Ogród w terapii schizofrenii

• Autorzy: Myszka Izabela , Chotkowska Katarzyna , Zadrożna Aleksandra , Augustyniak Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.37705/PUA/2/2022/05

Warianty tytułu

EN

The use of the garden in the therapy of schizophrenia

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozumienie ogrodu jako miejsca wzbudzającego poczucie dobrostanu zwraca uwagę na wykorzystanie hortiterapii. Celem opracowania jest określenie ogólnych zasad projektowania i urządzania ogrodu wspierającego terapię schizofrenii. Analizy literatury uszczegółowiono w badaniach projektów, które powstawały we współpracy architektów krajobrazu, terapeutów i chorych. Wyniki dotyczące form, funkcji i sesnoryki pozwoliły na opracowanie wytycznych do projektowania ogrodu dla osób w remisji schizofrenii.

EN

Understanding the garden as a place that evokes a sense of well-being draws attention to the use of hortitherapy. Analyses of literature have been performed in research projects created in cooperation with landscape architects, therapists and patients. The results of these analyses with regard to forms, functions and senses have enabled the development of guidelines for garden design for people in remission from schizophrenia.

Słowa kluczowe

PL

schizofrenia; hortiterapia; terapia ogrodem; projektowanie

EN

schizophrenia; hortitherapy; garden therapy; design

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura
• Rocznik: 2022
• Tom: Vol. 2
• Strony: 67--86
• Opis fizyczny: Bibliogr. 56 poz., rys.

Twórcy

autor

Myszka Izabela

• Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0002-8820-4053

autor

Chotkowska Katarzyna

• nstytut Psychologii, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0002-4006-9446

autor

Zadrożna Aleksandra

• nstytut Psychologii, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0002-9243-4716

