Changes in Selected Water Quality Indicators of the Warta River Due to the Jeziorsko Dam Reservoir

• Autorzy: Hämmerling Mateusz , Spychała Marcin , Walczak Natalia , Stachowski Piotr , Nguyen Thanh Hung

Warianty tytułu

PL

Zmiany wybranych wskaźników jakości wody rzeki Warty pod wpływem zbiornika zaporowego Jeziorsko

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Many factors affect the quality of water in rivers, including: types of pollution sources, the shape of the catchment, the type of land use, the amount of pollution flowing in. The construction of a retention reservoir is one of the factors affecting changes in the river valley related to the landscape, the environment, and water flow hydraulics. Reducing the velocity of water flow on the section of the reservoir causes changes in the characteristics of the movement of pollutants, some of them are deposited in the reservoir. The article analyzes water quality parameters at intake points located below (Uniejów) and above (Biskupice) of the Jeziorsko dam on the Warta River. The variability of such parameters as BOD₅, TOC, pH, temperature, N_tot, P_tot was analyzed. The research also analyzed the dynamics of water inflow and outflow from the reservoir. The actual water retention time in the reservoir, which makes interpretation of the results difficult. The most indicators were characterized by the significance of differences for research in 2014.

PL

Na jakość wody w rzekach wpływa wiele czynników do których należą: rodzaje źródeł zanieczyszczeń, ukształtowanie zlewni, rodzaj użytkowania terenu, ilość dopływających zanieczyszczeń. Budowa zbiornika retencyjnego jest jednym z czynników wpływających na zmiany w dolinie rzecznej związane z krajobrazem, środowiskiem, hydrauliką przepływu wody. Zmniejszenie prędkości przepływu wody na odcinku zbiornika powoduje zmiany w charakterystyce przemieszczania się zanieczyszczeń, część z nich osadza się w zbiorniku. W artykule przeanalizowano parametry jakości wody w punktach poboru zlokalizowanych poniżej (Uniejów) i powyżej (Biskupice) zapory zbiornika Jeziorsko na rzece Warcie. Analizie poddano zmienność takich parametrów jak BZT₅, OWO, pH, temperatura, N_og, F_og. W badaniach przeanalizowano również dynamikę dopływu i odpływu wody ze zbiornika. Rzeczywisty czas retencji wody w zbiorniku jest różny co utrudnia interpretację wyników. Najwięcej wskaźników charakteryzowało się istotnością różnic dla badań w 2014 roku.

Słowa kluczowe

EN

water quality; reservoir; Warta river; pollutant; nutrient

PL

jakość wody; zbiornik retencyjny; rzeka Warta; zanieczyszczenie; biogen

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2020
• Tom: Tom 22, cz. 2
• Strony: 1044--1057
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Hämmerling Mateusz

