Zastosowanie nieinwazyjnych pomiarów rdzeni wiertniczych do zwiększenia informacji na temat parametrów skał zbiornikowych

• Autorzy: Skupio Rafał

Warianty tytułu

EN

Application of non-destructive core measurements to increase information on reservoir rock parameters

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzone w ramach przygotowywania monografi i ukierunkowane były na utworzenie systemu pomiarowo-interpretacyjnego, którego rezultatem jest otrzymanie wiarygodnych wyników profilowań geofizyki otworowej z dokładnością pomiarów laboratoryjnych. Ciągłe pomiary rdzeni wiertniczych pozwoliły na wygenerowanie profilowań pozbawionych wpływu otworu oraz ułatwiły dopasowanie głębokościowe rdzenia do pomiarów otworowych. W pracy wydzielono cztery główne rozdziały dotyczące: metodyki badawczej wraz z opisem stosowanych urządzeń, częściowych wyników pomiarów rdzeni wykonanych na różnych typach skał, propozycji systemu prowadzenia badań oraz kompleksowej interpretacji danych dla wybranych otworów. Część metodyczna dotyczyła opisu aparatury do ciągłych pomiarów rdzeni wiertniczych w zakresie naturalnej promieniotwórczości gamma (K, U, Th) wraz z aplikacją do pomiarów gęstości objętościowej metodą gamma-gamma, spektrometrów fluorescencji rentgenowskiej XRF do pomiarów składu chemicznego skał oraz tomografi i komputerowej CT do obrazowania struktury rdzeni, jak również wyznaczania gęstości radiologicznej w jednostkach Hounsfi elda (HU). Badania skał przeprowadzono na materiale reprezentującym utwory o zróżnicowanej litologii, takie jak: łupki, piaskowce, wapienie, dolomity, anhydryty, mułowce oraz heterolitowe kompleksy piaskowcowo-mułowcowo-iłowcowe. Wyniki pomiarów wykonanych z zastosowaniem poszczególnych metod zostały szczegółowo opisane oraz zestawione z punktowymi wynikami pomiarów laboratoryjnych i profilowaniami otworowymi. Pomiary testowe wraz z przetwarzaniem i interpretacją danych wykonano na rdzeniach pochodzących z pięciu otworów wiertniczych (T-1, O-4, Pt-1, L-7, P-5H), natomiast kompleksową interpretację wyników badań przeprowadzono dla trzech otworów wiertniczych (J-1, P-4, T-2). Nowa metodyka spektrometrycznych pomiarów gamma pozwoliła na uzyskanie dokładnych koncentracji potasu, uranu i toru, zarówno w skałach o wysokiej, jak i niskiej radioaktywności. Wyniki badań umożliwiły standaryzację archiwalnych profi lowań gamma, wykonanych sondami typu radzieckiego z imp/min do jednostek standardowych API oraz uzyskanie danych na temat zawartości K, U, Th w interwale rdzeni. Zastosowanie źródła Cs-137 w aparaturze do pomiarów gamma umożliwiło przeprowadzenie pomiarów gęstości objętościowej w jednostkach g/cm3. Interpretacja litologiczna wykonana na podstawie pomiarów XRF i modeli mineralogiczno-chemicznych pozwoliła uzyskać profi le o zwiększonej rozdzielczości oraz większej liczbie składników mineralnych w stosunku do interpretacji pomiarów otworowych. Ponadto wykazano, że metodyka pomiarowa XRF może być stosowana podczas kierowania trajektorią otworu wiertniczego. Wyniki badań rdzeni metodą tomografi i komputerowej CT przedstawiono w postaci połączonych obrazów oraz ciągłych krzywych zmian gęstości w jednostkach HU. Zdobyte doświadczenie i przedstawienie pełnego zakresu prac pomiarowych oraz interpretacyjnych pozwoliły na zaproponowanie procedury prowadzenia pełnego zakresu analiz, z uwzględnieniem różnego rodzaju materiału dostarczonego do badań. Procedura uwzględnia zarówno pełny zakres analiz, jak również pomiary wybranych parametrów, w zależności od zapotrzebowania zleceniodawcy.

