Ocena zawartości wtórnego węgla organicznego w drobnym pyle zawieszonym w wybranych obszarach województwa śląskiego

• Autorzy: Klejnowski K. , Rogula-Kopiec P. , Rogula-Kozłowska W.

Warianty tytułu

EN

Assessment of secondary organic carbon content in fine particulate matter in selected place of Silesian Province

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie wartości OC/EC (stosunek stężenia węgla organicznego – OC, i węgla elementarnego – EC) we frakcji PM2,5 podjęto próbę oceny zawartości wtórnego węgla organicznego (SOC) w wybranych lokalizacjach w województwie śląskim. W pracy przedstawiono stężenia pierwotnego (POC) i wtórnego węgla organicznego zawartego w pyle PM2,5, ich udziały w węglu organicznym oraz średnie zawartości tych form węgla w pyle w punktach pomiarowych w Złotym Potoku, Katowicach, Zabrzu, Raciborzu i Godowie. Stwierdzono występowanie znaczącej sezonowej i obszarowej zmienności udziału SOC w pyle i OC. Potwierdzono przydatność pośredniej metody szacowania udziału SOC w OC.

EN

The OC/EC value (the concentration ratio of organic – OC, and elemental carbon – EC) in the PM2.5 fraction was used to assess the contents of the secondary organic carbon (SOC) in selected locations in the Silesian Province. The paper presents the concentrations of the primary (POC) and secondary organic carbon in PM2.5, their percentages in total organic carbon (OC) and the mean contents of both carbon fractions at the sampling points located in Złoty Potok, Katowice, Zabrze, Racibórz and Godów. Significant seasonal and spatial changes were found for the SOC percentage in PM and OC. The usability of the indirect method for the SOC percentage assessment in OC was confirmed.

Słowa kluczowe

PL

sadza; węgiel organiczny; drobny pył zawieszony; prekursory gazowe

EN

soot; organic carbon; fine particulate matter; gaseous precursors

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 23, No. 4
• Strony: 347--359
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab.

Twórcy

autor

Klejnowski K.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze, Poland

autor

Rogula-Kopiec P.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze, Poland

autor

Rogula-Kozłowska W.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze, Poland

Bibliografia

• Castro, L.M., Pio, C.A., Harrison, R.M. i Smith, D.J.T. (1999). Carbonaceous aerosol in urban and rural European atmospheres: Estimation of secondary organic carbon concentrations. Atmospheric Environment, 33 (17), 2771-2781. doi: 10.1016/S1352-2310(98)00331-8.
• Chen, J. i Griffin, R.J. (2005). Modeling secondary organic aerosol formation from oxidation of α-pinene, α-pinene, and d-limonene. Atmospheric Environment, 39 (40), 7731-7744. doi: 10.1016/j.atmosenv.2005.05.049.
• GIOŚ. (2010-2013). Pobrano z lokalizacji: http://powietrze.gios.gov.pl/gios/site/content/exposure_dust_pm.
• Griffin, R.J., Chen, J., Jordan, C.E., Mao, H., Talbot, R.W., Vutukuru, S. i Dabdub, D. (2006). Pobrano z lokalizacji Development and application of CACM/MPMPO: http://www.cert.ucr.edu/~carter/Mechanism_Conference.
• Gu, J., Bai, Z., Liu, A., Wu. L., Xie, Y., Li, W., Dong, H. i Zhang, X. (2010). Characterization of atmospheric organic carbon and elemental carbon of PM2,5 and PM10 at Tianjin, China. Aerosol and Air Quality Research, 10, 167-176. doi: 10.4209/aaqr.2009.12.0080.
• Jacobson, M.C., Hansson, H.-C., Noone, K.J. i Charlson R.J. (2000). Organic atmospheric aerosols: Review and state of the science. Rev. Geophys., 38(2), 267-294.
• Klejnowski, K., Rogula-Kozłowska, W., Błaszczyk, J. i Rogula-Kopiec, P. (2012). Węgiel organiczny i elementarny w submikronowych cząstkach pyłu zawieszonego w województwie śląskim. W J. Konieczyński (red.), Ochrona Powietrza w Teorii i Praktyce (strony 91-109). Zabrze: Wydawnictwo IPIŚ PAN.
• Klejnowski, K. i inni. (2013). Dystrybucja wybranych form węgla organicznego (OC) i pierwiastkowego (EC) w powietrzu województwa śląskiego w obszarach charakteryzujących się zróżnicowaną strukturą emisji pyłu (Raport końcowy z realizacji projektu nr N N523 421037). Zabrze: Wydawnictwo IPIŚ PAN.
• Komisja Europejska. (2008). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy.
• Lee, S., Wang, Y. i Russel, A.G. (2010). Assessment of SOC in the Southeastern USA review. Journal of Air & Waste Management Association, 60, 1282-1292. doi: 103155/1047-3289.60.11.1282.
• Pio, C., Cerqueira, M., Harrison, R.M., Nunes, T., Mirante, F., Alves, C., Oliveira, C., de la Campa, A.S., Artíñano, B. i Matos, M. (2011). OC/EC ratio observations in Europe: Re-thinking the approach for apportionment between primary and secondary organic carbon. Atmospheric Environment, 45 (34), 6121-6132. doi: 10.1016/j.atmosenv.2011.08.045.
• Rogula-Kozłowska, W. i Klejnowski, K. (2013). Submicrometer Aerosol in Rural and Urban Backgrounds in Southern Poland: Primary and Secondary Components of PM1. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 90 (1), 103-109. doi: 10.1007/s00128-012-0868-4.
• Rogula-Kozłowska, W., Rogula-Kopiec, P., Mathews, B. i Klejnowski, K. (2013a). Effects of road traffic on the ambient concentrations of three PM fractions and their main components in a large Upper Silesian city. Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW. Land Reclamation, 45 (2), 243-253. doi: 10.2478/sggw-2013-0021.
• Rogula-Kozłowska, W., Rogula-Kopiec, P., Klejnowski, K. i Błaszczyk, J. (2013b). Wpływ emisji komunikacyjnej na stężenie dwóch form węgla i rozkład ich masy względem wielkości cząstek w aerozolu atmosferycznym obszaru miejskiego. Rocznik Ochrona Środowiska (Annual Set Protection), 15 (2), 1623-1644.
• Rogula-Kozłowska, W., Błaszczak, B., Rogula-Kopiec, P., Klejnowski, K., Mathews, B. i Szopa, S. (2014a). Physicochemical Characteristics of Fine Ambient Aerosol from Quasi-Rural Area in Southern Poland. International Journal of Environmental Research, 8 (3), 751-764.
• Rogula-Kozłowska, W., Klejnowski, K., Rogula-Kopiec, P., Ośródka, L., Krajny, E., Błaszczak, B. i Mathews, B. (2014b). Spatial and seasonal variability of the mass concentration and chemical composition of PM2.5 in Poland. Air Quality, Atmosphere & Health, 7 (1), 41-58. doi: 10.1007/s11869-013-0222-y.
• Shen, Z., Han, Y., Cao, J., Tian, J., Zhu, C., Liu, S., Liu, P. i Wang, Y. (2010). Characteristic of traffic-related emissions: Case study in roadside ambient air over Xi’an, China. Aerosol and Air Quality Research, 10 (3), 292-300. doi: 0.4209/aaqr.2009.10.0061.