Krótkie cząsteczki kwasów nukleinowych jako terapeutyki

• Autorzy: Sipa K.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pół wieku po opisaniu przez Watsona i Cricka struktury DNA nasze rozumienie procesów leżących u podstaw życia jest coraz pełniejsze, ale wciąż dalekie od kompletnego. Uniwersalne zasady przepływu informacji genetycznej w komórce są uzupełniane przez odkrycia rzucające światło na procesy regulacji ekspresji genów, w których doniosłą rolę pełnią cząsteczki RNA – drugiego, starszego ewolucyjnie kwasu nukleinowego.

Słowa kluczowe

PL

genetyka; ekspresja genów; kwasy nukleinowe; terapia

EN

genetics; gene expression; nucleic acids; therapy

• Wydawca: ELAMED Media Group
• Czasopismo: Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski
• Rocznik: 2004
• Tom: nr 4
• Strony: 38--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 49 poz., rys.

Twórcy

autor

Sipa K.

• Zakład Chemii Bioorganicznej, Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych Polskiej Akademii Nauk

Bibliografia

• 1. Fire A., Xu SiQ, Mongomery M.K., Kostas S.A., Driver S.E., Mello C.C.: Potent and specific genetic interference by double-stranded RNA in Caenorhabitis elegans. Nature, 1998, 391: 806-813.
• 2. Zamecnik P., Stephensosn M.L.: Inhibition of Rous sarcoma virus replication and cell transformation by a specific oligodeoxy-nucleotide. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 1978, 75: 280-284.
• 3. Dagle J.M., Weeks D.L.: Oligonucleotide-based strategies to reduce gene expression. Differentation, 2001, 69: 75-82.
• 4. Koziołkiewicz M.: Strategia antysensownych oligonukleotydów - nowe trendy. Post. Biochem., 1998, 44: 125-134.
• 5. Opalinska J.B. and Gewirtz A.M.: Nucleic acid therapeutics: basic principles and recent applications. Nature Rev., 2002, 1: 503-514.
• 6. Dash P., Lotan I., Knapp M., Kandel E.R. and Goelet P.: Selective elimination of mRNAs in vivo: complementary oligodeoxynucleotides promote RNA degradation by an RNase H-like activity. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 1987, 84: 7896-7900.
• 7. Walder R.Y. and Walder J.A.: Role of RNase H in hybrid arrested translation by antisense oligonucleotides. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 1988, 85: 5011-5015.
• 8. Ekker S.C. and Larson J.D.: Morphant technology in model developmental systems. Genesis, 2001, 30: 89-93.
• 9. Xantos J.B., Kofron M., Wylie C. and Heasman J.: Maternal VegT is the initior of a molecular network specifying endoderm in Xenopus laeviens. Development, 2001, 128: 167-180.
• 10. Scherer L.J., Rossi J.J.: Approaches for the sequence-specific knockdown of mRNA. Nat. Biotechnol. 2003, 21: 1457-65.
• 11. Sandrasagra A., Leonard S.A., Tang L., Teng K., Li Y., Ball H.A., Mannion J.C., Nyce J.W.: Discovery and development of respirable antisense therapeutics for asthma. Antisense Nucleic Acid Drug Dev.: 2002, 12: 177-81.
• 12. Dervan P.B.: Molecular recognition of DNA by small molecules. Bioorg. Med. Chem., 2001, 9: 2215-2235.
• 13. Helene C.: The anti-gene strategy: control of gene expression by triplex-forming-oligonucleotides. Anticancer Drug Des., 1991, 6: 569-584.
• 14. Cooney M., Czernuszewicz G., Postel E.H., Flint S.J., Hoogan M.: Site-specific oligonucleotide binding represses transcription of the human c-myc gene in vitro. Science, 1988, 241: 456-459.
• 15. Duval-Valentin G., Thuong N.T., Helene C.: Specific inhibition of transcription by triple helix-forming oligonucleotides. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 1992, 89: 504-508.
• 16. Kim H.G. and miller D.M.: Inhibition of in vitro transcription by triplex-forming oligonucleotide targeted to Human c-myc P2 promoter. Biochemistry, 1995, 34: 8165-8171.
• 17. Ing N.H., Beekman J.M., Kessler D.J., Murphy M., Jayaraman K., Zendegui J.G., Hogan M.E., O. Malley B.W., Tsai M.J.: In vivo transcription of progesterone-responsive gene is specifically inhibited by triplex forming oligonucleotide. Nucleic Acid Research, 1993, 21: 2789-2796.
• 18. Kovacs A., Kandala J.C.K., Weber K.T., Guntanka R.V.: Triple helix-forming oligonucleotide corresponding to the polypyrimidine sequence in the rat alpha 1(I) collagen promoter specifically inhibits factor binding and transcription. J. Biol. Chem., 1996, 271: 1805-1812.
• 19. Bailey C. and Weeks D.L.: Understanding oligonucleotide mediated inhibition of gene expression in Xenopus laeviens oocytes. Nucleic Acid Res., 2001, 28: 1154-1161.