EN

The research carried out in the monograph aimed to create a measurement and interpretation system which is to obtain reliable results of well logging with the accuracy of laboratory measurements. Continuous core measurements allow for the generation of logging results without the impact of the borehole and facilitate the depth matching of the core to well log data. Four main chapters can be distinguished in this work: research methodology with a description of the devices used; partial results of core measurements made on various types of rocks; a proposal for a research system, and comprehensive data interpretation for selected boreholes. The methodological part concerned the description of the equipment for continuous measurements of cores in the field of natural gamma radioactivity (K, U, Th) with the application for bulk density measurements using the gamma-gamma method, X-ray fl uorescence spectrometers (XRF) for measuring the chemical composition of rocks and computed tomography (CT) for imaging of the core structure as well as determination of radiological density in Hounsfi eld units (HU). Rock studies were carried out on material representing formations of diff erent lithologies, such as shales, sandstones, limestones, dolomites, anhydrite, siltstones and heterolithic sandstone-siltstone-claystone complexes. The results of measurements made using individual methods have been described in detail and compared with the results of laboratory measurements and well logging data. Test measurements with data processing and interpretation were made on the cores from five boreholes (T-1, O-4, Pt-1, L-7, P-5H), whereas a comprehensive interpretation of the results was carried out for three other boreholes (J-1, P-4, T-2). The new methodology of spectral gamma measurements made it possible to obtain precise concentrations of potassium, uranium and thorium in rocks with high and low radioactivity. The results made it possible to standardise the archival gamma-ray logs made with the Russian-type probes from imp/min to API standard units and to obtain data on the content of K, U, and Th in the core intervals. Using the Cs-137 source in the device for the gamma equipment made it possible to carry out measurements of the bulk density in g/cm3 units. The lithological interpretation based on XRF measurements and mineralogical-chemical models allowed to obtain logs with increased resolution and a more signifi cant number of minerals than was the case with the interpretation of the well logging. In addition, it has been shown that the XRF measurement methodology can be used during the geosteering procedure. The results of the core tests using the CT computed tomography method were presented in combined images and continuous curves of density in HU units. The experience and the presentation of the full scope of measurement and interpretation workflow allowed to propose a procedure for conducting a full range of analyses, considering various types of material provided for research. The procedure considers the full range of analyses as well as the measurements of selected parameters depending on the client’s needs.

Słowa kluczowe

PL

petrofizyka; analiza rdzeni wiertniczych; spektrometria XRF; tomografia komputerowa; profilowanie gamma; interpretacja litologiczna

EN

petrophysics; core analyse; XRF spectrometry; computed tomography; gamma profiling; lithological interpretation

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 237
• Strony: 1--183
• Opis fizyczny: Bibliogr. 103 poz., tab., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Skupio Rafał

