Wpływ śmietników miejskich na właściwości chemiczne i biochemiczne gleb

• Autorzy: Futa B.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/58909

Warianty tytułu

EN

Effects of municipal refuse container sheds on ecochemical condition of soils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy podjęto próbę oceny oddziaływania śmietników miejskich na wybrane właściwości chemiczne i biochemiczne gleb. Oceny tej dokonano na podstawie wybranych wskaźników chemicznych i biochemicznych odzwierciedlających specyficzne procesy zachodzące w środowisku glebowym. Badaniami objęto pięć osiedlowych śmietników miejskich zlokalizowanych na terenie miasta Łęczna w województwie lubelskim. Odniesieniem były próbki glebowe pobrane z terenu trawnika usytuowanego w odległości około 800–1200 m od wytypowanych śmietników. W glebach wokół wszystkich testowanych śmietników stwierdzono kilkakrotnie większą aktywność dehydrogenaz, fosfataz i ureazy oraz kilkakrotnie większą zawartość azotu amonowego i przyswajalnych form fosforu niż w glebie z trawnika. Wiązało się to z dopływem do środowiska glebowego odpadów pochodzenia organicznego. Wykazano również tendencję do nagromadzania metali ciężkich w glebach otaczających wytypowane śmietniki.

EN

In this study, an attempt was made to assess the effects of municipal refuse container sheds on some chemical and biochemical properties of soils. This assessment was made on the basis of selected chemical and biochemical indicators reflecting specific processes of the soil ecosystem. The study covered five residential district refuse sheds located within the town of Łęczna in Lubelskie Voivodeship. Soil samples from a plot located 800–1200 m from the selected refuse sheds served as reference. The activity of dehydrogenases, phosphatases and urease and content of ammonia nitrogen and absorbable forms of nitrogen were observed to be several times higher in soils around the studied sheds than in the reference soil. This was related to the flow of waste of organic origin into the soil environment. Tendencies of heavy metal accumulation in soils surrounding the studied sheds were also demonstrated.

Słowa kluczowe

PL

śmietniki miejskie; gleba; aktywność enzymatyczna; właściwości chemiczne

EN

municipal refuse container; soil; enzymatic activity; chemical properties

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 43
• Strony: 94--99
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., tab.

Twórcy

autor

Futa B.

• Instytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin

Bibliografia

• 1. Barabasz W., Pikulicka A., Galus-Barchan A., Korta-Pepłowska M., Szmigiel A., 2013. Obiekty komunalne jako źródło drobnoustrojów zanieczyszczających wody, gleby i powietrze. Monografia Gospodarka odpadami komunalnymi, t. IX, red. K. Szymański, 279–288.
• 2. Bielińska E.J., 2012. The relationship between the activity of dehydrogenases and the content of polycyclic aromatic hydrocarbons in urban soils. Monograph, Editors: Jianming Xu, Jianjun Wu, Yan He: “Functions of Natural Organic Matter in Changing Environment”, Zhejiang University Press, Springer, 341–343.
• 3. Bielińska E.J., Futa B., Mocek-Płóciniak A., 2014. Enzymy glebowe jako wskaźniki jakości i zdrowotności gleby. Towarzystwo Wydawnictw Naukowych „LIBROPOLIS”, Lublin 2014.
• 4. Bielińska E.J., Ligęza S., Chudecka J., Tomaszewicz T., 2009. Soil Transformations in an Urban Landscape. Monograph, edited by Prof. Bolesław Bieniek: “Soil of Chosen landscapes”, ISBN 978- 83-929462-4-3, Univ. Of Warmia and Mazury in Olsztyn, 85–98.
• 5. Bielińska E.J., Mocek-Płóciniak A., 2009. Impact of Uncontrolled Waste Dumping on Soil Chemical and Biochemical Properties. Archives of Environmental Protection, 35, 3, 101–107.
• 6. Dz.U. 2011 nr 152 poz. 897. Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
• 7. Fierer N., Schimel J.P., Holden P., 2003. Variations in microbial community composition through two soil depth profiles. Soil Biol. Biochem. 35, 167–176.
• 8. Frączak K., 2004. Oddziaływanie składowiska odpadów komunalnych w Tarnowie Krzyżu na liczebność grzybów w środowisku glebowym ze szczególnym uwzględnieniem grzybów toksynotwórczych. Acta Agraria et Silvestria, ser. Agraria 42, 87–95.
• 9. Gąsiorek M., Niemyska-Łukaszuk J., 2004. Kadm i ołów w glebach antropogenicznych ogrodów klasztornych Krakowa. Rocz. Glebozn. 55, 1, 127–134.
• 10. Greinert A., 2000. Gleby leśne zielonogórskich lasów komunalnych jako przykład antropogenizacji środowisk wokół miejskich. W: Inżynieria Środowiska nr 10. Zeszyty Naukowe nr 124. Zielona Góra, 28–37.
• 11. Greinert A., 2003. Studia nad glebami obszaru zurbanizowanego Zielonej Góry. Praca habilitacyjna. Uniwersytet Zielonogórski, 21–42.
• 12. Januszek K. 1999: Aktywność enzymatyczna wybranych gleb leśnych Polski południowej w świetle badań polowych i laboratoryjnych. Zesz. Nauk. AR Kraków, Seria Rozprawy, 250.
• 13. Juda-Rezler K., Manczarski P., 2010. Zagrożenia związane z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego i gospodarką odpadami komunalnymi. Nauka, 4, 97–106.
• 14. Kotowska U., Włodarczyk T., 2005. Przemiany mineralnych form azotu w glebie nawadnianej oczyszczonymi ściekami. Acta Agrophysica, Rozprawy i Monografie (2), Lublin 2005.
• 15. Kucharski J., 2000. Znaczenie procesu nitryfikacji. W: Siwicki A. (red.) Mikrobiologia na przełomie wieków, UWM Olsztyn, 37–40.
• 16. Lis J., Pasieczna A., 2005. Badania geochemiczne w Poznaniu i okolicach. Prz. Geol. 53 (6), 470–474.
• 17. Maliński M., 2004. Weryfikacja hipotez statystycznych wspomagana komputerowo. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004.
• 18. Mocek A., Drzymała S., 2010. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. UP Poznań.
• 19. Niedźwiecki E., Nowak A., Nowak J., Kłódka D., Meller E., Smolik B., 2004. Oddziaływanie niekontrolowanych wysypisk odpadów na właściwości chemiczne oraz aktywność mikrobiologiczną gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 501, 325–334.
• 20. Olszowska G., 1997. Aktywność enzymatyczna gleb leśnych w rejonie oddziaływania imisji huty cynku i ołowiu „Miasteczko Śląskie”. Prace Inst. Bad. Leśn. Ser. A, 834, 107–130.
• 21. Kabata-Pendias A., Piotrowska M., Motowicka-Terelak T., Maliszewska -Kordybach B., Filipiak K., Krakowiak A., Pietruch C., 1995. Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb. Metale ciężkie, siarka i WWA. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
• 22. StatSoft, 2006. Elektroniczny podręcznik statystyki PL. Kraków, WEB: http://www.statsoft.pl/textbook/stathome.html.
• 23. Tabatabai M.A., Bremner J.M., 1969. Use of p-nitrophenyl phosphate for assay of soil phosphatase activity. Soil Biol. Biochem. 1, 301–307.
• 24. Thalmann A., 1968. Zur Methodik der Bestimmung der Dehydrogenase Aktivität in Boden mittels Triphenyltetrazoliumchlorid (TTC). Landwirtsch. Forsch. 21, 249–258.
• 25. Wyszkowska J., 2002. Biologiczne właściwości gleby zanieczyszczonej chromem sześciowartościo-wym. Rozprawy i Monografie, UWM Olsztyn, 65.
• 26. Zantua M.I., Bremner J.M., 1975. Comparison of methods of assaying urease activity in soils. Soil Biol. Biochem. 7, 291–295.
• 27. Zimny H., 2005. Ekologia miasta. Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Gregorczyk. Warszawa 2005.