Wyznaczanie niepewności w pomiarach wieloparametrowych wielkości o skorelowanych składowych typu A oraz B

• Autorzy: Warsza Zygmunt L. , Puchalski Jacek

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2019.7.5

Warianty tytułu

EN

Evaluation of uncertainties in indirect multivariable measurements of input quantities with correlated uncertainties type A and type B

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono zmodyfikowaną wersję wektorowej metody oceny niepewności wieloparametrowych pomiarów pośrednich. Jest to rozszerzenie metody wektorowej podanej w Suplemencie 2 do Przewodnika Wyrażania Niepewności Pomiarów, o angielskim akronimie GUM, która służy do opisu dokładności pomiarów wieloparametrowych. Nowością jest uwzględnianie skorelowania pomiędzy poszczególnymi składowymi niepewności typu A lub/oraz typu B mierzonych wielkości wejściowych. Omówienia dokonano na przykładzie pomiarów menzurandu dwuparametrowego 2D. Wyznaczono wzory ogólne dla macierzy kowariancji, niepewności i współczynnika korelacji menzurandu wyjściowego oraz wzory dla kilku charakterystycznych przypadków szczególnych. Na rysunkach podano zależności współczynnika korelacji wielkości wyjściowych w funkcji udziału składowych typu B w niepewnościach wielkości wejściowych Zastosowanie zaproponowanego rozszerzenia metody wektorowej może uwiarygodnić ocenę niepewności i w wielu przypadkach zwiększyć dokładność pośrednich pomiarów wieloparametrowych.

EN

General formulas for the covariance matrix, output uncertainties and correlation coeffs. were detd. The correlation coeffs. of the output quantities were shown for a function of the type B contribution in the full uncertainty of the input quantities. A novelty in the proposed method consisted in the correlation of shown individual uncertainty components of the A and of the B types of pair quantities measured directly on the input.

Słowa kluczowe

PL

pomiary pośrednie; metoda wektorowa; metrologia

EN

measurement; vector method; indirect measurements

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 98, nr 7
• Strony: 1061--1068
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Warsza Zygmunt L.

• Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa

autor

Puchalski Jacek

• Główny Urząd Miar, Warszawa

Bibliografia

• [1] JCGM, Evaluation of measurement data. Guide to the expression of uncertainty in measurement, 100:2008.
• [2] JCGM, Supplement. Guide to the expression of uncertainty in measurement. Propagation of distributions using a Monte Carlo method, JCGM 101:2008.
• [3] JCGM, Supplement 2. Guide to the expression of uncertainty in measurement. Extension to any number of output quantities, 102:2011.
• [4] JCGM, Supplement 4. Guide to the expression of uncertainty in measurement. An introduction to the Guide to the expression of uncertainty in measurement and related documents, 104:2009, BIPM.
• [5] JCGM, Supplement. 6 Guide to the expression of uncertainty in measurement. The role of measurement uncertainty in conformity assessment, JCGM, 106:2012.
• [6] Z.L. Warsza, Metody rozszerzenia analizy niepewności pomiarów. Monografia, PIAP, Warszawa 2016, ISBN 978-83-61278-31-3.
• [7] M. Dorozhovets, Z.L. Warsza, Przegl. Elektrotechn. 2007, nr 1, 1.
• [8] M. Dorozhovets, Z.L. Warsza, Pomiary Automatyka Robotyka 2007, nr 2, 6.
• [9] Z.L. Warsza, A. Zięba, Pomiary Automatyka Kontrola 2012, 58, nr 2, 157.
• [10] Z.L. Warsza, V.V. Ezhela, Pomiary Automatyka Kontrola 2011, 57, nr 2, 175.
• [11] Z.L. Warsza, V.V. Ezhela, Pomiary Automatyka Robotyka 2011, nr 10, 68.
• [12] Z.L. Warsza, Mat. Konf. Advanced Mathematical & Computational Tools in Metrology and Testing IX, Goeteborg 2011 (red. F. Pavese i in.), publ. Series on Advances in Mathematics for Applied Sciences, t. 84, World Scientific Books 2012, New Jersey, Singapore, 418.
• [13] Z.L. Warsza, Mat. konf. Problems and Progress of Metrology ppm’18 Szczyrk 4-6 czerwca 2018 r. Series: Conferences No. 22. Cz. 1. Metrology Commission of Katowice Branch of the Polish Academy of Science.
• [14] Z.L. Warsza, J. Puchalski, Mat. konf. Problems and Progress of Metrology ppm’18 Szczyrk 4-6 czerwca 2018 r. Series: Conferences No. 22. Cz. 2. Metrology Commission of Katowice Branch of the Polish Academy of Science.
• [15] Z.L. Warsza, J. Puchalski, Mat. Konf. XXII World Congress IMEKO 2018 Belfast. IOP J. Physics: Conf. Series 1065 (2018) 052026, doi:10.1088/1742-6596/1065/5/052026
• [16] Z.L. Warsza, J. Puchalski, Pomiary Automatyka Robotyka 2018, nr 2, 31; DOI: 1014311/PAR_228/31.
• [17] Z.L. Warsza, J. Puchalski, Pomiary Automatyka Robotyka 2018, nr 3, 61; DOI: 1014311/PAR_229/61.
• [18] Z.L. Warsza, J. Puchalski, Pomiary Automatyka Robotyka 2018, nr 4, 39; DOI: 1014311/PAR_230/39
• [19] A. Zięba, Analiza danych w naukach ścisłych i technice, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
• [20] EA-4/02.M:2013, Evaluation of the uncertainty of measurement in calibration.
• [21] ISO/IEC 17025:2017, Conformity assessment. General requirements for the competence of testing and calibration laboratories.
• [22] I.P. Zakharow, Measurement Techniques 2007, 50, nr 8, 808.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).