Bibliografia

• [1] Abel R.L., Laurini C.R., Richter M., 2012. A palaeobiologists guide to 'virtual' micro-CT preparation. Palaeontologia Electronica, 15(2): 1-16.
• [2] Acquafredda P., 2019. XRF Technique. Physical Sciences Reviews, 4(8). DOI 10.1515/psr- 2018-0171.
• [3] Alnahwi A., Loucks R.G., 2019. Mineralogical composition and total organic carbon quantification using x-ray fluorescence data from the Upper Cretaceous Eagle Ford Group in southern Texas. AAPG Bulletin, 103(12): 2891-2907.
• [4] Amanat В., Kardan M.R., Faghihi R., Pooya S.M.H., 2013. Comparative Measurements of Radon Concentration in Soil Using Passive and Active Methods in High Level Natural Radiation Area (HLNRA) ofRamsar. Journal of Biomedical Physics and Engineering, 3(4): 139-144.
• [5] Arenas-Lago D„ Rodriguez-Seijo A., Andrade Couce L., Alonso Vega R, 2017. A Multianalytical Approach for the Assessment of Toxic Element Distribution in Soils From Mine and Quarry Areas. [W:] Bech J., Bini C„ Pashkevich M.A. (eds.), Assessment, Restoration and Reclamation of Mining Influenced Soils: 33-62.
• [6] Ashi J., 1997. Computed tomography scan image analysis of sedi-ments. Proceedings of the Ocean Drilling Program, Scientific Results, 156:151-158.
• [7] Bakkum E.A., Van Engelen C.P.M., Kamermans R., Teeling T.A., Timmerman L.J.M., 1984. The response of BGO scintillation detec-tors to light charged particles. Nuclear Instruments and Methods in Physics Research, 225(2): 330-334.
• [8] Baldoncini M„ Alberi M„ Bottardi C„ Minty В., Raptis K.G.C., Strati V., Mantovani F., 2017. Exploring atmospheric radon with airborne gamma-ray spectroscopy. Atmospheric Environment, 170: 259-268. DOI: 10.1016/jatmosenv.2017.09.048.
• [9] Bartosek J., 1977. Citliva metoda stanoveni obsahu prirozene radio-aktivnich prvku v horninach. Kandidatska disertacni prace. Geofizika Brno.
• [10] Blum P., 1997. Natural gamma radiation Ocean Drilling Program. PP Handbook, November, 5-15.
• [11] Blum P., Rabaute A., Gaudon P., Allan J.F., 1997. Analysis of natural gamma-ray spectra obtained from sediment cores with the shipboard scintillation detector of the ocean drilling program: example from leg 1561. Shipley Т.Н., Ogawa Y„ Blum P., Bahr J.M. (eds.), Proceedings of the Ocean Drilling Program, Scientific Results, 156.
• [12] Bolesta F., Gałązka A., 2014. Profilowanie gamma - przeliczanie jednostek. Nafta-Gaz 8: 493-501.
• [13] Bosco G.L., 2013. Development and application of portable, hand-held X-ray fluorescence spectrometers. James L. Waters Symposium 2012 Report. Trends in Analytical Chemistry, 45: 121-134.
• [14] Braziewicz J., Braziewicz E„ Chojnacki S., Pajek M., Semaniak J., 1994. Analiza rentgenowska próbek środowiskowych. Monitoring Środowiska Regionu Świętokrzyskiego, nr 2, Kielce, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, 39-46.
• [15] Brown E.T., 1981. Rock Characterization Testing and Monitoring - ISRM Suggested Methods. International Society for Rock Mechanics by Pergamon Press, 211.
• [16] Carconi P., Cardellini F., Cozzella M.L., Felice P.D., Fazio A., 2012. Correction for radon distribution in solid/liquid and air phases in gamma-ray spectrometry. Applied Radiation and Isotopes, 70: 2119-2123. DOI: 10.1016/j.apradiso.2012.02.080.
• [17] Chan A.M.C., Banerjee S., 1981. Design aspects of gamma densitometers for void fraction measurements in small scale two-phase flows. Nuclear Instruments and Methods in Physics Research, 190(1): 135-148. DOI: 10.1016/0029-554X(81)90214-7.
