Dron jako sojusznik w operacjach lotniskowych : integracja operacji dronów na lotniskach

• Autorzy: Leśnikowski Władysław

Identyfikatory

DOI

10.34752/2023-l284

Warianty tytułu

EN

Drone as an ally in airport operations : integration of drone operations at airports

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule została poruszona problematyka bezzałogowych statków powietrznych i ich wykorzystania w operacjach lotniskowych. Obsługa statków powietrznych przez drony w przeprowadzaniu inspekcji, konserwacji posiada wiele czynników mających wpływ na jego jakość, bezpieczeństwo, czas i oszczędności. Drony w przeprowadzaniu inspekcji statków powietrznych, infrastruktury lotniskowej mają wpływ w procesie ograniczania ryzyka wpływu człowieka na obsługę techniczną statków powietrznych, wyeliminowania awarii czynnika ludzkiego oraz zmniejszenia ryzyka utraty zdrowia czy życia w czasie wykonywania tych procedur. Autor omawia również w artykule wykorzystanie dronów w procesie obsługi technicznej, napraw i remontów samolotów komercyjnych, zarządzaniu ciągłością do lotu. Poruszony został również temat koncepcje systemu ”Smart Hangar”. Zidentyfikowane zostały zagrożenia związane z wykorzystaniem dronów w procesie utrzymania ruchu, zagrożenia związane z tą działalnością.

EN

The article discusses the issue of unmanned aircraft and their use in airport operations. The operation of aircraft by drones in carrying out inspections and maintenance has many factors affecting its quality, safety, time and savings. Drones in the inspection of aircraft and airport infrastructure have an impact in the process of reducing the risk of human influence on the technical maintenance of aircraft, eliminating the failure of the human factor and reducing the risk of loss of health or life during the performance of these procedures. The author also discusses in the article the use of drones in the process of maintenance, repair and overhaul of commercial aircraft, and flight continuity management. The concept of the "Smart Hangar" system was also discussed. Threats related to the use of drones in the maintenance process and the risks associated with this activity have been identified.

Słowa kluczowe

PL

Bezzałogowy Statek Powietrzny; Bezzałogowy System Powietrzny; dron; port lotniczy; infrastruktura lotniskowa; operacja lotnicza; bezpieczeństwo lotnicze; ochrona portów lotniczych; koncepcja systemu ”Smart Hangar”

EN

Unmanned Aerial Vehicle; Unmanned Aerial System; drone; airport; airport infrastructure; air operation; aviation safety; airport security; "Smart Hangar" system concept

• Wydawca: Towarzystwo Wiedzy Obronnej
• Czasopismo: Wiedza Obronna
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 3
• Opis fizyczny: Bibliogr. 42 poz., rys.

