Tytuł artykułu
Autorzy
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
From studies on the history of economy as a field of science on the 210th the anniversary of Adam Smith’s death (1723-1790)
Języki publikacji
Abstrakty
W lipcu 2000 r. minie 210 lat od śmierci Adama Smitha. Jego spuścizna naukowa jest przejawem połączenia uzdolnień filozofa, ekonomisty, męża stanu. Smith wytyczył drogi ekonomicznego myślenia, opanował dostępny w jego czasach materiał empiryczny, przeniknął znaczenie ówczesnych wydarzeń społecznych i dążył do wszechstronnego ich wyjaśnienia. Główne dzieło Smitha Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, które ukazało się w 1776 r. jest nadal pozycją znaczącą, choć ekonomia dawno przekroczyła perspektywę Smithowskiej dynamiki i przybrała inną postać. Warsztat badawczy Smitha cechuje rzetelna wiedza ekonomiczna, wirtuozeria analityczna i kultura myślenia. Potrzeba wspomnienia tego uczonego wynika stąd, że jego dzieło zachowuje swoją ważność dla ekonomii i historii nauki, usiłujących zrozumieć mechanizmy rozwojowe nauki. Dzieło to zamyka jeden okres rozwojowy ekonomii z właściwym jej obrazem świata oraz metodą jego oglądu i rozpoczyna nowy okres, dla którego podejście Smithowskie stało się płaszczyzną odniesienia. Główne idee tego czy innego myśliciela można rozpatrywać z rożnego punktu widzenia w zależności od przyjętego celu dociekań. I tak, podejście genetyczne pozwala na ujawnienie ewolucji od najwcześniejszych, prostych i często odmiennychsformułowań w jakimś młodzieńczym dziele przez rożne dzieła przejściowe. Idee danego uczonego można też postrzegać jako odzwierciedlenie szerokich nurtów myśli i ówczesnych kontrowersji. Wreszcie można odnosić się w pracy badawczej do idei i poglądów danego uczonego zawartych w jakimś szczególnym dziele, w którym unaoczniło się jego stanowisko w najbardziej dojrzałej formie.Wszystkie podejścia są uprawnione, choć każde z nich ma swoje ograniczenia. W niniejszym artykule znalazły zastosowanie pierwsze i trzecie podejście, z tym, że dominuje to ostatnie. Nie sprowadza się ono jednak do rekonstrukcji całokształtu poglądów Adama Smitha we wspomnianym już głównym jego dziele Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, ani też do sprawozdania z przeprowadzonej interpretacji jego poglądów. Jeśli studiowanie dorobku dawnych uczonych ma przynieść korzyść naukom społecznym, w tym ekonomii, to powinno mieć ono jakiś związek z zainteresowaniami teoretyków i społeczeństwa naszych czasów. Ekonomiści od ponad dwóch stuleci znajdują się pod wpływem hipotezy Adama Smitha o „niewidzialnej ręce”, zaś w ostatniej dekadzie zainteresowanie tą hipotezą przejawiają politycy, a przede wszystkim etycy, specjalizujący się w biznesie. Z hipotezą tą kojarzą oni wszyscy dobroczynne działanie rynku, wolność gospodarczą jednostki nie tkniętej przez wpływy społeczne, całkowitą atomizację społeczeństwa. W artykule tym zajęłam się bliżej ową hipotezą. Nie ma potrzeby podkreślać jej znaczenia. Niewiele, jeśli w ogóle, jest w ekonomii problemów,które prędzej czy później, nie wywołują pytania, czym jest wolność gospodarcza.
Adam Smith was one of the representatives of the Scottish Enlightenment. Until recently, he was known as the author of two books: Theory of Moral Sentiments, which was published in 1759, and Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations published seventeen years later. The latter book is still of great importance even though economy has long since gone beyond the perspective of Smith’s dynamics and assumed a different form. The need to remember the talented scholar, who showed great analytical virtuosity, results from the fact that his work still maintains its significance for both economy and the history of science, as they attempt to understand the developmental mechanisms o f science. The article presents the origin of Adam Smith’s views and explains the metaphor of the ’’invisible hand”, which is in extricably associated with Smith’s name. At the end of the article, the author expresses her attitude to some contemporary scholars’ interpretations of the ’’invisible hand” metaphor (F. Braudel, N. Chomsky).
Słowa kluczowe
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
7--30
Opis fizyczny
Bibliogr. 47 poz.
Twórcy
autor
- Katowice
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-d00cd4ce-23c4-40fc-a88e-3825e9825db3
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.