• [18] Chen J.J., Shugar A., Jehle A., 2018. X-radiography of cultural heritage materials using handheld XRF spectrometers. Wiley, 1-8.
• [19] Chilingarian G.V., Mazzullo S.J., Rieke H.H. (eds), 1996. Developments in Petroleum Science 44, Carbonate reservoir characterization: a geologic-engineering analysis, part II. Elsevier, 135-142.
• [20] Christe P., Turberg P., Labiouse V., Meuli R., Parriaux A., 2011. An X-ray computed tomography-based index to characterize the quality of cataclastic carbonate rock samples. Engineering Geology, 117(3-4): 180-188.
• [21] Cierniak R., 2005. Tomografia komputerowa. Budowa urządzeń CT. Algorytmy rekonstrukcyjne. Wyd. Exit, Warszawa, 430, ISBN: 83-60434-00-Х.
• [22] Conrey R.M., Goodman E.M., Bettencourt N„ Seyfarth A., Van Hoose A., Wolff J.A., 2014. Calibration of a portable X-ray fluorescence spectrometer in the analysis of archaeological samples using influence coefficients. Geochemistry Exploration Environment Analysis, 14(3): 291-301. DOI: 10.1144/geochem2013-198.
• [23] Czubek J., Dziunikowski В., Jurkiewicz L., Krzuk J., Niewodniczański J., Przewłocki K., Werner Z., Zuber A., 1960. Kompleksowe profilowania radiometryczne kierunkowych odwiertów kopalnianych za solami potasowymi. Acta Geophysica Polonica, 8(2): 73-93.
• [24] Diaz-Curiel J., Miguel M.J., Biosca В., Medina R., 2019. Environmental correction of gamma ray logs by geometrical/empirical factors. Journal of Petroleum Science and Engineering, 173: 462-468. DOI: 10.1016/j.petrol.2018.10.056.
• [25] Drabik К., Urbaniec A., Mikołajewski Z., Dohnalik M., 2018. Przykłady zastosowania metody rentgenowskiej tomografii komputerowej (CT) rdzeni wiertniczych w analizie skal węglanowych. Wiadomości Naftowe i Gazownicze, 5 (235): 1-10.
• [26] Ellis D.V., Singer J.M., 2007. Well logging for earth scientists. 2nd ed., Springer, Berlin.
• [27] Fornasa M., Sanchez-Conde M. А., 2015. The nature of the Diffuse Gamma-Ray Background. Physics Reports 598,1-58. DOI: 10.1016/j.physrep.2015.09.002.
• [28] Freifeld B.M., Kneafsey T.J., Tomutsa L., Pruess J., 2003. Development of a portable X-Ray Computed Tomographic Imaging System for drill site investigation of recovered core. Report Number: LBNL-52088 Abs.
• [29] Galford J.E., 2017. A Monte Carlo modeling alternative for the API Gamma Ray Calibration Facility. Applied Radiation and Isotopes, 122: 47-56. DOI: 10.1016 /j.apradiso.2017.01.004.
• [30] Gąsior I., Skupio R., Dohnalik M., 2016a. Metodyka wyznaczania zawartości substancji organicznej w utworach niższego paleozoiku i karbonu dla archiwalnych otworów wiertniczych. Przegląd Geologiczny, 64(12): 987-994.
• [31] Gąsior I., Skupio R., Przelaskowska A., Orzechowski M., Zagórska U., Dohnalik M., Kowalska S., 2016b. Wykorzystanie pomiarów naturalnej promieniotwórczości skal z zastosowaniem spektrometru Gamma Logger oraz spektrometru Mazardo określenia zailenia utworów starszego paleozoiku. Nafta-Gaz, 10: 790-798. DOI: 10.18668/NG.2016.10.03.
• [32] Graaf E.R. van der, Rigollet C., Maleka P.P., Jones D.G., 2007. Testing and assessment of large BGO detector for beach monitoring of radioactive particles. Nuclear Instruments and Methods in Physics Research A, 575: 507-518. DOI: 10.1016/j.nima.2007.02.107.
• [33] Hendriks P.H.G.M., Limburg J., de Meijer R.J., 2001. Full-spectrum analysis of natural y-ray spectra. Journal of Environmental Radioactivity 53: 365-380. DOI: DOI: 10.1016/S0265- 931X(00)00142-9.
• [34] Hounsfield G.N., 1973. Computerized transverse axial scanning (tomography): Part I. Description of system. British Journal of Radiology, 46: 1016-1022.
