Teleradioterapia, neutrony i reakcje jądrowe

• Autorzy: Konefał A. , Szewczuk M. , Orlef Andrzej , Polaczek-Grelik Kinga , Łaciak M.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wysokoenergetyczne wiązki promieniowania X i wiązki elektronowe o energii maksymalnej przekraczającej 10 MeV, stosowane w teleradioterapii, generowane przez liniowe akceleratory medyczne, wywołują reakcje fotojądrowe (γ, n), (γ,2n) i reakcje elektrojądrowe (e,e′n). Powstałe neutrony wywołują kolejne reakcje, w tym reakcje wychwytu radiacyjnego neutronu (n,γ) zachodzące dla większości izotopów w zakresie energii termicznych i rezonansowych. Jedną z konsekwencji ww. reakcji jądrowych są niepożądane dawki neutronowe na całe ciało otrzymywane przez pacjentów poddanych teleradioterapii. Inną ważną konsekwencją jest produkcja radioizotopów głównie w komponentach głowicy akceleratora, ale także we wszystkich przedmiotach znajdujących się w pomieszczeniu do teleradioterapii w trakcie emisji ww. terapeutycznych wiązek promieniowania.

Słowa kluczowe

PL

wysokoenergetyczne wiązki promieniowania X; wiązki elektronowe; liniowe akceleratory medyczne

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Fizyczne
• Czasopismo: Postępy Fizyki
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 63, z. 5
• Strony: 225--233
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Konefał A.

• Zakład Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań, Uniwersytet Śląski

autor

Szewczuk M.

• Zakład Fizyki Medycznej, Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie w Gliwicach

autor

Orlef Andrzej

• Zakład Fizyki Medycznej, Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie w Gliwicach

autor

Polaczek-Grelik Kinga

• Zakład Fizyki Medycznej, Uniwersytet Śląski w Katowicach

autor

Łaciak M.

• Zakład Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań, Uniwersytet Śląski, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu

Bibliografia

• [1] W. Scharf, Akceleratory biomedyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• [2] IAEA, Radiation Oncology Physics: Handbook for teachers and students, Vienna 2005.
• [3] R.F. Barth i in., Clin. Cancer Res. 11, 3987–4002 (2005).
• [4] C. Voyant i in., Reports of Practical Oncology and Radiotherapy 16, 21–31 (2011).
• [5] S.S. Dietrich, B. L. Berman (eds), Atomic Data and Nuclear Data Tables 38, 199–338 (1988).
• [6] E. G. Fuller, E. Hayward, Photonuclear Reactions, Dowden, Hutchinson & Ross, Stroudsburg, Pennsylvania 1976.
• [7] E. Hayward, Photonuclear Reactions, NBS Monograph 11 (1970).
• [8] A. Konefał, Udział fizyki jądrowej w rozwiązywaniu problemów współczesnej radioterapii, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2011.
• [9] P. D. LaRiviere, Med. Phys. 12, 806–809 (1985).
• [10] X.S. Mao i in., Health Physics 72, 524–529 (1997).
• [11] M. B. Scott, A. O. Hanson, D. W. Kerst, Phys. Rev. 100, 209–214 (1955).
• [12] A. Konefał i in., Pol. J. Med. Phys. 7, 291–304 (2001).
• [13] A. Konefał i in., Nukleonika 50, 73–81 (2005).
• [14] A. Konefał i in., Physica Medica 24, 212–218 (2008).
• [15] C. Ongaro i in., Phys. Med. Biol. 45, L55–L61 (2000).
• [16] A.Facure i in., Applied Radiation andIsotopes 62,69–72 (2005).
• [17] Y. Uwamino, T. Nakamura, T. Ohkubo, Med. Phys. 13, 374–384, (1986).
• [18] C. C. Chen i in., Nuc. Inst. and Meth. in Phys. Res.A, 562, 1033–1037, (2006).
• [19] A. Konefał, K. Polaczek-Grelik, W. Zipper, Radiation Protection Dosimetry 28, 133–145 (2008).
• [20] K. Beckurc, K. Wirtz (eds), Niejtronnaja fizika, Atomizdat, Moskwa 1968.
• [21] R. L. Macklin, H.S. Pomerance, Resonance capture integrals, Proc. 1st Intern. Conf. Peaceful Uses Atomic Energy, Geneva 1985.
• [22] A. Konefał i in., Polish Journal of Environmental Studies 15(4A), 176–180 (2006).
• [23] A. Konefał, A. Orlef, Z. Maniakowski, Polish Journal of Environmental Studies, Series of Monographs 1, 115–118 (2010).
• [24] F. Verhagen, J. Seuntjens, Physics in Medicine and Biolog, 48: R113, (2003).
• [25] A. Konefał, A. Orlef, W. Zipper, Z. Maniakowski, Physica Medica XX Sup. 1, 165–167 (2004).
• [26] J.F. Carrier, L. Archambault, L. Beaulieu, Med. Phys. 31, 484–492 (2004).
• [27] A. Konefał, Postępy Fizyki 57, 242–251 (2006).
• [28] A. Konefał, Undesirable radioisotopes induced by therapeutic beams from medical linear accelerators, Intech Open Access Publisher, 127–150 (2011).
• [29] A. Konefał i in., Radiation Oncology Biol. Phys. DOI: 10.1016/j.rpor.2012.06.004 (2012).
• [30] K. Polaczek-Grelik, B. Karaczyn, A. Konefał, Applied Radiation and Isotopes 70, 2332–2339 (2012).
• [31] R. B.Firestone (eds), Table of Isotopes, 8th ed. version 1.0, Lawrence Berkeley National Laborator, University of California 1996.
• [32] J. Gudowska, A. Brahme, Nukleonika 41, 105–118 (1996).
• [33] R. C. McCall, T. M. Jenkins, R.A. Shore, IEEE Transactions on Nuclear Science NS–26, 1593–1597 (1979)
• [34] ICRP 74 (1995).
• [35] E. J. Hall, S. G. Martin, H. Amols, T. K. Hei, Int. J. Radiation Oncology Biol. Phys. 33, 225–230 (1995).
• [36] S.F. Kry i in., Int. J. Radiation Oncology Biol. Phys. 4, 1204–1216 (2005).
• [37] B. Gostkowska, Ochrona radiologiczna. Wielkości, jednostki i obliczenia, Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, Warszawa 2005.
• [38] K. Polaczek-Grelik, A. Konefał, A. Orlef, W. Zipper, Polish Journal of Environmental Studies 15(4A), 195–197 (2006).
• [39] K. Polaczek-Grelik i in., Appl. Radiat. Isotopes 68, 763–766 (2010).
• [40] P. H. McGinley, Medical Physics 10, 796–800 (1983).
• [41] V. Evdokimoff, J. Willins, H. Richter, Health Physics 83, Sup. 5, S68–S70 (2002).
• [42] S.F. Kry i in., Int. J. Radiation Oncology Biol. Phys., 62, 1204–1216 (2005).
• [43] R. Barquero, T. M. Edwards, M. P. Iñiguez, H. R. Vega-Carrillo, Med. Phys. 32, 3579–3588 (2005).