• Poznań University of Life Sciences, Poland

autor

Spychała Marcin

• Poznań University of Life Sciences, Poland

autor

Walczak Natalia

• Poznań University of Life Sciences, Poland

autor

Stachowski Piotr

• Poznań University of Life Sciences, Poland

autor

Nguyen Thanh Hung

• Poznań University of Life Sciences, Poland

Bibliografia

• Bogdał, A., Kowalik, T., Witoszek, K. (2015). Wpływ Zbiornika Goczałkowickiego na zmiany jakości wód w rzece Wiśle. Inżynieria Ekologiczna, 45, 124-134.
• Czamara, W., Czamara, A., Wiatkowski, M. (2008). The use of pre-dams with plant filters to improve water quality in storage reservoirs. Archives Environ Protect, 34, 79-89.
• Czarnecka, H. (2005). Atlas Podziału Hydrograficznego Polski. Część 2. Zestawienia zlewni. Praca zbiorowa. Wojskowe Zakłady Kartograficzne.
• Friedl, G., & Wüest, A., (2002). Disrupting biogeochemical cycles – Consequences of damming. Aquat. Sci., 64, 55-65.
• Galicka, W., Kruk, A., Zięba, G. (2007). Bilans azotu i fosforu w zbiorniku Jeziorsko. Nauka Przyroda Technologie, 1(2), 17.
• Lee, H. W., Lee, Y. S., Kim, J., Lim, K. J., Choi, J. H. (2019). Contribution of Internal Nutrients Loading on the Water Quality of a Reservoir. Water, 11, 1409.
• Jaskuła, J., Sojka, M., Wicher-Dysarz, J. (2019). Analysis of Selected Physicochemical Parameters and Degradation Process Assessment in a Two-Stage Reservoir Jezioro Kowalskie Using Field and Remote Sensing Data. Rocznik Ochrona Środowiska, 21, 1.
• Kanclerz, J. (2011). Wpływ jeziora Gorzuchowskiego na jakość wód rzeki Małej Wełny. Nauka Przyroda Technologie, 5(5), 82.
• Kanclerz, J., Wicher-Dysarz, J., Dysarz, T., Sojka, M., Dwornikowska, Ż. (2014). Wpływ zbiornika Stare Miasto na jakość wody rzeki Powy. Nauka Przyroda Technologie, 8(4), 54.
• Liu, M., Chen, X., Chen, Y., Gao, L., Deng, H. (2019). Nitrogen Retention Effects under Reservoir Regulation at Multiple Time Scales in a Subtropical River Basin. Water, 11, 1685.
• Parsons, C. T., Rezanezhad, F., O'Connell, D. W., Van Cappellen, P. (2017). Sediment phosphorus speciation and mobility under dynamic redox conditions. Biogeosciences, 14, 3585-3602.
• Pawelek, J., & Grenda, W. (2010). Wpływ zbiorników ujęciowych na mętność i barwę wody ujmowanej z Rudawy do celów wodociągowych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 14, 183-193.
• Peczula, W. & Suchora, M. (2011). Analiza przyczyn występowania złej jakości wody w zbiorniku retencyjnym w Kraśniku w pierwszych latach jego funkcjonowania. Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 54, 321-332.
• Pytka, A., Jozwiakowski, K., Marzec, M., Gizinska, M., Sosnowska, B. (2013). Ocena wpływu zanieczyszczeń antropogenicznych na jakość wód rzeki Bochotniczanki. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 3(II), 15-29.
• Przybyła, C., Kozdrój, P., & Sojka, M. (2014). Ocena jakości wód w lateralnych zbiornikach Jutrosin i Pakosław w pierwszych latach funkcjonowania. Inżynieria Ekologiczna, 39, 123-135.
• Soares, M.C.S., Marinho, M.M., Huszar, V.L., Branco, C.W., Azevedo, S.M. (2008). Limnology of two tropical reservoirs The effects of water retention time and watershed features on the limnology of two tropical reservoirs in Brazil. Lakes & Reservoirs: Research and Management, 13, 257-269.
• Straskraba, M., Dostalkova, I., Hejzlar, J., Vyhnalek, V. (2007). The effect of reservoirs on phosphorus retention. Int. Rev. Hydrobiol. 80(3), 403-413.
• Starmach K., Wróbel S., Pasternak K. (1976). Hydrobiologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Teodoru, C., & Wehrli, B. (2005). Retention of sediments and nutrients in the Iron Gate I Reservoir on the Danube River. Biogeochemistry, 76, 539-565.
• Waters, K.A., & Curran J.C. (2015). Linking bed morphology changes of two sediment mixtures to sediment transport predictions in unsteady flows. Water Resour. Res., 51, 2724-2741.
• Wetzel, R.G. (1990). Reservoir ecosystems: Conclusions and speculations. In: Reservoir Limnology: Ecological Perspectives (eds K. W. Thornton, B. L. Kimmel & F. E. Payne) New York: John Wiley and Sons Inc, 227-38.
• Wiatkowski, M. (2010). Zmiany wybranych wskaźników jakości wody rzeki Prosny przepływającej przez zbiornik Psurów. Proceedings of ECOpole, 4(2), 495-500.
• Wiatkowski, M. (2011). Influence of Słup dam reservoir on flow and quality of water in the Nysa Szalona river. Polish Journal of Environmental Studies, 20(2), 469-478.
• Yang, J., Yu, X., Liu, L., Zhang, W., & Guo, P. (2012). Algae community and trophic state of subtropical reservoirs in southeast Fujian, China. Environmental Science and Pollution Research, 19(5), 1432-1442.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. poz. 1187)
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych (Dz. U. poz. 1311)

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).