Różnice indywidualne a zachowania pracowników w kontekście kultury bezpieczeństwa - ogólne uwarunkowania w przemyśle wydobywczym

• Autorzy: Bartosz N. , Piróg-Nabokowa I. , Teodorski D.

Warianty tytułu

EN

Individual differences and behaviours of employees in terms of safety culture – general conditions in the mining industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie czynników podmiotowych - indywidualnych oraz wskazanie ich wpływu na kształtowanie kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach wydobywczych. W tym kontekście podkreślono rolę różnic indywidualnych związanych przede wszystkim z temperamentalnymi uwarunkowaniami zachowań probezpiecznych. W artykule omówiono także zagadnienia dotyczące wybranych aspektów psychologii różnic indywidualnych, problematykę bezpieczeństwa z uwzględnieniem definicji kultury i klimatu bezpieczeństwa, złożonych relacji pomiędzy charakterystycznymi cechami temperamentu a podejmowaniem zachowań probezpiecznych lub ryzykownych przez pracowników. W końcowej części artykułu zostały przedstawione praktyczne wskazówki, które można zaimplementować w przedsiębiorstwach wydobywczych.

EN

This paper highlights the significance of individual subject-related factors and indicates their impact on the development of the safety culture in mining enterprises. The role of individual differences related mainly to pro-safety behaviours driven by individuals’ tempers was emphasized in this context. The paper also addresses the issues pertaining to the selected aspects of the psychology of individual differences, the safety problems including the definition of the safety culture and climate, complex relations between characteristic features of a temper and undertaking pro-safety behaviours vs. the risky ones by employees. The final section presents practical guidelines that may be implemented in mining enterprises.

Słowa kluczowe

PL

psychologia różnic indywidualnych; temperament; kultura bezpieczeństwa; klimat bezpieczeństwa; przedsiębiorstwo wydobywcze

EN

psychology of individual differences; temper; safety culture; safety climate; mining enterprises

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 72, nr 11
• Strony: 54--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab.

Twórcy

autor

Bartosz N.

• KGHM CUPRUM Sp. z o.o.

autor

Piróg-Nabokowa I.

• KGHM CUPRUM Sp. z o.o.

autor

Teodorski D.

• KGHM Polska Miedź S.A.

Bibliografia

• [1] BARLING J., FRONE M.R. 2004 - The Psychology of Workplace Safety, Hardocover.
• [2] GELLER E.S. 1996 - The Psychology of Safety: How to Improve Behaviors and Attitudes on the Job; Boca Raton CRC Press.
• [3] HORBURY C.R., BOTTOMLEY D.M. 1997 - Research into health and safety in the paper industry. Health & Safety Laboratory, IR/RAS/98/2.
• [4] http://www.kirschstein.org/download/g-kirschstein-kultura-bezpieczenstwa.pdf (data wykorzystania 10.03.2015 r.)
• [5] KIRCHSTEIN G. 2015 - To człowiek powoduje wypadki.
• [6] KLONOWICZ T. (red. Tyszka T.) 1992 - Psychologia i bezpieczeństwo pracy. Wyd. 1; Instytut Psychologii, PAN, Warszawa.
• [7] MARTYKA J. 2015 - Stan kultury bezpieczeństwa dozoru Zakładów Górniczych KGHM Polska Miedź S.A. oraz program doskonalenia kultury bezpieczeństwa załóg górniczych., CUPRUM – Czasopismo Naukowo –Techniczne Górnictwa Rud, nr 3 (96).
• [8] Monitoring rynku pracy. Wypadki przy pracy w roku 2015, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 21.03.2016 r.
• [9] NIELSEN K.J. 2014 - Improving safety culture through the health and safety organization: A case study, nr 48, s. 7-17, Journal of Safety Research.
• [10] Ocena stanu bezpieczeństwa pracy, ratownictwa górniczego oraz bezpieczeństwa powszechnego w związku z działalnością górniczo-geologiczną w roku 2015, Wyższy Urząd Górnictwa, Katowice 2016.
• [11] ORLAK K. 2014 - Stres w pracy oraz jego wpływ na występowanie wypadków przy pracy i stan zdrowia osób pracujących, Stowarzyszenie Zdrowa Praca, Warszawa.
• [12] PIDGEON N.F. 1991 - Safety Culture and Risk Management in Organizations, Journal of CrossCultural Psychology, nr 22, s. 129–140.
• [13] STRELAU J. (red.) 2007 - Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2, GWP, Gdańsk.
• [14] STRELAU J. 2001 - Psychologia temperamentu. Wyd. 2; Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [15] STRELAU J. 2006 - Psychologia różnic indywidualnych. Wyd. 1. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• [16] STRELAU J. 2014 - Różnice indywidualne. Historia, determinanty, zastosowania. Wyd. 1. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• [17] STRELAU J., Doliński D. (red.) 2010 - Psychologia – podręcznik akademicki, t. 1-2. Wyd. 2; GWP, Gdańsk.
• [18] STUDENSKI R.2000 - Kultura bezpieczeństwa pracy w przedsiębiorstwie. Bezpieczeństwo pracy. Nauka i praktyka nr 9.
• [19] USZYŃSKI M. 2009 - Stres i antystres – patomechanizm i skutki zdrowotne, MedPharm Polska, Wrocław.
• [20] WIERCIŃSKI Sz. 2011 - CSR jako przedsięwzięcie biznesowe, nr kol.112, Master of Business Administration, s. 54-67.
• [21] ŻURAKOWSKI Z. 2015 - Kultura bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie. „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” z. 77, nr kol. 1927, s. 323-330.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.