Masońscy ojcowie tczewskiej inżynierii komunalnej

• Autorzy: Lidzbarski Ryszard
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wolnomularstwo (masoneria) to zagadkowy, międzynarodowy, obrzędowy ruch społeczny o celach humanitarnych i etycznych. Powstał na przełomie XVII i XVIII wieku w Anglii. W 1744 roku w Berlinie zawiązała się niemiecka loża-matka Pod Trzema Globami (Zu den Drei Weltkugeln), ukierunkowująca swoją działalność na kraje wschodnioeuropejskie. Przełom XIX i XX wieku na terenach Rzeszy Niemieckiej sprzyjał rozwojowi wolnomularstwa. Zdecydował o tym między innymi przywilej z 1872 roku cesarza Wilhelma I (również masona), likwidujący nadzór policyjny nad lożami masońskimi. Członkowie masonerii zobowiązani byli do przestrzegania kodeksu moralnego, a także do zachowania pełnej lojalności wobec władz i praw kraju, którego byli obywatelami. Przynależność do loży nadawała prestiżu społeczno-zawodowego. Członkami lóż byli wojskowi, urzędnicy wyższego szczebla, nauczyciele, kupcy, przedsiębiorcy, właściciele ziemscy, również rzemieślnicy. W dużej mierze uczestniczyli oni w rozwoju lokalnej gospodarki.

Słowa kluczowe

PL

masoneria; wodociągi; gospodarka komunalna

EN

freemasonry; waterworks; municipal economy

• Wydawca: Wydawnictwo Seidel-Przywecki Sp. z o. o.
• Czasopismo: Forum Eksploatatora
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 5 (110)
• Strony: 78--84
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Lidzbarski Ryszard

Bibliografia

• [1] J. Wenzel, Festschr zum 25 jährigen Amtsjubiläum des Bürgermeisters Ludwig Eichhart in Dirschau am 13. April 1914, Verlag Dirschauer Zietung G.m.b.H, 1914, s. 10, 11, 17, 19.
• [2] K. Plata-Nalborski, Śladami masonów z Kociewia i okolic. Dzieje lóż wolnomularskich w Starogardzie Gdańskim, Chełmnie, Świeciu i w Tczewie, Wyd. Sprzedaż Dobrej Książki Alicja Bartosińska, Tczew 2020, s. 130, 146-148.
• [3] Archiwum Urzędu Miasta w Tczewie, sygn. Al/1126.
• [4] Ł. Brządkowski, W. Giełdon, Ludwig Dembski, Eichhart - burmistrz o dwóch obliczach [w:] Dawny Tczew, Ludzie. Miejsca. Wydarzenia, Wyd. Prolog, Tczew 2016, s. 45.
• [5] Mitgliederverzeichnis der unter der Verfassung der Grossen Freimaurer - Loge von Preussen gennant zur Freundschaft arbeitenden Johannis - Freimaurer - Loge „Friedrich zum unauslöschlichen Gedächtnis” im Orient Dirschau für das Maurerjahr 191 8/19, s. 8-9.
• [6] R. Lidzbarski, Prekursor tczewskiej inżynierii środowiska, Wyd. Bernardinum 2014,s. 12, 13.
• [7] Archiwum ZWiK w Tczewie, bez sygn.
• [8] H. Domańska, Tajemniczy Sopot, Wyd. Polnord-Oskar, Gdańsk 2008, s. 73.
• [9] H. Domańska, Eugenia pod Ukoronowanym Lwem. Dzieje loży i wolnomularzy Gdańska i Sopotu, XVIII-XXI wiek, Wyd. Polnord-Oskar, Gdańsk 2006, s. 23.
• [10] K. Richter, Bad Freienwalde (Niemcy), korespondencja mailowa z dnia 20.06. 2020 (w zbiorach autora).
• [11] K. Richter, Der Königliche Musikdirektor Prof. Gustav Ferdinand Selle, Wyd. Albert Heyde Stiftung in Bad Freienwalde 2020, s. 8, 9, 49, 67-69.
• [12] R. Lidzbarski, Tradycja tczewskich wodociągów, Wyd. Bernardinum Pelplin 2016, s. 59,71.
• [13] Sprawozdanie administracyjne Magistratu miasta Tczewa za rok 1927-1928, Wyd. Magistrat miasta Tczewa 1929,s. 29.
• [14] Archiwum ZWiK Tczew, sygn. nr 70.
• [15] Archiwum Państwowe w Gdańsku, sygn. APG 525,2/448.
• [16] Archiwum Urzędu Miasta w Tczewie, sygn. Al/304.
• [17] Mitgliederverzeichnis der unter der verfassung der Grossen Freimaurer - Loge von Preussen gennant Royal York zur Freundschaft arbeitenden Johannis - Freimaurer - Loge „Friedrich zum unauslöschlichen Gedächtnis: in Orient Dirschau für das Maurerjahr 1913/14,s. 16-17.
• [18] Mitglieder - Verzeichnis der Johannis - Freimaurerloge „Friedrich zum unauslöschlichen Gedächtnis” im Orient Tczew (Dirschau) für 1920/21,s. 2-3.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).