Twórcy

autor

Leśnikowski Władysław

• Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0001-9592-6145

Bibliografia

• Bugaj, M., Novak, A., Stelmach, A., Lusiak, T., Bezzałogowe statki powietrzne i ich wykorzystanie do kontroli statków powietrznych. In Proceedings of the 2020 New Trends in Civil Aviation (NTCA), Praga, Czechy, 23-24 listopada 2020, s. 45-50.
• Fellner A., B. Mańka, A. Mańka, Analiza aktualnych metod detekcji bezzałogowych statków powietrznych (dronów), "TTS Technika Transportu Szynowego", 2015 R. 22 nr 12, s. 484-489.
• Leśnikowski W. Bezzałogowe platformy w cyberprzestrzeni / Toruń, Polska : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2017 - 313 s.
• Leśnikowski W., Kupaj S., Bezzałogowe platformy powietrzne wobec nowych wyzwań sytuacyjno-socjalnych / Wybrane obszary bezpieczeństwa / red. Radomyski Adam, Dariusz Górczewski, Dariusz Bogusz - Dęblin, Polska : Lotnicza Akademia Wojskowa, 2021 - s. 140-160
• Leśnikowski W. Drony : bezzałogowe aparaty latające od starożytności do współczesności / Toruń, Polska : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2016 - 175 s.
• Leśnikowski W., Drony w służbie ochrony infrastruktury krytycznej : drony na wojnie z COVID-19 / Toruń, Polska : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2021 - 281s.
• Lykou G., Moustakas D., Gritzalis D., „Defending Airports from UAS: A Survey on Cyber-Attacks and Counter-Drone Sensing Technologies”, Sensors - Athens University of Economics. & Business
• Mańka A., Łach A., Fellner R., UAV elementem zarządzania bezpieczeństwem portu lotniczego, „Wyzwania inżynierii ruchu lotniczego”, Warszawa 2016, s. 85-96.
• Merkisz, J. Nykaza, A., Zastosowanie bezzałogowych statków powietrznych w kryminalistyce rozpoznawczej i wykrywczej, "Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe", r. 17, nr 6, s. 297-301.
• Patterson, T., McClean, S., Morrow, P., Parr, G., Luo, C. (2014). Timely autonomous identification of UAV safe landing zones, Image and Vision Computing, 32 (9), 568-578.
• Savvaris, A., Melega, M., Tsourdos, A. (2015). Advanced Surface Movement and Obstacle Detection Using Thermal Camera for UAVs, IFAC-PapersOnLine, 48 (issue 9), 43-48.
• Terwilliger, B., Vincenzi, D., Ison, D., Witcher, K., Thirtyacre, D., Khalid, A. (2015). In-fluencingfactors for use of unmanned aerial systems in support of aviation accident and emergency response, Journal of Automation and Control Engineering, 3 (3), 246.
• Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze, Dz.U. 2002 nr 130 poz. 1112 z późn. zm., art. 68.
• Zhu, L., Cheng, X., Yuan, F. G. (2016). A 3D collision avoidance strategy for UAV with physical constraints, Measurement, 77, 40-49
• „Mystery of the Gatwick drone“, The Guardian, 1.12.2020.
• Airport Security, IFSEC Global., https://www.ifsecglobal.com/airport-security/M
• Urban Air Mobility and Advanced Air Mobility – FAA, https://www.faa.gov › uas › urban_
• Unmanned Aircraft System Traffic Management (UTM) – FAA, https://www.faa.gov › uas › traffic_...
• Automated aircraft drone inspections, https://mainblades.com/
• Are drones the future of MRO?, https://www.aerotime.aero/upload/files/airbus_advanced_inspection_drone.jp
• Why drones provide reliable, more accurate aircraft inspections?, https://consortiq.com › uas-resources › whydrones-provi...
• The Drone Bird Company | Unmanned aircraft systems and ..., https://www.thedronebird.com
• Automated Wildlife Detection Network and RoBird®(Drone, https://acceleratingcleanenergy.com › ...
• Dallas - Fort Worth, TX (DFW) - American Airlines, https://www.aa.com › dfw-airport
• Drones: Allies in airport operations - International Airport Review, https://www.internationalairportreview.com ›
• Integrating drone operations at airports, https://www.internationalairportreview.com › ...
• The Future of Advanced Air Mobility and Counter Drones in .https://blog.aci.aero › the-future-of-...
• Navy invention uses UAVs to ensure safe, FOD-free runways, https://techlinkcenter.org › news › n...
• Runway pavement inspections using airsight drone, https://www.airsight.de › item › run...
• Drones for flight inspections of navigation aids, https://cursir.com
• CANARD DRONES - Airport Technology, https://www.airport-technology.com › ...
• Outdoor Aircraft Drone Inspections – Mainblades, https://mainblades.com › News www.fly4free.pl/na-lotniskach-system-do-niszczenia-dronow
• Light Detection and Ranging LIDAR https://oceanservice.noaa.gov › facts
• Zdalna wieża ATTM - https://www.remote-tower.eu › ..
• Transportation Security Administration - https://www.dictionary.com › tsa
• Fixed Base Operator - https://skybrary.aero › articles › fixed-base-operator-fbo
• Flappy drone, https://www.newscientist.com › article.
• Maintenance Repair and Operations, MRO, https://limblecmms.com › blog › mr.
• Geofencing, https://en.wikipedia.org/wiki/Geo-fence
• Unmmaned Trafic Managemant, UTM, https://en.wikipedia.org › wiki › Un
• Advanced Air Mobilitly (AAM), https://www.faa.gov › uas › urban_
• Airport Benefits of Drone Technology | Aviation Pros, https://www.aviationpros.com › article

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).