Ocena wybranych wskaźników fizykochemicznych w wodach rzeki Raszynki

• Autorzy: Burzyńska I.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of selected physical and chemical indicators in Raszynka river

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena jakości wody fizykochemicznych w rzece Raszynce na podstawie wybranych wskaźników fizykochemicznych Badania prowadzono na terenie rolniczej zlewni Raszynki (17,14 km²). Rzeka płynie przez powiaty piaseczyński i pruszkowski (woj. mazowieckie) i jest prawym dopływem rzeki Utraty. Próbki wody pobierano raz w miesiącu od lutego do końca listopada w latach 2014–2015 ze stałych punktów badawczych zlokalizowanych wzdłuż rzeki (R_1–R_10). W próbkach zmierzono pH i przewodność elektryczną właściwą (EC) oraz oznaczono stężenie wybranych składników, tj. N-NO₃, N-NH₄, P-PO₄, Na, K, Mg, Ca i Cl_-. Przeważająca liczba próbek wód z rzeki (78,0%) była złej jakości z powodu nadmiernego stężenia składników biogennych, tj. N-NO₃, N-NH₄ i P-PO₄. Stężenie Mg, Ca oraz Cl_- w wodzie rzeki było bardzo małe, pozwalające zaliczyć ją do I klasy jakości dla wód powierzchniowych.

EN

The aim of the study was to evaluate selected physical and chemical indicators in the waters of the Raszynka River on the background of land use in its vicinity. Study was carried out in the agricultural Basin of the Raszynka River (17.14 km²). Raszynka runs through Piaseczno and Pruszków districts on Masovian province. This river is a right tributary of the Utrata River. Water samples were collected monthly from February to November 2014–2015 with solid research points located along the river (R_1 to R_10). The vast number of water samples from the river (78.0%) were of bad quality due to excessive concentration of biogenic ingredients, i.e. N-NO₃, N-NH₄ and P-PO₄. The concentration of Mg, Ca and Cl_- in the river waters was very small, allowing include this to I class of surface waters.

Słowa kluczowe

PL

jakość wody; składniki mineralne; wody powierzchniowe; zlewnia rzeczna

EN

mineral components; surface water; river catchment; water quality

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 16, z. 3
• Strony: 23--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys.