• [35] Jansen J.H.F., van der Gaast S.J., Koster В., Vaars A.J., 1998. CORTEX, a shipboard XRF-scanner for element analyses in split sediment cores. Marine Geology, 151: 143-153. DOI: 10.1016/S0025-3227(98)00074-7.
• [36] Jarvie D„ Hill M.R.J., Ruble Т.Е., Pollastro R.M., 2007. Unconventional shale-gas systems: The Mississippian Barnett shale of north-central Texas as one model for thermogenic shale-gas assessment. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 91:475-499. DOI: 10.1306/12190606068.
• [36] Jarzyna J., Bala M„ Zorski Т., 1997. Metody geofizyki otworowej - pomiary i interpretacja. Wydawnictwa AGH. Kraków.
• [38] Jędrychowska S„ Wieczorek A., 2013. Analiza wielopierwiastkowa środków smarowych z wykorzystaniem techniki spektrometrii fluorescencji rentgenowskiej z dyspersją fali. Nafta- Gaz, 6: 476-485.
• [39] Jussiani E.I., Appoloni C.R., 2015. Effective atomie number and density determination of rocks by X-ray microtomography. Micron, 70: 1-6. DOI: 10.1016/j.micron.2014.11.005.
• [40] Knoll G.E, 2000. Radiation detection and measurement. 3rd ed., Wiley, New York.
• [41] Korun M„ Vodenik В., Zorko В., 2014. Determination of the shielding factors for gamma-ray spectrometers. Applied Radiation and Isotopes, 87: 372-375. DOI: 10.1016/j.apradiso.2013.11.016.
• [42] Kowalska S., 2013. Określanie ilościowego składu mineralnego skał zawierajęcych minerały ilaste metodę Rietvelda. Nafta-Gaz, 12: 887-893.
• [43] Kowalska S., Kubik В., Skupio R., Wolański K., 2018. Rekonstrukcja profilu litologicznego na podstawie wyników pomiarów składu chemicznego rdzeni wiertniczych i próbek okruchowych. Mat. konf. XI Międzynarodowej Naukowo-Technicznej Konferencji GEOPETROL 2018,115-121.
• [44] Kowalska S„ Kubik В., Skupio R., Wolański K., 2020. Downhole Lithological Profile Reconstruction Based on Chemical Composition of Core Samples and Drill Cuttings Measured with Portable X-ray Fluorescence Spectrometer. Minerals, 10(12): 1101. DOI: 10.3390/minl0121101.
• [45] Kowalska S., Lewandowska A., Buniak A., 2010. Reasons of the anomalous indications of the gamma ray logs for the Lower Permian rocks from the Wolsztyn High area. Nafta-Gaz, 6:425-440.
• [46] Kozak M. 2010. Zastosowanie optycznej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukowanej w badaniach przetworów naftowych. Nafta-Gaz, 7: 606-612.
• [47] L'Annunziata M.F., 2012. Handbook of radioactivity analysis. 3rd ed., Elsevier Inc., New York.
• [48] Lezzerini M., Tamponi M., Bertoli M., 2014. Calibration of XRF data on silicate rockusing chemicals as in-house standards. Atti delia Societa Toscana di Scienze Naturali - Memorie, serie A 121,65-70.
• [49] Liangquan G., Ye Z., Yeshun Ch., Wangehang L., 1998. The Surface Geometrical Structure Effect in in situ X-ray Fluorescence Analysis of Rocks. Applied Radiation and Isotopes, 49( 12): 1713-1720.
• [50] Lindstorm R.M., 2017. A second-generation low-background gamma-ray spectrometer. Applied Radiation and Isotopes, 126: 191-193. DOI: 10.1016/j.apradiso.2016.12.031.
• [51] Lisieski W., 1967. Praktyczna spektrometria promieniowania gamma w badaniach technicznych. Nowa Technika 70, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa.
• [52] Loubser M., Verryn S., 2008. Combining XRF and XRD analyses and sample preparation to solve mineralogical problems. South African Journal of Geology, 111(2-3): 229-238.
