Polityka klimatyczno-energetyczna a ubóstwo energetyczne w Polsce

• Autorzy: Nagaj Rafał

Warianty tytułu

EN

Climate and energy policies and its impact on energy poverty in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wzrost zapotrzebowania na energię oraz rosnące znaczenie ochrony klimatu w polityce społeczno-gospodarczej państw Unii Europejskiej powoduje, że następuje zmiana miksu energetycznego krajów. Wiąże się to z rosnącymi cenami energii oraz ze wzrostem obciążeń z tego tytułu dla odbiorców końcowych. Tym samym polityka energetyczna i klimatyczna wywiera coraz większy wpływ na poziom życia obywateli państw UE. Tutaj pojawia się kwestia ubóstwa energetycznego i problemów z zaspokojeniem potrzeb energetycznych przez pewną część społeczeństwa. W Polsce notowany jest stale wzrost gospodarczy, wspierany w ostatnich latach polityką społeczną państwa. Tym samym trudno ocenić jaki jest per saldo wpływ polityki energetyczno-klimatycznej na zdolność zaspokajania potrzeb energetycznych. Celem artykułu jest ocena czy polityka klimatyczno-energetyczna oddziaływała na poziom ubóstwa energetycznego w Polsce w latach 2007-2018. Wyniki badań wskazały, że polityka energetyczna i klimatyczna, a tym samym ceny nośników energii w znikomym stopniu kształtują poziom ubóstwa energetycznego, a głównym czynnikiem wpływu są zmiany w dochodach do dyspozy-cji gospodarstw domowych w Polsce.

EN

The increase in energy consumption and the growing importance of climate protection in the socio-economic policy of the European Union countries affect the change in energy mix of the country. This causes an increase in energy prices and an increase in final consumers' expenditure on energy carriers. Thus, energy and climate policies have an increasing impact on the standard of living of EU citizens. Here, the issue of energy poverty and the difficulty of financing energy needs by some parts of society arise. There is per-manent economic growth in Poland, and in addition in recent years it has been accompanied by increased state social policy. Thus, it is difficult to assess the balance of the impact of energy and climate policy on the ability to meet the energy needs of households. The aim of the article is to assess whether climate and energy policies had an impact on the level of energy poverty in Poland in 2007-2018. The research results indicated that energy and climate policies, and thus prices of energy carriers, have a negligible impact on the level of energy poverty, and the main impact factor is the change in the disposable income of house-holds in Poland.

Słowa kluczowe

PL

ubóstwo energetyczne; polityka klimatyczno-energetyczna; cena energii

EN

energy poverty; climate and energy policies; energy prices

• Wydawca: KAPRINT
• Czasopismo: Rynek Energii
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 1
• Strony: 3--10
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Nagaj Rafał

