Możliwości zastosowania przepływomierzy masowych typu Coriolis do pomiarów rozliczeniowych w obszarze LNG małej skali oraz innych cieczy kriogenicznych

• Autorzy: Rosłonek Grzegorz , Bogucki Adam , Urbanowicz Adam , Kowalczyk Stanisław

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2019.10.05

Warianty tytułu

EN

The possibility of application of Coriolis Mass Flow Meters for custody transfer metering related to Small Scale LNG and other cryogenic media

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono zarys projektów SMOK prowadzonych w PGNiG SA, dotyczących możliwości wykorzystania przepływomierzy Coriolisa do pomiarów rozliczeniowych LNG w obszarze LNG małej skali. Z uwagi na fakt, że projekty SMOK w PGNiG dotyczą mediów kriogenicznych, w szczególności obszaru LNG małej skali, w artykule przedstawiono wyniki badań metrologicznych instalacji SMOK – zarówno z wykorzystaniem wody, jak i LNG. Zaproponowano sposób postępowania odnośnie do możliwości zapewnienia nadzoru metrologicznego dla instalacji SMOK. Obecnie ogólnoświatowy problem stanowi weryfikacja wskazań przepływomierzy dla cieczy kriogenicznych, ponieważ brak jest na świecie uznanych i specjalistycznych stanowisk referencyjnych do tego typu porównań. W projektach SMOK wykorzystano istniejącą infrastrukturę kriogeniczną w Oddziale PGNiG w Odolanowie, gdzie również produkuje się LNG, do weryfikacji wskazań przepływomierzy Coriolisa w zastosowaniach do pomiarów przepływu LNG. W tym celu połączono statyczne metody wagowe z użyciem dużych i dokładnych wag pomostowych nadzorowanych od strony metrologicznej przez krajową administrację miar z bezpośrednimi metodami dynamicznymi do pomiarów cieczy kriogenicznych w przepływie. Takie stanowisko badawcze jest pierwszym oficjalnym stanowiskiem krajowym i prawdopodobnie drugim w świecie. Obecnie jedynie laboratorium CEESI w stanie Kolorado w USA potwierdziło posiadanie tego typu stanowiska kriogenicznego, opartego na ciekłym azocie i przeznaczonego do weryfikacji komercyjnych. Niepewność pomiarów stanowiska CEESI jest jednak wyższa niż w przypadku instalacji w PGNiG SA w Odolanowie, stworzonej w ramach badań w projektach SMOK. W prezentowanym artykule zaproponowano praktyczne podejście do wzorcowań przepływomierzy Coriolisa dla cieczy kriogenicznych z wykorzystaniem wody i mediów kriogenicznych. Zaproponowano sposób nadzoru metrologicznego przepływomierzy do cieczy kriogenicznych zarówno dla etapu aktualnego – określonego jako etap przejściowy – jak i w przyszłości, gdy powstaną specja- listyczne stanowiska referencyjne oparte na cieczach kriogenicznych. W artykule przedstawiono wyniki badań metrologicznych instalacji SMOK – zarówno z wykorzystaniem wody, jak i LNG.

EN

The article presents an outline of the SMOK projects conducted in PGNiG SA, regarding the possibility of using Coriolis flowmeters for small scale LNG custody transfer. Due to the fact that the SMOK projects in PGNiG concern cryogenic media, in particular small scale LNG, the article presents the results of metrological tests of the SMOK installation, both with the use of water and LNG. The method of dealing with the possibility of providing metrological supervision for the SMOK installation has been proposed. Currently, the global problem is the verification of flowmeter indications for cryogenic liquids because there are no recognized and dedicated reference installations in the world for such comparisons. In the SMOK projects, existing cryogenic infrastructure at the PGNiG Branch in Odolanów was used, where LNG is also produced, for the verification of Coriolis flowmeters in applications for LNG flow measurements. Because of this, static weighing methods were combined using a large and accurate balance bridge, monitored from the metrological point of view by the national administration of measures with direct dynamic methods for measuring cryogenic liquids in the flow. Such kind of research installation is the first official national verification installation and probably the second in the world. At present, only the CEESi laboratory in Colorado in the US has confirmed the possession of a cryogenic installation of this type, based on liquid nitrogen and intended for commercial verifications. However, the uncertainty of the CEESi installation is higher than for the installation at PGNiG SA in Odolanów, created as part of research under the SMOK projects. The paper presents a practical approach to the calibration of Coriolis flowmeters for cryogenic liquids using water and cryogenic media. A method of metrological supervision of flow meters for cryogenic liquids was proposed for both the current stage – defined as a transitional stage – and for the future when dedicated reference installations based on cryogenic liquids will be created. The article presents the results of metrological tests of the SMOK installation, both with the use of water and LNG.

Słowa kluczowe

PL

LNG; płynny gaz ziemny; przepływomierz Coriolisa; przepływomierz masowy; pomiary rozliczeniowe LNG; LNG w obszarze małej skali

EN

LNG; Liquefied Natural Gas; Coriolis Flow Meter; mass flow meter; LNG custody transfer; small scale LNG

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 75, nr 10
• Strony: 633--639
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys.

Twórcy

autor

Rosłonek Grzegorz

• Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA, Oddział Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze

autor

Bogucki Adam

• Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA, Oddział Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze

autor

Urbanowicz Adam

• Główny Urząd Miar w Warszawie, Laboratorium Przepływów

autor

Kowalczyk Stanisław

• Główny Urząd Miar w Warszawie, Laboratorium Przepływów

Bibliografia

• Literatura
• Bogucki A., Chołast K., Kowalczyk S., Rosłonek G., Urbanowicz A., 2018. Wykorzystanie infrastruktury PGNiG SA Oddział w Odolanowie do weryfikacji wzorca roboczego do przepływomierzy kriogenicznych. Konferencja Naukowo-Techniczna FORGAZ 2018, Muszyna, 10–12.01.2018: 141–150.
• Bogucki A., Czapnik P., Rosłonek G., 2017. Centrum Kompetencji Technicznych LNG. Przegląd Gazowniczy, 56: 28–29.
• China-certification. <http://china-certification.com> (dostęp: czerwiec 2019).
• Colorado Engineering Experimental Station Inc. <http://www.ceesi.com> (dostęp: czerwiec 2019).
• Dworak P., 2003. GERG project report, project no. 1.48: Determine the State of Art in Coriolis Gas Meters. PGNiG. LNG Metrology. <http://lngmetrology.info> (dostęp: czerwiec 2019).
• Rosłonek G., 2016. Skroplony gaz ziemny – LNG. Część 1 – Zagadnienia ogólne i podstawy procesu rozliczeniowego. Nafta-Gaz, 2: 87–94. DOI: 10.18668/NG.2016.02.02.
• Rosłonek G., 2017. Pomiary rozliczeniowe małego LNG. I Bałtyckie Warsztaty LNG – „Zimna Zośka”, Gdańsk, 16–17.05.2017. The European Gas Research Group. (dostęp: czerwiec 2019).
• Akty prawne i normatywne
• International Recommendation OIML R 117-1, Ed. 2007, Dynamic measuring systems for liquids other than water. Part 1: Metrological and technical requirements.
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz.U z 2017 r. poz. 885).