Wybrane aspekty edukacji formalnej i pozaformalnej w zakresie ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych i przeciwdziałania zagrożeniom

• Autorzy: Grabowska-Lepczak Izabella

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.6473

Warianty tytułu

EN

Selected aspects of formal and non-formal education in disaster risk reduction and risk prevention

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Edukacja w zakresie ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych i przeciwdziałania zagrożeniom jest procesem trudnym i złożonym. Polega na rozwijaniu świadomości całego społeczeństwa w zakresie bezpieczeństwa oraz wykształceniu nawyków je wzmacniających. Od poziomu edukacji zależą postawy, wartości, wiadomości, czyli świadomość ludzi oraz umiejętności niezbędne w zapobieganiu i radzeniu sobie w sytuacji zagrożeń. Celem artykułu jest ukazanie istoty, roli i zależności między edukacją formalną i nieformalną w procesie kształtowania bezpieczeństwa człowieka. W artykule przedstawiono koncepcję edukacji formalnej i nieformalnej jako wzajemnie uzupełniającego się nowoczesnego i kompleksowego modelu budowania odporności społecznej na zagrożenia. Wskazano, iż tylko systematyczne i systemowe podejście w kształceniu w bezpieczeństwie pozwoli na osiągnięcie wysokich kompetencji, umiejętności i wiedzy

EN

Education in the field of natural disaster risk reduction and counteracting threats is a difficult and complex process. It involves developing the awareness of the entire society in security and developing habits to support it. The level of education determines attitudes, values, messages, i.e. the awareness of people and their skills necessary to prevent and deal with threats. The aim of the article is to outline the essence, role and dependence between formal and informal education in the process of shaping human security. The article presents the concept of formal and informal education as a complementary modern and comprehensive model to building social resilience to threats. A presumption has been made that only a systematic and systemic approach to education in security would allow the achievement of high competences, skills and knowledge.

Słowa kluczowe

PL

edukacja; bezpieczeństwo; społeczeństwo; katastrofy

EN

education; security; society; disasters

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 80 (tom 2)
• Strony: 125--141
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys.

Twórcy

autor

Grabowska-Lepczak Izabella

• Szkoła Główna Służby Pożarniczej

• https://orcid.org/0000-0003-4695-3993

Bibliografia

• 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).
• 2. Bois-Reymond du M., Studium związków pomiędzy edukacją formalną i nieformalną, Doświadczać uczenia [w:] J. Kaczanowska (red.), Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2005, s. 25–45.
• 3. Bojarski K., Organizacje społeczne i pozarządowe w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, „Rocznik Samorządowy” 2017, t. 6, ISSN 2300-2662.
• 4. Bądź bezpieczny, PCK, www.badzbezpieczny.pck.pl (dostęp: 10.06.2021).
• 5. Chmielecki M., Edukacja dla bezpieczeństwa w szkole wyższej – zagrożenia, wyzwania, szanse, „Zeszyty Naukowe AON” 2016, nr 1(102), ISSN 0867-2245.
• 6. Disaster Risk Reduction in School Curricula: Case Studies from Thirty Countries, UNESCO and UNICEF 2012, Printed in Spain, July 2012.
• 7. Fatyga B., Edukacja nieformalna w Polsce: Historia i formy współczesne [w:] Doświadczać uczenia, red. Jagna Kaczanowska, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2005, s. 16–25.
• 8. Harmonogram realizacji zadań wynikający z rządowego programu wspomagania w latach 2015–2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach – „Bezpieczna+” w 2016 r., www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/bezpieczna (dostęp: 10.06.2021).
• 9. Korzeniowski L., Securitologia Nauka o bezpieczeństwie człowieka i organizacji społecznych, EAS, Kraków 2008.
• 10. Kurzępa J., O potrzebie komplementarności w edukacji formalnej i nieformalnej: Aplikacje teoretyczno-praktyczne [w:] Doświadczać uczenia, J. Kaczanowska (red.), Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2005, s. 45–53.
• 11. Lechowicz M., Nowacki T., Edukacja szkolna jako element procesu redukcji ryzyka klęsk żywiołowych, „Prace i Studia Geograficzne” 2014, t. 55.
• 12. Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD) Activity on the Recognition of Non-Formal and Informal Learning (RN FIL), Report Province of Nova Scotia Council of Ministers of Education, Canada (CMEC).
• 13. Public awareness and public education for disaster risk reduction: a guide, International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies, Geneva 2011.
• 14. Pieczywok A., Bezpieczeństwo jako wartość edukacyjna i badawcza, E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 2015.
• 15. Pieczywok A., Wybrane problemy z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa, AON, Warszawa 2011.
• 16. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ośrodek Rozwoju Edukacji, www.gov.pl. (dostęp: 10.06.2021).
• 17. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia. Załącznik nr 1. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego i pięcioletniego technikum (Dz.U. z 2017 r. poz. 59, 949 i 2203).
• 18. Sale edukacyjne „OGNIK”, www.gov.pl/web/kppsp-bytow/sala-edukacyjna-ognik (dostęp: 10.06.2021).
• 19. Serafin T., Bezpieczeństwo społeczności lokalnych: programy prewencyjne w systemie bezpieczeństwa, Difin, Warszawa 2011.
• 20. Włodarczyk E., Sadowska-Wieciech E., Rokitowska J., Edukacja dla bezpieczeństwa Istota i uwarunkowania, Instytut Nauk o Bezpieczeństwie, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków 2018.
• 21. Zaki C., Dib Institute of Physics University of São Paulo, Brazil, Formal, non-formal and informal education: concepts/applicability, Presented at the “Interamerican Conference on Physics Education”, Oaxtepec, Mexico, 1987. Published in “Cooperative Networks in Physics Education – Conference Proceedings 173”, American Institute of Physics, New York, 1988.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).