• Uniwersytet Szczeciński, Instytut Ekonomii i Finansów

Bibliografia

• [1] AGECC: Energy for a Sustainable Future. The UN Secretary-General’s Advisory Group on Energy and Climate Change. New York 2010.
• [2] Ambrose A.R.: Improving energy efficiency in private rented housing: why don't landlords act? Indoor and Built Environment 2015, Vol. 24, s. 913–924
• [3] Aristondo O., Onaindia E.: Counting energy poverty in Spain between 2004 and 2015. Energy Policy 2018, Vol. 113, s. 420–429.
• [4] Boardman, B.: Fuel Poverty: from cold homes to affordable warmth. Belhaven Press, London 1991.
• [5] Culver, L.C.: The stanford natural gas initiative energy poverty: what you measure matters. In: Pre-symposium White Paper for: Reducing Energy Poverty with Natural Gas: Changing Political, Business, and Technology Paradigms, May 9th & 10th, 2017, Stanford University, CA. 2017, https://ngi.stanford.edu/sites/g/files/sbiybj14406/f/NGI_Metrics_LitReview%282-17%29.pdf, dostęp (2020.01.11).
• [6] Day R., Walker G., Simcock N.: Conceptualising energy use and energy poverty using a capabilities framework. Energy Policy 2016, Vol. 93, s. 255–264.
• [7] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylająca dyrektywę 2003/54/WE, Dz.U. UE nr L 211 z 14.08.2009.
• [8] Eurostat: Gas prices for household consumers - - bi-annual data (from 2007 onwards). https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=nrg_pc_202&lang=en, dostęp 2010.01.10.
• [9] Eurostat: Electricity prices for household consumers - bi-annual data (from 2007 onwards). https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=nrg_pc_204&lang=en, dostęp 2010.01.10.
• [10] Eurostat: Electricity prices components for household consumers - annual data (from 2007 onwards). https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=nrg_pc_204_c&lang=en, dostęp 2010.01.10.
• [11] González-Eguino, M.: Energy poverty: an overview. Renewable & Sustainable Energy Reviews 2015, Vol. 47, issue C, s. 377–385.
• [12] Górecka-Zbrońska A., Zbroński D.: Zmiana struktury zużycia energii w gospodarstwach domowych w kontekście stosowanych nośników energii. Rynek Energii 2017, nr 4(131), s. 22-31.
• [13] GUS: Budżety gospodarstw domowych, GUS, Warszawa. Publikacje z lat 2006-2018.
• [14] Heindl, P., Schüssler, R.: Dynamic properties of energy affordability measures. Energy Policy 2015, Vol. 86, s. 123–132.
• [15] Herrero, S.T.: Energy poverty indicators: a critical review of methods. Indoor and Built Environment 2017, Vol. 26, No. 7, s. 1018–1031.
• [16] IEA: https://www.iea.org/data-and-statistics, dostęp 2020.05.01.
• [17] IEA: World Energy Outlook 2017. OECD Publishing, IEA, Paris 2017, https://doi.org/10.1787/weo-2017-en
• [18] IEA, UNDP, and UNIDO: Energy Poverty - How to make modern energy access universal? Special early excerpt of the World Energy Outlook 2010 for the UN General Assembly on the Millennium Development Goals. International Energy Agency, Paris 2010. http://www.worldenergyoutlook.org/docs/weo2010/weo2010_poverty.pdf, dostęp 2020.01.08.
• [19] IAEA, UN Department of Economic and Social Affairs, IEA, Eurostat and European Environment Agency, 2005. Energy indicators for sustainable development: Guidelines and Methodologies, Vienna.
• [20] Kemmler, A., Spreng, D.: Energy indicators for tracking sustainability in developing countries. Energy Policy 2007, Vol. 35, s. 2466–2480.
• [21] Komisja Europejska: Czysta energia dla wszystkich Europejczyków. Maj 2019. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/b4e46873-7528-11e9-9f05-01aa75ed71a1/language-en?WT.mc_id=Searchresult&WT.ria_c=null&WT.ria_f=3608&WT.ria_ev=search, dostęp 2020.01.08.
• [22] Meyer S., Laurencea H., Bart D., Middlemiss L., Maréchal K.: Capturing the multifaceted nature of energy poverty: Lessons from Belgium. Energy Research & Social Science 2018, Vol. 40, s. 273–283.
• [23] Nagaj, R.: Changes in the electricity sector in Poland in the light of environmental protection and development conditions of agriculture and rural areas. Ekonomia i Środowisko 2017, vol. 4, no. 63, s. 66-78.
• [24] Nagaj, R.: Konkurencyjność rynku energii elektrycznej w Polsce [Competitiveness of electricity market in Poland]. Rynek Energii 2017, Vol. 129, Nr 2, s. 3-10.
• [25] Okushima, S.: Measuring energy poverty in Japan, 2004–2013. Energy Policy 2016, Vol. 98, No. C, s. 557–564.
• [26] Pachauri S., Spreng D.: Measuring and monitoring energy poverty. Energy Policy 2011, Vol. 39 No. 12, s. 7497-7504.
• [27] Parczewski Z., Tatarewicz I.: Prognozy popytu na nośniki energii w Polsce do roku 2030 oraz emisje CO2 z sektorów non-ETS. Rynek Energii 2017, Vol. 129, Nr 2, s. 11-20.
• [28] Recalde M., Peralta A., Oliveras L., Tirado-Herrero S., Borrell C., Palencia L., Gotsensb M., Artazcoz L., Mari-Dell’Olmo M.: Structural energy poverty vulnerability and excess winter mortality in the European Union: Exploring the association between structural determinants and health. Energy Policy 2019, Vol. 133, 110869.
• [29] Scarpellini S., Rivera-Torres P., Suárez-Perales I., Aranda-Usón A.: Analysis of energy poverty intensity from the perspective of the regional administration: Empirical evidence from households in southern Europe. Energy Policy 2015, Vol. 86, s. 729–738.
• [30] Ustawa z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2013 r., poz. 984.
• [31] Ustawa z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2019, poz. 51.
• [32] Zaporowski B.: Perspektywy rozwoju wytwarzania energii elektrycznej z gazu ziemnego w Polsce. Rynek Energii 2018, Vol. 138, Nr 5, s. 3-8.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).