• [53] Löwemark L„ Chen H.F., Yang T.N, Kylander M„ Yu E.F., Hsu Y.W., Lee T.Q., Song S.R., larvis S., 2011. Normalizing XRF-scanner data: A cautionary note on the interpretation of high-resolution records from organic-rich lakes. Journal of Asian Earth Sciences, 40:1250-1256.
• [54] Mees F., Swennen R., Van Geet M., Jacobs P., 2003. Applications of X-ray computed tomography in thegeosciences. Geology Society London, Special Publications, 215, 1-6. DOI: 10.1144/ GSL.SP.2003.215.01.01.
• [55] Mehranian A., Ay M.R., Alam N.R., Zaidi H., 2010. Quantifying the effect of anode surface roughness on diagnostic x-ray spectra using Monte Carlo simulation. Medical Physics, 37(2): 742-752. DOI: 10.1118/1.3284212.
• [56] Melintescu A., Chambers S.D., Crawford J., Williams A.G., Zorila В., Galeriu D., 2018. Radon-222 related influence on ambient gamma dose. Journal of Environmental Radioactivity 189: 67-78. DOI: 10.1016/j.jenvrad.2018.03.012.
• [57] Nakashima Y„ Komatsubara J., 2016. Seismically induced soft-sediment deformation structures revealed by X-ray computed tomography of boring cores. Tectonophysics, 683:138-147. DOI: 10.1016/j.tecto.2016.05.044.
• [58] Niu F., Liu Z., O'Neil D„ Dashtgard S., Liu J., 2019. Study of a novel density well-logging tool using A position-sensitive detector. Applied Radiation and Isotopes, 154: 108844. DOI: 10.1016/j.apradiso.2019.108844.
• [59] Ogburn D., Sillar В., Sierra J.C., 2012. Evaluating effects of chemical weathering and surface contamination on the in situ provenance analysis of building stones in the Cuzco region of Peru with portable XRF. Journal of Archaeological Science, 40(4): 1823-1837. DOI: 10.1016 /j.jas.2012.09.023.
• [60] Orsi Т.Н., Anderson A.L., 1999. Bulk density calibration for X-ray tomographic analyses of marine sediments. Geo-Marine Letters., 19(4): 270-274. DOI: 10.1007/s003670050118.
• [61] Orsi Т.Н., Edwards C.M., Anderson A.L., 1994. X-ray computed tomography: A non-destructive method for quantitative analysis of sediment cores. Journal of Sedimentary Research, A64: 690-693. DOI: 10.1306/D4267E74-2B26-11D7-8648000102C1865D.
• [62] Park H.S., Chung C.H., 2007. Design and application of a single-beam gamma densitometer for void fraction measurement in a small diameter stainless steel pipe in a critical flow condition. Nuclear Engineering and Technology, 39(4): 349-358.
• [63] Pyrak-Nolte L.J., Montemagno C.D., Nolte D.D., 1997. Volumetric imaging of aperture distributions in connected fracture networks. Geophysical Research Letters, 24: 2343-2346.
• [64] Przewłocki К., Krzuk J., Jurkiewicz L., Owsiak Т., 1957. Aparatura do profilowania naturalnego promieniowania promieniowania beta i gamma w poziomych odwiertach dla poszukiwań soli potasowych. Acta Geophysica Polonica, 5(4): 283-307.
• [65] Rider M., 2000. The geological interpretation of well logs. 2nd ed., Whittles Publishing, Dunbeath.
• [66] Ross P.S., Bourke A., 2017. High-resolution gamma ray attenuation density measurements on mining exploration drill cores, including cut cores. Journal of Applied Geophysics, 136:262-268.
• [67] Rowe H„ Hughes N., Robinson K., 2012. The quantification and application of handheld energy-dispersive x-ray fluorescence (ED-XRF) in mudrock chemostratigraphy and geochemistry. Chemical Geology 324-325: 122-131.
• [68] Schindelin J., Arganda-Carreras I., Frise E. et.al., 2012. Fiji: an open-source platform for biological-image analysis. Nature methods 9(7): 676-682. DOI: 10.1038/nmeth.2019.
• [69] Schlieper G., 2000. Principles of gamma ray densitometry. Metal Powder Report, 55: 20-23. DOI: 10.1016/S0026-0657(01 )80004-7.
