Charakterystyka i zastosowania nowych czujników potencjometrycznych w analizie farmaceutycznej

• Autorzy: Lenik Joanna

Warianty tytułu

EN

Characteristic and application of new potentiometric sensors in pharmaceutical analysis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ-y) są grupą związków, która ze względu na popularność, szerokie zastosowanie i dostępność jest najczęściej spożywaną w Polsce grupą lekarstw, obok leków przeciwbakteryjnych. W związku z szerokim stosowaniem i również szerokim spektrum działania NLPZ-ów stale rośnie liczba nowych, opartych na tych składnikach aktywnych preparatów farmaceutycznych, co wiąże się z intensywnym rozwojem i doskonaleniem metod analitycznych. Czujniki potencjometryczne (elektrody jonoselektywne) mają szerokie zastosowanie w analizie farmaceutycznej. Koszty wytwarzania czujników oraz koszty analizy są znacznie niższe w porównaniu do wielu innych technik analitycznych. Ponadto czujniki te w analizie farmaceutycznej charakteryzują się wieloma innymi cechami, takimi jak: selektywność na dany lek, dobra powtarzalność, stabilność, odpowiednia dokładność i precyzja pomiaru. Są łatwe w przygotowaniu i obsłudze, wykazują kompatybilność z analizowaną próbką. W prezentowanej pracy przedstawiono: główne parametry analityczne elektrod, charakterystykę opracowanych w ostatnich latach wybranych czujników selektywnych na leki oraz badania własne nad opracowaniem elektrod jonoselektywnych czułych na substancje z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, tj.: ibuprofen, ketoprofen, naproksen, diklofenak.

EN

Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are a group of compounds which, due to their popularity, wide application and availability, are the most frequently consumed group of drugs in Poland, apart from antibacterial drugs. Due to the wide use and also a broad spectrum of action of NSAIDs, the number of new pharmaceutical preparations based on these active ingredients is constantly growing, which is associated with the intensive development and improvement of analytical methods. Potentiometric sensors (ion-selective electrodes) are widely used in pharmaceutical analysis. The sensor manufacturing and analysis costs are significantly lower as compared to many other analytical techniques. In addition, these sensors in pharmaceutical analysis are characterized by many other features, such as selectivity for a drug, good repeatability, stability, appropriate accuracy and precision of measurement. They are easy to prepare, operate and are compatible with the analyzed sample. In this paper, the main analytical parameters of the electrodes, the characteristics of selected sensors selective to drugs developed in recent years, and research on the development of ionselective electrodes sensitive to nonsteroidal anti-inflammatory drugs, i.e. ibuprofen, ketoprofen, naproxen, diclofenac, are presented.

Słowa kluczowe

PL

elektrody jonoselektywne; potencjometria; ibuprofen; naproksen; diklofenak; ketoprofen

EN

ion-selective electrodes; potentiometry; ibuprofen; naproxen; diclofenac; ketoprofen

• Wydawca: ELAMED Media Group
• Czasopismo: Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 2
• Strony: 30--38
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Lenik Joanna

• Katedra Chemii Analitycznej, Instytut Chemii, Wydział Chemii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• 1. Lenar L., Paczosa-Bator B.: Trendy w rozwoju i zastosowanie czujników potencjometrycznych. „Analit”, 2018, 6, 53-59.
• 2. Özbek O., Berkel C., Isildak Ö.: Applications of Potentiometric Sensors for the Determination of Drug Molecules in Biological Samples. „Critical Reviews in Analytical Chemistry”, 2020, https://doi.org/10.1080/10408347.2020.1825065.
• 3. Isildak O., Ozbek O.: Application of Potentiometric Sensors in Real Samples. „Critical Reviews in Analytical Chemistry”, 2021, 51 (3), 218-231.
• 4. Brzózka Z., Wróblewski W.: Czujniki Chemiczne. Warszawa, 1998.
• 5. Praca Zbiorowa: Zasady użytkowania elektrod jonoselektywnych. Lublin 1985.
• 6. Kozyra A.: Procedury pomiaru parametrów elektrod jonoselektywnych. „PAK”, 2008, 5, 54.
• 7. Materiały konferencyjne Lenik J., Wardak C., Łyszczek R.: Porównanie właściwości elektrod jonoselektywnych zawierających wymieniacz jonowy oraz związki makrocykliczne. [W:] Hubicki Z. (red.): Nauka i przemysł - metody spektroskopowe, nowe wyzwania i możliwości. UMCS, Lublin 2019, 231-240.
• 8. Lenik J., Łyszczek R.: А Potentiometric Sensor for Ketoprofen Based on a β-Cyclodextrin Derivative. „Journal of Analytical Chemistry”, 2022, 77 (2) 246-256.
• 9. Materiały konferencyjne Lenik J., Nieszporek J.: Wyznaczanie współczynników selektywności elektrody ibuprofenowej na węglu szklistym. [W:] Hubicki Z. (red.): Nauka i przemysł - metody spektroskopowe, nowe wyzwania i możliwości. UMCS, Lublin 2020, 181-184.
• 10. Materiały konferencyjne Lenik J.: Zastosowanie cyklodekstryn i ich kompleksów w potencjometrycznej analizie farmaceutycznej. [W:] Hubicki Z. (red.): Nauka i przemysł - metody spektroskopowe, nowe wyzwania i możliwości. UMCS, Lublin 2016, 485-497.
• 11. Lenik J., Wesoły M., Ciosek P., Wróblewski W.: Evaluation of taste masking effect of diclofenac using sweeteners and cyclodextrin by a potentiometric electronic tongue. „Journal of Electroanalytical Chemistry”, 2016, 780, 153-159.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).