autor

Augustyniak Katarzyna

• https://orcid.org/0000-0003-2422-268X

Bibliografia

• 1. AHTA. American Horticultural Therapy Association. (2002). Pobrane z: https://www.ahta.org/ (dostęp: 17.12.2022).
• 2. AHTA. American Horticultural Therapy Association. (2007). Pobrane z: https://ahta.memberclicks.net/assets/docs/final_ht_position_paper_updated_409.pdf (dostęp: 17.12.2022).
• 3. Birchwood, M., Jackson, C. (2001). Schizophrenia. Psychology Press.
• 4. Cimprich, B., Ronis, D.L. (2003). An environmental intervention to restore attention in women with newly diagnosed breast cancer. Cancer Nursing, 26(4), 284–292.
• 5. Cooper Marcus, C., Sachs, N.A. (2013). Therapeutic Landscapes: An Evidence-Based Approach to Designing Healing Gardens and Restorative Outdoor Spaces. Hoboken: Wiley.
• 6. Corrigan, P.W., Kleinlein, P. (2005). The impect of mental illness stigma. W: P.W. Corrigan (red.), On the stigma of mental illness. Practical strategies for research and social change. Washington: American Psychological Association.
• 7. Corrigan, P.W., Watson, A.C. (2002). The paradox of self-stigma and mental illness. Clinical Psychology: Science and Practice, 9(1), 35–53.
• 8. Eum, E.Y., Kim, H.S. (2016). Effects of a horticultural therapy program on self-efficacy, stress response, and psychiatric symptoms in patients with schizophrenia. Journal of Korean Academy of Psychiatric and Mental Health Nursing, 25(1), 48–57.
• 9. Fleming, L., HTR, Figueiredo, M. (2012). Healing Gardens for Cancer Populations. A Quarterly publication of The American Horticultural Therapy Association, 41(2), 13–15.
• 10. Gawryszewska, B.J. (2013). Ogród jako miejsce w krajobrazie zamieszkiwanym. Warszawa: Wydawnictwo Wieś Jutra.
• 11. Gonzalez, M.T., Kirkevold, M. (2013). Benefits of sensory garden and horticultural activities in dementia care: A modified scoping review. Journal of Clinical Nursing, 23(19–20), 2698–2715.
• 12. Górska-Kłęk, L., Adamczyk, K., Sobiech, K. (2009). Hortiterapia – metodą uzupełniającą w fizjoterapii. Fizjoterapia, 17(4), 71–77.
• 13. Green, A.I., Canuso, C., Brenner, M.J., Wojcik, J.D. (2003). Detection and management of comorbidity in schizophrenia. Psychiatric Clinics of North America, 26, 115–139.
• 14. Hajduk, A., Owsianowska, J., Robaszkiewicz, R., Michałowska, Z. (2008). Evaluation of quality of life of schizophrenic patients. Problemy Higieny i Epidemiologii, 89(3), 437–440.
• 15. Hobhouse, P. (2005). Historia ogrodów. Warszawa: Arkady.
• 16. Johnstone, E., Freeman, C., Zealley, A. (1998). Companion to Psychiatric Studies. Wyd. 6. Edinburgh: Churchill Livingstone.
• 17. Kalina-Gagnelid, A., Kosiacka-Beck, E., Myszka-Stąpór, I., Skibińska, M. (2016). Ogrody hortiterapeutyczne dla osób dorosłych z autyzmem – zasady projektowania. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska Sectio EEE Horticultura, 26(2), 13–25.
• 18. Kamioka, H., Tsutani, K., Yamada, M., Park, H., Okuizumi, H., Honda, T., Okada, S., Park, S.-J., Kitayuguchi, J., Abe, T., Handa, S., Mutoh, Y. (2014). Effectiveness of horticultural therapy: a systematic review of randomized controlled trials. Complementary therapies in medicine, 22(5), 930–943.
• 19. Kaplan, R. (1973). Some psychological benefits of gardening. Environ Behav, 5, 145–162.
• 20. Kenmochi, T., Kenmochi, A., Hoshiyama, M. (2019). Effects of Horticultural Therapy on Symptoms and Future Perspective of Patients with Schizophrenia in the Chronic Stage. Journal of Therapeutic Horticulture, 29(1), 964.
• 21. Kiejna, A., Czernikiewicz, A., Adamowski, T. (2009). Wyniki ogólnopolskiego badania – opinie lekarzy dotyczące zdrowia somatycznego pacjentów ze schizofrenią. Psychiatria Polska, XLIII(6), 761–773.
• 22. Kim, K.H., Park, S.A. (2018). Horticultural therapy program for middle-aged women’s depression, anxiety, and self-identify. Complementary therapies in medicine, 39, 154–159.
• 23. Kontos, K., Koutsou, S., Sismanidi, A., Theodoropoulou, N, Nikolopoulou, V., Filippiadou, M., Papazisis, G. (2021). The effects of horticultural therapy on the functionality of psychotic patients employed in the green unit of the psychiatric hospital of Thessaloniki Greece. Eur Psychiatry, 64(Suppl 1), 506.
• 24. Kosiacka-Beck, E., Myszka-Stąpór, I. (2019). Designing gardens for hortitherapy. W: Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW Horticulture and Landscape Architecture (s. 57–68). Warszawa: SGG.
• 25. Larson, J.E., Corrigan, P. (2008). The stigma of families with mental illness. Academic psychiatry, 32(2), 87–91.
• 26. Lin, C.H. (2013). A review of horticultural therapy and caregiver’s burden. The International Journal of Organizational Innovation, 5(4), 138–146.
• 27. Liu, Y., Bo, L., Sampson, S., Roberts, S., Zhang, G., Wu, W. (2014). Horticultural therapy for schizophrenia. Cochrane Database of Systematic Reviews, 5.
• 28. Liu, T., Li, M., Ji, Q., Chen, Y., Li, Ch., Zhou, F., Wang, C., Chen, H., He, H. (2022). Value of edible horticultural therapy for schizophrenic. Food Science and Technology, 42.
• 29. Lohr, V.I., Pearson-Mims, C.H., Goodwin, G.K. (1996). Interior plants may improve worker productivity and reduce stress in windowless environments. Journal of Environmental Horticulture, 14, 97–100.