• [70] Serra O., 1984. The Acquisition of Logging Data in book: Fundamentals of Well-Log Interpretation. Developments Petroleum Science, 15A; Amsterdam (Elsevier).
• [71] Serra O., Baldwin J., Quirein J., 1980. Theory, interpretation and practical applications of natural gamma ray spectroscopy. Transactions of the SPWLA 21st Annual Logging Symposium, 27, Q1-Q30.
• [72] Shackley M.S. (Ed.), 2011. X-Ray Fluorescence Spectrometry (XRF) in Geoarchaeology. New York, Springer.
• [73] Skalinski M., Salazar R., LaTorraca G., Yang Z., Urbach J., 2012. Heterogeneous Carbonates - Integrating Plug And Whole Core Data Using Rock Types. SCA2012-12: 1-12.
• [74] Skupio R., 2014. Wykorzystanie przenośnego spektrometru XRF do pomiarów składu chemicznego skał. Nafta-Gaz, 11: 771-777.
• [75] Skupio R., 2015. Accuracy assessment of the determination of radioactive elements concentration on shale cores. Nafta-Gaz, 6: 390-399.
• [76] Skupio R., 2020. Portable XRF spectrometer with helium flow as a tool for lithological interpretation. Geology, Geophysics and Environment, 46(4): 315-320. DOI: 10.7494/ geol.2020.46.4.315.
• [77] Skupio R., 2021a. Określanie składu chemicznego i mineralnego skał z wykorzystaniem przenośnego spektrometru XRF pracującego w atmosferze helu. Nafta-Gaz, 4: 227-234. DOI: 10.18668/NG.2021.04.02.
• [78] Skupio R., 202 lb. Zastosowanie nieinwazyjnych pomiarów rdzeni wiertniczych do zwiększenia informacji na temat parametrów skał zbiornikowych w celu wykorzystania ich do kompleksowej interpretacji i reinterpretacji danych z wybranych otworów. Praca doktorska, zbiory specjalne biblioteki Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica. Sygnatura R. 11803.
• [79] Skupio R., Barberes G.A., 2017. Spectrometric gamma radiation of shale cores applied to sweet spot discrimination in Eastern Pomerania, Poland. Acta Geophysica, 65: 1219-1227. DOI: 10.1007/sl 1600-017-0089-7.
• [80] Skupio R., Dohnalik M., 2015. Improvement spectrometric gamma measurements on shale cores with the use of the BGO scintillation detector. Nafta-Gaz, 11: 847-855. DOI: 10.18668/ NG2015.11.06.
• [81] Skupio R., Dohnalik M., 2017. Pomiar gamma-gamma oraz komputerowa tomografia rentgenowska na rdzeniach wiertniczych skał osadowych. Nafta-Gaz, 8:571-582. DOI: 10.18668/ NG.2017.08.04.
• [82] Skupio R., Kowalska S., Jankowski L., 2018a. Analysis of influence of environmental conditions and natural gamma radiation for radon concentration measurements. Nafta-Gaz, 8:584-591. DOI: 10.18668/NG.2018.08.03.
• [83] Skupio R., Kubik В., Wolański К., 2018b. Spektrometryczne profilowanie gamma dla rdzeni wiertniczych o niskiej aktywności. Materiały konferencyjne XI Międzynarodowej Nauko¬wo-Technicznej Konferencji Geopetrol 2018, 359-364.
• [84] Skupio R., Kubik В., Wolański K., 2019. Archival gamma ray logs standardization by nondestructive core measurements of the low-radioactivity rocks. Acta Geophysica, 67:1835-1844. DOI: 10.1007/sll600-019-00340-z.
• [85] Skupio R., Wolański К., 2019. Spektrometryczne pomiary gamma rdzeni wiertniczych o niskiej aktywności. Nafta-Gaz, 6: 324-329. DOI: 10.18668/NG.2019.06.03.
• [86] Skupio R„ Zagórska U., Kowalska S., 2020. Kalibracja wyników analiz chemicznych piaskowców czerwonego spągowca wykonanych przenośnym spektrometrem XRF. Nafta-Gaz, 1: 12-17. DOI: 10.18668/NG.2020.01.02.
• [87] Spellman High Voltage Electronics Corporation. Application notes - X-ray generators, Common X-ray tube failure modes. AN-02. <http://www.spellmanhv.com> (dostęp: maj 2019).
