On bankfull methods determination again – why we care?

• Autorzy: Radecki-Pawlik A. , Skalski T. , Plesiński K. , Czech W.

Identyfikatory

DOI

10.1515/jwld-2015-0021

Warianty tytułu

PL

O metodach wyznaczania przepływu brzegowego – dlaczego są tak ważne w obliczeniach inżynierskich?

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

One more time we would like to pay attention of especially of the hydraulic engineer audience to bankfull stage and discharge. Along the paper we show commonly accepted definitions of it and ways of calculations. It is difficult to determine the size of the bankfull flow level, that is why the authors are presenting many selected methods. Some of the methods allow the determination of biotic bankfull flow through the occurrence of zones of vegetation characteristic and based on the observation of the occurrence of ground beetles (e.g. the Woodyer and the Radecki-Pawlik and Skalski methods). Some of the methods – most popular- are using morphometric parameters (e.g. the Williams, the Hey and Thorne, the Gauckler-Manning and finally the Lambor methods). We believe that the value of bankfull discharge would be accepted as a supporting tool for designers, hydraulics engineers and managers, especially those who care about river channel environment and cooperate with fluvial geomorphologists- and biologists as well as environmental agencies.

PL

W artykule zwraca się uwagę, szczególnie inżynierów hydrotechników oraz meliorantów, na znaczenie znajomości wielkości przepływu brzegowego. Przedstawiono kilka najbardziej znanych metod obliczania tego przepływu i opisano, w jaki sposób zgromadzić dane do jego obliczenia. Cała trudność w obliczeniu przepływu brzegowego nie polega na skomplikowanych metodach obliczeń, lecz na określeniu miejsca, gdzie znajduje się istotnie brzeg rzeki lub potoku. Niektóre z metod umożliwiają określenie przepływu brzegowego na podstawie obserwacji biologicznych, przykładowo poprzez znalezienie stref charakterystycznej roślinności. Inne metody przyrodnicze bazują na obserwacji występowania biegaczowatych (metody: Woodyera i Radeckiego-Pawlik oraz Skalskiego). W większości metod korzysta się z określenia parametrów morfometrycznych (metody: Williamsa, Heya i Thorne’a, Gauckler-Manninga i Lambora). Autorzy uważają, że metodyka obliczenia przepływu brzegowego jest ważna w interpretacji danych hydrologicznych, szczególnie przez inżynierów hydrotechników, do wyznaczaniu przepływów miarodajnych, gdzie byłaby narzędziem pomocniczym.

Słowa kluczowe

EN

bankfull; river; river bank; stream

PL

brzeg rzeki; potok; przepływ brzegowy; rzeka; strumień

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2015
• Tom: no. 27
• Strony: 21--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Radecki-Pawlik A.

• Faculty of Environmental Engineering and Land Surveying, University of Agriculture in Cracow, al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków, Poland

autor

Skalski T.

• Department of Entomology, Institute of Zoology, Jagiellonian University, ul. Gronostajowa 9, 30-387 Kraków, Poland

autor

Plesiński K.

• Department of Hydraulics Engineering and Geotechnics, University of Agriculture in Cracow, al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków, Poland

autor

Czech W.

• Department of Hydraulics Engineering and Geotechnics, University of Agriculture in Cracow, al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków, Poland

Bibliografia

• CHOW V.T. 1959. Open channel hydraulics. New York. McGraw-Hill pp. 680.
• CHURCH M. 2015. Channel stability: morphodynamics and the morphology of rivers. In: Rivers – physical, fluvial and environmental processes. Eds. P. Rowiński, A. Radecki-Pawlik. Springer, GeoPlanet: Earth and Planetary Sciences, Switzerland. p. 281–321.
• DUNNE T., LEOPOLD L.B. 1978. Water in environmental planning. San Francisco. W.H. Freeman. ISBN 07-16700-79-4 pp. 818.
• EPA 2015. Hydrologic processes: bankfull discharge [online]. [Access 07.09.2015]. Available at: http://water.epa.gov/contactus.cfm, http://water.epa.gov/scitech/datait/ tools/warsss/bankfull.cfm
• LAMBOR J. 1971. Hydrologia inżynierska [Hydrology for engineers]. Warszawa. PWN pp. 363.
• LEOPOLD L.B. 2005. A view of the river. Harvard University Press pp. 298.
• ŁAPUSZEK M., LENAR-MATYAS A. 2013. Utrzymanie i zagospodarowanie rzek górskich [River training and maintance]. Kraków. Wydaw. PK. ISBN 978-83-72427-28-1 pp. 283.
• RADECKI-PAWLIK A. 2002. Bankfull discharge in mountain streams: theory and practice. Earth Surface Processes and Landforms. Vol. 27. Iss. 2 p. 115–123.
• RADECKI-PAWLIK A. 2015. Why do we need bankfull and dominant discharges. In: Rivers – physical, fluvial and environmental processes. Eds. P. Rowiński, A. Radecki-Pawlik. Springer, GeoPlanet: Earth and Planetary Sciences, Switzerland p. 497–519.
• RADECKI-PAWLIK A., SKALSKI T. 2008a. A new concept to determinate bankfull discharge using invertebrate communities – an example from the Ochotnica stream, Polish Carpathians. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities. Vol. 11. Part. 1 p. 1–13.
• RADECKI-PAWLIK A., SKALSKI T. 2008b. Bankfull discharge determination using the new invertebrate bankfull assessment method. Journal of Water and Land Development. No. 12 p. 145–154.
• RILEY S.J. 1972. A comparison of morphometric measures of bankfull. Journal of Hydrology. Vol. 17. Iss. 1 p. 23–31.
• SKALSKI T., KĘDZIOR R., RADECKI-PAWLIK A. 2012. Riverine ground beetles as indicators of inundation frequency of mountain stream: a case study of the Ochotnica Stream, Southern Poland. Baltic Journal of Coleopterology. Vol. 12. Iss. 2 p. 117–126.
• WILLIAMS P.G. 1978. Bankfull discharge of rivers. Water Resources Research. Vol. 14. Iss. 6 p. 1141–1154.
• WOLMAN M.G. 1955. The natural channel of Brandywine Creek, Pennsylvania. Geological Survey Professional Paper. 271 pp. 56.
• WOODYER K.D. 1968. Bankfull frequency in rivers. Journal of Hydrology. Vol. 6 p. 114–142.
• THORNE C.R., HEY R.D., NEWSON M.D. 1997. Applied fluvial geomorphology for river engineering and management. Wiley. ISBN 978-0-471-96968-6 pp. 388.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.