Parabeny w osadach ściekowych w wybranych oczyszczalniach ścieków w Polsce

• Autorzy: Kijeńska M. , Tokarz L. , Barański A. , Gworek B.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2016.3.23

Warianty tytułu

EN

Parabens in sewage sludges in selected wastewater treatment plants in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Parabeny od dziesięcioleci są stosowane jako substancje konserwujące w produktach kosmetycznych, lekach oraz produktach żywnościowych. W ostatnich latach zwrócono uwagę na ich działanie estrogenne, co może być przyczyną rozwoju guzów piersi. Innym efektem działania substancji imitujących estrogeny jest ich wpływ na obniżenie płodności mężczyzn. W publikacjach dotyczących parabenów badacze koncentrują się na zagadnieniach związanych z bezpośrednim oddziaływaniem parabenów na organizm człowieka oraz bilansach związanych z wchłanianiem parabenów do organizmu ze źródeł pierwotnych, jakimi są kosmetyki, leki oraz żywność konserwowana tymi substancjami. Niewiele jest danych dotyczących rozprzestrzeniania parabenów w środowisku i wtórnych źródłach narażenia, tak ludzi, jak i zwierząt. W Polsce badań dotyczących zawartości pochodnych kwasów benzoesowego w osadach ściekowych i ściekach dotychczas nie prowadzono. Przeprowadzono badania zawartości parabenu metylu, etylu, propylu i benzylu w osadach ściekowych pochodzących z 6 oczyszczalni ścieków w Polsce.

EN

Five sewage sludges collected from Polish municipal wastewater treatment plants were studied for presence of parabens p-HOC₆H₄COOR (I) (R = Me, Et, Pr, CH2Ph) after extn. with a Me2CO/MeOH. The total content of I reached 10.43 ng/g dry mass. The I (R = Me) showed the highest content in all sludges studied (2.31–2.83 ng/g dry mass). The I (R = CH2Ph) showed the lowest content in the sludges. A sludge from a dairy wastewater treatment plant was studied for comparison. The total content of I was 9.81 ng/g dry mass.

Słowa kluczowe

PL

parabeny; osady ściekowe; oczyszczalnie ścieków

EN

parabens; sewage sludge; wastewater treatment

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 95, nr 3
• Strony: 450--453
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., tab.

Twórcy

autor

Kijeńska M.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Krucza 5/11d, 00-548 Warszawa

autor

Tokarz L.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

autor

Barański A.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

autor

Gworek B.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Bibliografia

• [1] M. Banach, J. Pulit, Przem. Chem. 2013, 92, nr 6, 1056.
• [2] D. Błędzka, J. Gromadzińska, W. Wąsowicz, Environ. Int. 2014, 67, 27.
• [3] J. Boberg, C. Taxvig, S. Christiansen, U. Hass, Reprod. Toxicol. 2010, 30, nr 2, 301.
• [4] H. Bojarowicz, M. Wnuk, A. Buciński, Probl. Hig. Epidemiol. 2012, 93, nr 4, 647.
• [5] N. Czaja-Jagielska, T. Wasilewski, Przem. Chem. 2013, 92, nr 10, 1918.
• [6] Food and Drug Administration, www.fda.gov.
• [7] E. Gomez, A. Pillon, H. Fenet, D. Rosain, M.J. Duchesne, J.C. Nicolas, C. Casellas, J. Toxicol. Env. Heal. A. 2005, 68, nr 4, 239.
• [8] I. Gonzalez-Marino, J.B. Quintana, I. Rodriguez, R. Cela, Water Res. 2011, 45, nr 20, 6770.
• [9] A. Hossaini, J.-J. Larsen, J.C. Larsen, Food Chem. Toxicol. 2000, 38, nr 4, 319.
• [10] International Programme on Chemical Safety, Concise International Chemical Assessment Document No 26, Benzoic Acid and Sodium Benzoate, http://www.inchem.org/documents/cicads/cicads/cicad26. htm#SectionNumber:4.4.
• [11] M. Mościpan, P.P. Wieczorek, Przem. Chem. 2011, 90, nr 5, 932.
• [12] S. Oishi, Food Chem. Toxicol. 2002, 40, nr 12, 1807.
• [13] S. Oishi, Food Chem. Toxicol. 2004, 42, nr 11, 1845.
• [14] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktow kosmetycznych.
• [15] E.J. Routledge, J. Parker, J. Odum, J. Ashby, J.P. Sumpter, Toxicol. Appl. Pharmacol. 1998, 153, nr 1, 12.
• [16] M.G. Soni, I.G. Carabin, G.A. Burdock, Food Chem. Toxicol. 2005, 43, 7, 985.
• [17] R. Vacha, M. Vysloužilova, V. Horvathova, J. Čechmankova, Plant Soil Environ. 2006, 52, nr 8, 362.
• [18] R. Vacha, V. Horvathova, M. Vysloužilova, Plant Soil Environ. 2005, 51, nr 1, 12.
• [19] R. Vacha, M. Saňka, I. Hauptman, M. Zimova, J. Čechmankova, Plant Soil Environ. 2014, 60, nr 5, 191.
• [20] E. Eljarrat, J. Caixach, J. Rivera, Environ. Sci. Technol. 1999, 33, 2493.
• [21] E. Eljarrat, J. Caixach, J. Rivera, Chemosphere 2003, 51, 595.
• [22] M.J. Fuentes, R. Font, M.F. Gomez-Rico, J. Molto, Chemosphere 2007, 67, 1423.
• [23] A. De la Torre, E. Alonso, M.A. Concejero, P. Sanz, M.A. Martinez, Waste Manage. 2011, 31, 1277.
• [24] M.G. Soni, S.L. Taylor, N.A. Greenberg, G.A. Burdock, Food Chem. Toxicol. 2002, 40, nr 10, 1335.
• [25] M. Terasaki, Y. Takemura, M. Makino, Environ. Chem. Lett. 2012, 10, nr 4, 401.
• [26] SCCS Scientific Committee on Consumer Product Safety. Opinion on parabens: 2010, 1.
• [27] B. Albero, R.A. Perez, C. Sanchez-Brunete, J.L. Tadeo, J. Hazard. Mater. 2012, 239-240, 48.
• [28] C. Liao, S. Lee, H.-B. Moon, N. Yamashita, K. Kannan, Environ. Sci. Technol. 2013, 47, 10895.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.