• 20. Egholnm M., Buchardt O., Christensen L., Behrens C., Freier S.M., Driver D.A., Berg R.H., Kim S.K., Norden B., Nielsen P.E.: PNA hybridizes to complementary oligonucleotides obeying the Watson-Crick hydrogen bonding rules. Nature, 1993, 365: 566-568.
• 21. White S., Baird E.E. and Dervan P.B.: Orientation Preferences of Pyrrole-Imidazole polyamides in the Minor Groove of DNA. J. Am. Chem. Soc., 1997, 119: 8756-8765.
• 22. White S., Szewczyk J.W., Turner J.M., Baird E.E. and Dervan P.B.: Recognition of the four Watson-Crick base pairs in the DNA minor Groove by synthetic Ligands. Nature, 199, 391: 468-471.
• 23. Xodo L.E., Cogoi S., Rapozzi V.: Anti-gene strategies to down-regulate gene expression in mammalian cells. Curr. Pharm. Design, 2004, 10: 805-819.
• 24. Krakowiak A., Koziołkiewicz M.: Oligonukleotydy o właściwościach aptamerycznych. Post. Biochem., 1998, 44: 306-317.
• 25. Tyczewska a., Figlerowicz M., Twardowski T.: Aptamery RNA jako potencjalne leki przeciwwirusowe. Biotechnologia, 2003, 2: 153-164.
• 26. Joshi P.J., Fisher T.S., Prasad V.R.: Anti-HIV inhibitors based on nucleic acids: emergence of aptamers as potent antivirals. Curr. Drug Targets Infect. Disord., 2003, 3: 383-400.
• 27. Toulme J.J., Darfeuille F., Kolb G., Chabas S., Staedel C.: Modulating viral gene expression by aptamers to RNA structures. Biol. Cell, 2003, 95: 229-38.
• 28. Kruger K., Grabowski P. J., Sands J., Gotschling D.E., Cech T.R.: Self-splicing RNA: autoexcision and autocyclization of the ribosomal RNA intervening sequence of Tetrahymena. Cell, 1982, 31: 147-157.
• 29. Geurrier-Takada C., Gardiner K., Marsh T., Pace N., Altman S.: The RNA moiety of ribonuclease P is the catalytic subunit of the enzyme. Cell, 1983, 35: 849-857.
• 30. Santoro S.W., Joyce G.: A general purpose RNA-cleaving DNA enzyme. Proc. Nat. Acad. Sci. USA, 1997, 94: 4262-4266.
• 31. Doudna J.A., Cech T.R.: The chemical repertoire of natural ribozymes. Nature, 2002, 418: 222-228.
• 32. Antoszczyk s., Nawrot B.: Rybozymy w medycynie. Biotechnologia, 2003, 2: 140-152.
• 33. Khan A.U., Lal S.K.: Ribozymes: a modern tool in medicine. J. Biomed. Sci., 2003, 10: 457-67.
• 34. Hannon G.J.: RNA interference. Nature 2002, 418, 244-251.
• 35. Denli A.M., Hannon G.J.: RNAi: an ever-groving puzzle. Trends in Biochem. Sci., 2003, 28: 196-201.
• 36. Tuschl T.: RNA interference and Small Interfering RNAs. ChemBioChem, 2001, 2, 239-245.
• 37. Tuschl T., Borkhardt A.: Small Interfering RNAs: a revolutionary tool for the analysis of gene function and gene therapy. Molecular Interventions, 2002, 2, 158-167.
• 38. McManus M.T., Sharp P.A.: Gene silencing in mammals by small interfering RNAs. Nature Rev., 3, 2002, 737-747.
• 39. Sierant M., Nawrot B.: Krótkie interferujące RNA jako narzędzia do sekwencyjno-specyficznego wyciszania ekspresji genów. Biotechnologia, 2003, 2, 84-103.
• 40. Szweykowska-Kulińska Z., Jarmołowska A., Figlerowicz M.: RNAi, PTGS i quelling - trzy wariacje na jeden temat? Biotechnologia, 2003, 2, 54-66.
• 41. Bąk D.: RNAi - interferencja RNA - skuteczny sposób na ciszę. Post. Biochem., 2003, 49: 136-146.
• 42. Elbashir S., Lendeckel W., Tuschl T.: RNA interference is mediated by 21- and 22-nucleotide RNAs. Genes Dev., 2001, 15: 188-200.
• 43. Paddison P.J., Caudy A.A., Bernstein E., Hannon G.J., Conklin D.S.: Short hairpin RNAs (shRNAs) induce sequence-specific silencing in mammalian cells. Genes Dev., 2002, 16: 948-958.
• 44. Caplen N.J., Parrish S., Imani F., Fire A., Morgan R.A.: Specific inhibition of gene expression by small double-stranded RNAs in invertebrate and vertebrate systems. Proc. Natl. Acad. Sc. USA, 2001, 98: 9742-9747.
• 45. Paul C.P., Good P.D., Winer I., Engelke D.R.: effective expression of small interfering RNA in human cells. Nat. Biotech.2002, 19: 505-508.
• 46. Sui G., Soohoo C., Affar E., Gay F., Shi Y., Forrester W.C., Shi Y.: A DNA vector-based RNAi technology to suppress gene expression in mammalian cells. Proc. Natl. Acad. Sc. USA, 2002, 99: 5515-5520.
• 47. Persengiev S.P., Zhu X., Green M.R.: Non-specific, concentration-dependent stimulation and repression of mammalian gene expression by small interfering RNAs (siRNAs). RNA, 2004, 10: 12-18.
• 48. Bridge A.J., Pebernard S., Ducraux A., Nicoulaz A.L., Iggo R.: Induction of an interferon response by RNAi vectors in mammalian cells. Nat. Genet., 3003, 34: 263-264.
• 49. Kurreck J.: Antisense technologies, improvement through novel chemical modifications. Eur. J. Biochem, 2003, 270: 1628-44.