Are assessment and emotions connected with a building conditioned by its external appearance? Attitudes towards formally differentiated architectural objects

• Autorzy: Dębek M.

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc120109

Warianty tytułu

PL

Czy o ocenie i emocjach związanych z budynkiem decyduje jego wygląd zewnętrzny? Postawy wobec zróżnicowanych formalnie obiektów architektonicznych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article tackles psychological aspects of reception of architectural structures and significant conditions of relations man-architecture. The author is interested in assessments, emotional attitudes and declarations of behaviours towards structures that differ in appearance. The study includes a discussion of a part of research project ‘Conditions of attitudes towards architectural structures’ which was carried out by the author in the years 2007–2010. A special emphasis was placed on a synthetic discussion of a psychological basis for the perception of structures and the notion of declared attitudes towards them. Some key elements of the author’s own scheme structuralising hypothetical determinants of attitudes towards architectural structures were presented. An essential part of the article constitutes a presentation and discussion of the results of the author’s research on attitudes towards the particular architectural structures. In the final part an attempt is made to answer the following question: ‘Do such features of appearance as shape, colour and structural diversity play a decisive role in the assessment of an architectural structure?’.

PL

Artykuł dotyczy psychologicznych aspektów odbioru obiektów architektonicznych, istotnych uwarunkowań relacji człowiek–architektura. Przedmiotem zainteresowania autora są oceny, ustosunkowanie emocjonalne i deklaracje zachowań wobec różniących się wyglądem zewnętrznym obiektów. Omówiono tu część projektu badawczego „Uwarunkowania postaw wobec obiektów architektonicznych”, realizowanego przez autora w latach 2007–2010. Szczególny nacisk położono na możliwie syntetyczne omówienie psychologicznych podstaw spostrzegania obiektów oraz pojęcia deklarowanych wobec nich postaw. Zaprezentowano kluczowe elementy autorskiego schematu strukturalizującego hipotetyczne determinanty postaw wobec obiektów architektonicznych. Zasadniczą część artykułu stanowi natomiast prezentacja i omówienie wyników autorskich badań postaw wobec określonych obiektów. Ich zwieńczeniem jest próba odpowiedzi na pytanie: „Czy cechy wyglądu, takie jak kształt, kolor i różnorodność bryły, mają decydujące znaczenie w ocenie obiektu architektonicznego?”.

Słowa kluczowe

EN

attitudes towards objects; assessment of architectural objects; evaluation of buildings; environmental psychology; perception of architecture; aesthetical preferences

PL

postawy wobec obiektów; ocena obiektów architektonicznych; ewaluacja budynków; psychologia środowiskowa; spostrzeganie architektury; preferencje estetyczne

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2012
• Tom: Nr 1(31)
• Strony: 83--94
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys.

Twórcy

autor

Dębek M.

• Institute of Psychology, University of Wroclaw

Bibliografia

• [1]Aronson E„ Wilson T.D., Akert R.M., Psychologia społeczna, Zysk i S-ka, Poznań 1997.
• [2]Bachmann K., Wywrotowe krasnale zamieniono w turystyczny kicz, available from: http://wroclaw.gazeta.pl/wroclaw/1,35751,9369054 [accessed: 04.04.2011].
• [3]Bańka A., Społeczna psychologia środowiskowa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002.
• [4]Bell P.A., Greene T.C., Fisher J.D., Baum A., Psychologia środowiskowa, GWP, Gdańsk 2004.
• [5]Bloch P., Seeking the ideal form: Product design and consumer response, “Journal of Marketing” 1995, No. 3 (59), pp. 16-29.
• [6]Bomersbach J., Solpol do kasacji, 2011, available from: http.//www.otowroclaw.com/news.php?id=57837 [accessed: 04.04.2011].
• [7]Centrum Badania Opinii Społecznej, Jak Polacy mieszkają a jakchcieliby mieszkać, BS/120/2010, CBOS, Warszawa 2010.
• [8]Centrum Badania Opinii Społecznej, Polacy o architekturze, BS/134/2010, CBOS, Warszawa 2010.
• [9]Crilly N., Moultrie J., Clarkson J., Seeing things: consumer response to the visual domain in product design, “Design Studies”2004,No. 6 (25), pp. 547-577.
• [10]Gifford R., Environmental psychology and sustainable development: expansion, maturation, and challenges, “Journal of Social Issues” 2007, No. 1 (63), pp. 199-212.
• [11]Gifford R., Environmental psychology: Manifold visions, unity of purpose, “Journal of Environmental Psychology” 2009, No. 29, pp. 387-389.
• [12]KnapikB., Wrocław: Solpol ma byćwyburzony, available from: http://www.gazetawroclawska.pl/stronaglowna/120179,wroclaw-solpol-ma-byc-wyburzony,id,t.html?cookie=l [accessed: 04.04.2011],
• [13]Omilanowska M., Od Piramid do Gusta Polacco, “Architektura -Murator” 2008, No. 7, pp. 34-39.
• [14]Maruszewski T., Psychologia poznania, GWP, Gdańsk 2001.
• [15Nasar J., Urban design aesthetics. The evaluative qualities of building exteriors, “Environment and Behavior” 1994, No. 26, pp. 377-401.
• [16]Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B., Psychologia poznawcza, PWN, Warszawa 2006.
• [17]Pratkanis A., Aronson E., Wiek propagandy, PWN, Warszawa 2003.
• [18]Stokols D., Environmental psychology, “Annual Review of Psychology” 1978, No. 29, pp. 253-294.
• [19]Torz M., Wroclaw: Solpol zostanie wyburzony. To już pewne, available from: http://www.gazetawroclawska.pl/stronaglowna/350301,wroclaw-solpol-zostanie-wyburzony-to-juz-pewne,id,Łhtml [accessed: 04.04.2011],
• [20]WojciszkeB., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej,Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
• [21]Zeisel J., Inquiry by design: tools for environment-behavior research, Cambridge University Press, Cambridge 1984.