Twórcy

autor

Burzyńska I.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• BANACH A., SOLIŃSKA A., BŁASZCZYK M., STĘPNIEWSKA Z. 2013. Wpływ właściwości gleb i ich sposobu użytkowania na poziom fosforu w glebach Lubelszczyzny. W: Materiały konferencyjne. Fosfor – współczesne wyzwania dla rolnictwa i środowiska [The influence of soil properties and their usage at the phosphorus level in soils of Lublin. In: Proceedings. Phosphorus – contemporary challenges for agriculture and the environment]. Puławy, 15–16.06.2015. Puławy. IUNG s. 63–64.
• BURZYŃSKA I. 2013. Migracja składników mineralnych i węgla organicznego do wód gruntowych w warunkach zróżnicowanego użytkowania łąk na glebach mineralnych [Migration of inorganic components and organic carbon to ground waters at different use of meadows and mineral soils]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. Rozprawy naukowe i monografie. Nr 35. ISBN 978-83-62416-57-8 ss. 92.
• DĄBKOWSKI SZ. L., PAWŁAT H., CIEPIELOWSKI A., OKRUSZKO T., HAJNOWSKA H., PAWŁAT A. 1999. Bilans wodny zlewni rzeki Raszynki z elementami gospodarki wodno-ściekowej [Water balance of river basin Raszynka with the elements of water and wastewater] Warszawa. Biuro Konsultacyjne „Inżynieria Środowiska”. Maszynopis ss. 95.
• DĄBKOWSKI SZ. L., PAWŁAT-ZAWRZYKRAJ A. 2003. Jakość wód Raszynki i jej dopływów [Water quality of the Raszynka River and its tributaries]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 3. Z. specj. (6) s. 111–123.
• DOJLIDO J. (red.) 1999. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków [Physico-chemical study of the water and wastewater]. Warszawa. Arkady. ISBN 83-213-4067-9 ss. 555.
• FOTYMA M., MERCIK S., FABER. A. 1987. Chemiczne podstawy żyzności gleb i nawożenia [The chemical basis for the soil fertility and fertilization]. Warszawa. PWRiL. ISBN 83-09-01117-2 ss. 319.
• GRABIŃSKA B. 2011. Zmiany jakości wód rzecznych na tle zróżnicowania warunków przyrodniczych oraz sposobu użytkowania zlewni. W: Ochrona zasobów i jakości wody w krajobrazie wiejskim [Changes in the quality of the river water on the background of the diversity of natural conditions and usage basin. The resources conservation and water quality in rural landscape]. Współczesne Problemy Kształtowania i Ochrony Środowiska. Olsztyn. UWM s. 223–253.
• IGRAS J., PASTUSZAK M. (red.) 2009. Udział polskiego rolnictwa w emisji związków azotu i fosforu do Bałtyku [Contrbution of Polish agriculture to emission of nitrogen and phosphorus compounds]. Puławy. IUNG-PIB. ISBN 83-7562-042-4 s. 19–37.
• KIRYLUK A., RAUBA M. 2011. Wpływ rolnictwa na stężenie fosforu ogólnego w wodach powierzchniowych zlewni rzeki Śliny [Impact of agriculture on the concentration of total phosphorus in the surface water catchment area Ślina]. Inżynieria Ekologiczna. Nr 26 s. 122–132.
• KONDRACKI J. 2000. Geografia regionalna Polski [Regional geography of Poland]. Wyd. 2 popr. Warszawa. Wydaw. Nauk. PWN. ISBN 83-01-13050-4 ss. 440.
• KORNAŚ M., GRZEŚKOWIAK A. 2011. Wpływ użytkowania zlewni na kształtowanie jakości wody w zbiornikach wodnych zlewni rzeki Drawa [The impact of land use on water quality in water reservoirs of the Drawa River catchment]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 11 z. 1 (33) s. 125–137.
• MARCINEK J., KOMISAREK J (red.). 2011. Systematyka gleb Polski [Systematics Polish soil]. Roczniki Gleboznawcze. T. 62. Nr 3. ISSN 0080-3642 ss. 193.
• MBPR 2012. Rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich w województwie mazowieckim w latach 1999– 2010 [online]. Warszawa. Mazowsze. Analizy i Studia. Z. 3(34). ISSN 1896-6322 ss. 91. [Dostęp 26.08.2015]. Dostępny w Internecie: http://mbpr.pl/user_uploads/image/PRAWE_MENU/WYDAWNICTWA/MAZOWSZE.%20Analizy%20i%20Studia/Zeszyt%203(34)2012/MAiS3(34)_2012.pdf
• NASH D.M., WATKINS M., HEAVEN M.W., HANNAH M., ROBERTSON F., MCDOWELL R. 2015. Effects of cultivation on soil and soil water different fertilizer reagimes. Soil and Tillage Research. Vol. 145 s. 37–46.
• PIETRZAK S., SAPEK A. 1998. Monitoring jakości wody gruntowej w zagrodzie wiejskiej i jej otoczeniu [Monitoring the quality of the ground water in the yard and its rural setting]. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 458 s. 495–504.
• PN-EN 1484. Analiza wody. Wytyczne oznaczania ogólnego węgla organicznego (OWO) i rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO) [Water analysis. Guildelines for the determination of total organic carbon (TOC) and dissolved organic carbon].
• PN-EN 25667-2:1999. Jakość wody. Pobieranie próbek. Wytyczne dotyczące technik pobierania próbek [Water quality. Sampling. Guidance on sampling techniques].
• PN-EN 27888:1999. Jakość wody. Oznaczanie przewodności elektrycznej właściwej [Water quality. Determination of electrical conductivity].
• PN-EN ISO 6878: 2006. Jakość wody. Oznaczanie fosforu. Metoda spektrofotometryczna z molibdenianem amonu [Water quality. Determination of phosphorus. Ammonium molybdate spectrometric method].
• PN-EN ISO 10523:2012. Jakość wody. Oznaczanie pH [Water quality. Determination of pH].
• PN-EN ISO 13395: 2001. Jakość wody. Oznaczanie azotu azotynowego i azotanowego oraz ich sumy metodą analizy przepływowej (CFA i FIA) z detekcją spektrofotometryczną [Water quality. Determination of nitrite nitrogen and nitrate nitrogen and the sum of both by flow analysis (CFA and FIA) and spectrometric detection].
• PN-EN ISO 15681-2: 2006. Jakość wody. Oznaczanie ortofosforanów i fosforu ogólnego metodą analizy przepływowej ciągłej (FIA i CFA) [Water quality. Determination of orthophoshate and total phosphorus contents by flow analysis (FIA and CFA).
• PN-ISO 9297:1994. Jakość wody. Oznaczanie chlorków metoda miareczkowania z azotanem srebra w obecności chromianu jako wskaźnika (metoda Mohra) [Water quality. Determination of chloride. Silver nitrate titration method in the presence of chromate as indicator (Mohr's method)].
• PN-ISO 9964-1: 1994. Jakość wody. Oznaczanie sodu i potasu. Cz. 1. Oznaczanie sodu metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej [Water quality. Determination of sodium and potassium. P. 1. Determination of sodium by atomie absorption spectrometry].
• PN-ISO 9964-2: 1994. Jakość wody. Oznaczanie sodu i potasu. Cz. 2. Oznaczanie potasu metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej [Water quality. Determination of sodium nad potassium. P. 2. Determination of potassium by atomie absorption spektrometry].
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. Dz.U. RP 2014 poz. 1482.
• SKORBIŁOWICZ B. 2004. Wpływ rodzaju zlewni na stężenie wybranych makroskładników w wodach górnej Narwi [Catchement impact on concentrations of selected macrelements in waters of the upper Narew]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 4. Z. 1(10) s. 117–123.
• SZYMCZYK S., RAFAŁOWSKA M. 2011. Wpływ intensywności produkcji rolniczej i melioracji odwadniających na jakość wód powierzchniowych i gruntowych. W: Ochrona zasobów i jakości wody w krajobrazie wiejskim [The influence of the intensity of the agricultural production and the land reclamation drainage on the quality of the surface water and groundwater. In: The resources conservation and water quality in the rural landscape]. Współczesne Problemy Kształtowania i Ochrony Środowiska. Olsztyn. UWM s. 121–137.
• WASILEWSKI Z., PROKOPOWICZ J. 2004. Kierunki przeobrażeń rolnictwa w strefie podmiejskiej na przykładzie gminy Raszyn [Direction of agricultural transformation in suburbia – the Raszyn commune example]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 4. Z. 1 (10) s. 345–356.