. 1 s. 49–57.
• 14. SOROKO M., STRZELCZYK M. 2009. Zawartość azotu mineralnego w wodach gruntowych i powierzchniowych na obszarach nawożonych gnojowicą. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 9. Z. 3 (27) s. 179−186.
• 15. VAN DIJK W., SMIT A.L. 2006. How to meet the EC-Nitrate Directive in Dutch vegetable growing? Acta Horticulturae. Vol. 700 s. 191–198.
• 16. VELLINGA TH.V., VAN DER PUTTEN A.H.J., MOOIJ M. 2001. Grassland management and nitrate leaching, a model approach. NJAS - Wageningen Journal of Life Sciences. Vol. 49. Iss. 2–3 s. 229–253.
• 17. WICK K., HEUMESSER CH., SCHMID E. 2012. Groundwater nitrate contamination: Factors and indicators. Journal Environmental Management. Vol. 111 s. 178–186.