• [88] Tanaka A., Nakano Т., Ikehara K, 2011. X-ray computerized tomography analysis and density estimation using a sediment core from the Challenger Mound area in the Porcupine Seabight, off Western Ireland. Earth Planets Space, 63: 103-110. DOI: 10.5047/eps.2010.12.006.
• [89] Tivey M.K., Singh S., 1997. Nondestructive imaging of fragile sea-floor vent deposit samples. Geology, 25: 931-934.
• [90] Tsabaris C., Androulakaki E.G., Alexakis S., Patiris D.L., 2018. An in-situ gamma-ray spectrometer for the deep ocean. Applied Radiation and Isotopes, 142: 120-127. DOI: 10.1016/ j.apradiso.2018.08.024.
• [91] Urbaniec A., Drabik К., Dohnalik M., 2018. Selected features of carbonate rocks based on the X-ray computed tomography method (CT). Nafta-Gaz, 3: 183-192. DOI: 10.18668/ NG.2018.03.01.
• [92] Urbaniec A., Drabik К., Dohnalik M„ Zagórska U, Kowalska S., 2019. Możliwości rozpoznania wybranych cech skał węglanowych na podstawie obrazu tomografii komputerowej (CT) oraz skanera mikroopornościowego (XRMI). Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego, 225: 1-230. DOI: 10.18668/PN2019.225.
• [93] Vasiliev M.A., Blum P., Chubarian G„ Olsen R., Bennight C., Cobine Т., Fackler D„ Hastedt M., Houpt D., Mateo Z., Vasilieva Y.B., 2011. A new natural gamma radiation measurement system for marine sediment and rock analysis. Journal Applied Geophysics 75(3): 455-463.
• [94] Wang F.P., Gale J.F.W., 2009. Screening criteria for shale-gas systems. Gulf Coast Association of Geological Societies Transactions, 59: 779-793.
• [95] Watanabe Y., Lenoir N., Hall S.A., Otani J., 2010. Strain field measurements in sand under triaxial compression using X-ray CT data and digital image correlation. [W:] Alshibli K.A., Reed A.H. (eds.), Advances in Computed Tomography for Geomaterials. GeoX. Wiley, 76-83.
• [96] Wieczorek A., 2012. Ocena możliwości wykorzystania techniki spektrometrii rentgenowskiej z dyspersją fali do badania zawartości szkodliwych i kancerogennych metali ciężkich w pro¬duktach naftowych. Nafta-Gaz, 10: 699-707.
• [97] Wolański K., Zarudzki W., Kiersnowski H., Dohnalik M., Drabik K., 2016. Wykorzystanie tomografii komputerowej w badaniu rdzeni skał. Nafta-Gaz, 12: 1035-1042. DOI: 10.18668/ NG.2016.12.04.
• [98] Yasin Q., Du Q., Sohail G.M., Ismail A., 2017. Impact of organie contents and brittleness indices to differentiate the brittle-ductile transitional zone in shale gas reservoir. Geoscience Journal, 21(5): 780-789. DOI: 10.1007/sl2303-017-0007-7.
• [99] Yuan Ch., Zhou С., Zhang F., Hu S„ Li Ch„ 2015. A novel method for quantitative geosteering using azimuthalgamma-ray log. Applied Radiation and Isotopes, 96: 63-70. DOI: 10.1016 /j.apradiso.2014.11.015.
• [100] Yun T.S., Jeong Y.J., Kim K.Y., Min К.-В., 2013. Evaluation of rock anisotropy using 3D X-ray computed tomography. Engineering Geology, 163:11-19. DOI: 10.1016/j.enggeo.2013.05.017.
• [101] Zalewska J. (red.), 2010. Rentgenowska mikrotomografia komputerowa w badaniu skal węglanowych. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu, 171: 1-263.
• [102] Zalewska J., Antosz K., Cebulski D„ 2012. Badania rozkładu naturalnej promieniotwórczości rdzeni wiertniczych przy wykorzystaniu wyników analiz rejestracji urządzeniem Gamma Logger, pomiarów otworowych geofizyki wiertniczej oraz pomiarów laboratoryjnych. Praca statutowa, Arch. INiG - PIB, Kraków.
• [103] Zhu Y., Weindorf D.C., Zhang W., 2011. Characterizing soils using a portable X-ray fluorescence spectrometer. 1. Soil texture. Gederma, 167-168: 167-177. DOI: 10.1016/j.geoder- ma.2011.08.010.