Bezpieczeństwo żywności i żywienia - istotny czynnik utrzymania dobrego stanu zdrowia żołnierzy pełniących służbę w Siłach Zbrojnych RP

• Autorzy: Bertrandt Jerzy

Identyfikatory

DOI

10.33226/1231-2037.2019.5.9

Warianty tytułu

EN

Food and nutrition safety - a significant factor for maintaining a good state of health of soldiers serving in the Polish Armed Forces

• Konferencja: Konferencja Naukowa Logistyki Stosowanej „Technologie podwójnego zastosowania w logistyce cywilnej i wojskowej. Teoria i Praktyka” (11 ; 05-07.06.2019, Zielonka k/Warszawy, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W oparciu o analizę literatury omówiono zagadnienie bezpieczeństwa żywności i żywienia. Celem pracy jest przedstawienie definicji bezpieczeństwa żywności i żywienia oraz omówienie czynników wpływających na to bezpieczeństwo, a także unormowań prawnych w tym zakresie. W pracy, w oparciu o dane literaturowe i obowiązujące akty prawne dotyczące bezpieczeństwa żywności i żywienia, scharakteryzowano czynniki stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa żywności, a także obowiązujące w Unii Europejskiej i w Polsce, systemy nadzoru nad bezpieczeństwem żywności z uwzględnieniem żywienia żołnierzy Sił Zbrojnych RP.

EN

Based on the analysis of literature, the issue of food safety and nutrition was discussed. The aim of the work is to present the definition of food safety and discuss the factors affecting this safety, as well as legal regulations in this area. At work, based on literature data and binding legal acts regarding food safety and nutrition, factors posing a threat to food safety as well as food safety surveillance systems in place in the European Union and Poland have been characterized. Systems for the supervision of food and nutrition safety including nutrition of soldiers of the Polish Armed Forces have also been described.

Słowa kluczowe

PL

żywność; jakość żywności; bezpieczeństwo żywności; bezpieczeństwo żywienia; nadzór nad żywnością; nadzór nad żywieniem; żywienie żołnierzy

EN

food; quality of food; food safety; nutrition safety; supervision of food; supervision of nutrition; nutrition of soldiers

• Wydawca: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne SA
• Czasopismo: Gospodarka Materiałowa i Logistyka
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 5
• Strony: 50--78, CD
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Bertrandt Jerzy

• Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii

Bibliografia

• [Bertrandt, J. (2014) Zagrożenie żywności działaniami terrorystycznymi. w: J. Bertrandt, T. Nowicki, R. Pytlak (red), Analiza i symulacja epidemii chorób przenoszonych drogą pokarmową. Warszawa: Wojskowa Akademia Techniczna
• Bertrandt, J. (2003). Bezpieczeństwo żywności wyzwaniem XXI wieku. Żywienie Człowieka i Metabolizm, XXX (½), 7-17
• Bertrandt, J. (2009). Bezpieczeństwo żywności. w: S. Sulowski, M. Brzeziński (red.) Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa – wybrane zagadnienia. Warszawa: Wydawnictwo ELIPSA, s. 311-334
• Bertrandt, J. Terroryzm żywnościowy – realne zagrożenie bezpieczeństwa państwa. W: Perspektywy bezpieczeństwa narodowego w XXI wieku. W: M. Kubiak, A. Smarzewska (red). Biała Podlaska: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
• Binder, F. (1993) Jakość żywności. Rolnictwo ekologiczne – od teorii do praktyki, Warszawa: Stowarzyszenie Ekoland
• Buzby, J.C. (2003). International Trade and Food Safety: Economic Theory and Case Studies. Agriculture Economic Report Number 828. United States Department of Agriculture, www.ers.usda.gov (22.05.2018)
• COM. (2000). White Paper on Food Safety. Brussels: Commission of the European Communities
• Decyzja Nr 29/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie organizacji żywienia. Dz. U. MON z 16 lutego 2012, poz. 44
• Decyzja Nr 445/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie wprowadzenia do użytku Regulaminu Ogólnego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Dz. U. MON z 30 grudnia 2013, poz. 398
• Decyzja Nr 53/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 marca 2013 r. w sprawie wprowadzenia do użytku „Instrukcji o zabezpieczeniu sanitarnohigienicznym i przeciwepidemicznym wojska w czasie pokoju, kryzysu i wojny”. Dz. U. MON z 6 marca 2013, poz. 62
• FAO (1996). Rome Declaration on World Food Security. http://www.fao.org/3/w3613e/w3613e00.htm (23.03.2019)
• FAO-WHO (1992). Nutrition and Development a Global Assessment. International Conference on Nutrition, Food and Agriculture Organization of the United Nations, World Health Organization, Italy
• Gawęcki, J., Krejpcio, Z. (2014). Bezpieczeństwo żywności i żywienia. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• Gertig, H., Gawęcki J. (2001). Słownik terminów żywieniowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• GLOBALG.A.P. - The Worldwide Standard for Good Agricultural Practices. https://www.globalgap.org/uk_en/ (21.03.2019)
• Jarosz, M. (2017). Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia
• Kowalczyk, S. (2016). Bezpieczeństwo i jakość żywności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Kraciuk, J. (2016). Bezpieczeństwo żywnościowe w procesie globalizacji sektora rolnego. Journal of Modern Science, 1(28), 251-262
• Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności, Dz. Urz. WE L 31 z 1 lutego 2002 r. \
• Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności. Dz.U.UE.L. 2002.31.1 z dnia 2002.02.01
• Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 marca 2011 r. w sprawie wyżywienia żołnierzy czynnej służby wojskowej. Dz. U. Nr 63, poz. 327.
• Sobel, J. (2000). The threat of bioterrorism to the food supply. Public health preparedness. Atlanta: Foodborne and diarrheal Diseases Branch Centers for Disease Control and Prvention, USA
• Szponar, L. (2002). Strategia bezpieczeństwa żywności w Polsce. http://6pr.kpk.gov.pl (21.03.2019)
• Turlejska, H. (2003). Zasady GHP/GMP oraz system HACCP jako narzędzia zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Poradnik dla przedsiębiorcy. Warszawa: Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA)
• Ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Dz.U. Z 2006 r. nr 171, poz. 1225 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o jakości artykułów rolno-spożywczych. Dz.U. 2001 nr 5 poz. 44, z późn. zm.
• Wheelis, M. (2000). Agricultural biowarfare & bioterrorism. Referat wygłoszony na The 4th Workshop of the Pugwash Study Group on the Implementation of the Chemical and Biological Weapons Conventions Geneva, Switzerland
• WHO (2017). Food safety. www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/food-safety (dostęp 23.03.2019)