• 30. Lu, S., Zhao, Y., Liu, J., Xu, F., Wang, Z. (2021). Effectiveness of Horticultural Therapy in People with Schizophrenia: A Systematic Review and Meta-Analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(3). https://doi.org/10.3390/ijerph18030964
• 31. Majdecki, L. (2013). Historia ogrodów. Tom I, II. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• 32. Michael, C.Y., Andrew, M.H. (2010). Evaluation of a horticultural activity programme for persons with psychiatric illness. HKJOT, 20(2), 80–86.
• 33. Myszka-Stąpór, I. (2014). Elementy ogrodowe. Ich forma, funkcja i znaczenie. Warszawa: Wydawnictwo Sztuka Ogrodu Sztuka Krajobrazu.
• 34. Oh, Y.A., Park, S.A., Ahn, B.E. (2018). Assessment of the psychopathological effects of a horticultural therapy program in patients with schizophrenia. Complementary therapies in medicine, 36, 54–58.
• 35. Östman, M., Kjellin, L. (2002). Stigma by association: psychological factors in relatives of people with mental illness. The British Journal of Psychiatry, 181(6), 494–498.
• 36. Ottosson, J., Grahn, P. (2008). The Role of Natural Settings in Crisis Rehabilitation: How Does the Level of Crisis Influence the Response to Experiences of Nature with Regard to Measures of Rehabilitation? Landscape Research, 33(1), 51–70.
• 37. Parvin, N., Rafiee Vardanjani, L., Nikfarjam, M., Mohammadi Ahmad Mahmoudi, A., Deris, F. (2014). The effect of agriculture activity on quality of life in chronic schizophrenic patients. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 2(3), 69–76.
• 38. Pokos, V., Castle, D.J. (2006). Prevalence of comorbid anxiety disorders in schizophrenia spectrum disorders: a literature review. Current Psychiatry Reviews, 2, 285–307.
• 39. Radziewicz, J. (2015). Hortiterapia, czyli zbawienny wpływ roślin na zdrowie człowieka. Rolniczy Magazyn Elektroniczny, 69.
• 40. Resick, P.A., Monson, C.M., Chard, K.M. (2007). Cognitive processing therapy: Veteran/military version. Washington: Department of Veterans’ Affairs.
• 41. Rush, B. (1812). Medical inquiries and observations upon diseases of the mind. Philadelphia: Kimber & Richardson.
• 42. Saha, S., Chant, D., McGrath, J. (2007). A systematic review of mortality in schizophrenia. Is the differential mortality gap worsening over time? Archives of General Psychiatry, 64(10), 1123–1131.
• 43. Son, K., Jung, H., Bae, H., Song, J. (2004). Comparison of the effectiveness of different horticultural therapy programs for individuals with chronic schizophrenia. Korean Journal of Horticultural Science & Technology, 22(1), 135–142.
• 44. Stigsdotter, U.A., Grahn, P. (2002). What Makes a Garden a Healing Garden? Journal of Therapeutic Horticulture, 13, 60–69.
• 45. Stoneham, J.A., Kendle, A.D., Thoday, P.R. (1994). Horticultural therapy: Horticulture’s contribution to the quality of life of disabled people. Horticulture in Human life, Culture and Environment, 391, 65–76.
• 46. Suchocka, M., Kosiacka-Beck, E., Myszka-Stąpór, I., Niewiarowska, A. (2019). Horticultural therapy as a tool of healing persons with disability on an example of support centre in Kownaty. Ecological Questions, 30, 7–18.
• 47. Sullivan, M.E. (1979). Horticultural therapy – the role gardening plays in healing. Journal – American Health Care Association, 5(3), 3–5.
• 48. Szumilas, K., Szumilas, P., Kłódka, D., Garczyński, W. (2016). Metody oddziaływań niefarmakologicznych u pacjentów z chorobą Alzheimera. W: Horyzonty współczesnej fizjoterapii (s. 181–193). Poznań: Wydawnictwo WSEiT.
• 49. Tiihonen, J., Lonnqvist, J., Wahlbeck, K., Klaukka, T., Niskanen, L., Tanskanen, A., Haukka, J. (2009). 11 year follow up of mortality in patients with schizophrenia: a population based cohort study. Lancet, 374, 620–627.
• 50. Verra, M.L., Angst, F., Beck, T., Lehmann, S., Brioschi, R., Schneiter, R., Aeschlimann, A. (2012). Horticultural therapy for patients with chronic musculoskeletal pain: results of a pilot study. Alternative therapies in health and medicine, 18(2), 44.
• 51. Wichrowski, M., Whiteson, J., Haas, F., et al. (2005). Effects of horticultural therapy on mood and heart rate in patients participating in an inpatient cardiopulmonary rehabilitation programme. J Cardiopulm Rehabil Prev, 25, 270–274.
• 52. Wang, Z., Zhang, Y., Lu, S., Tan, L., Guo, W., Lown, M., Hu, X., Liu, J. (2022). Horticultural therapy for general health in the older adults: A systematic review and meta-analysis. PLoS One, 17(2), e0263598.
• 53. WHO. (2009). International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems, ICD-10, I.
• 54. Wright, R., Gronfein, W.P., Owens, T.J. (2000). Deinstitutionalization, social rejection, and the self-esteem of former mental patients. Journal of Health and Social Behavior, 41, 68–90.
• 55. Zdrojewicz, Z., Jastrząb, B., Rewera, M. (2017). Hortiterapia – moc ukryta w ogrodach. Medycyna Rodzinna, 20(2), 130–135.
• 56. Zhu, S., Wan, H., Lu, Z., Wu, H., Zhang, Q., Qian, X., Ye, Ch. (2016). Treatment Effect of Antipsychotics in Combination with Horticultural Therapy on Patients with Schizophrenia: A Randomized, Double-blind, Placebo-controlled Study. Shanghai Arch Psychiatry, 28(4), 195–203.

Uwagi

1. Sekcja "Architektura Krajobrazu"

2. Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).