„Ochrona natury” kontra ochrona krajobrazu kulturowego na przykładzie „Wielkiego Zwierzyńca Jeleni” z XVIII w. w Białymstoku

• Autorzy: Turecki A.

Warianty tytułu

EN

„Protection of nature” versus protection of cultural landscape of the 18th century “Deer Park” in Bialystok

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Wielki Zwierzyniec Jeleni – ezoteryczny park, fragment założenia ogrodowo-urbanistycznego Białegostoku z czasów J.K. Branickiego, zaniedbany podczas zaborów rosyjskich, jako „Park 3-maja” odtwarzany i przekształcany w Muzeum Pamiątek Narodu Polskiego w międzywojniu, dewastowany w trakcie II Wojny Światowej, ogołacany ze znaczeń i upamiętnień przez powojenne socjalistyczne władze, jest obecnie w czasach „Wolnej Polski” degradowany przez ruch „Zielonych” do roli lasku. Władze miejskie pod naciskiem protestujących wstrzymują rewaloryzację parku.

EN

“The Deer Park” – esoteric part of famous J.K. Branicki`s Baroque urban-garden composition of eighteencentury Bialystok, neglected during the Russian annexation of Poland, after 1919 when Poland became independent restored as a 3-May Constitution Park and transformed into “Green Pantheon of national heroes”, devastated by the Germans and Soviets during the Second World War, deprived of commemorations by the post-war socialist government, now is degraded by „Greens” to wild forest. The city authorities after the protest abandoned revaluation of the park.

Słowa kluczowe

PL

Zwierzyniec; Białystok; historia; rewaloryzacja; Zieloni; protest

EN

DeerPark; Greens; history; protest; revaluation

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 45
• Strony: 589--600
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., mapy, rys., zdj.

Twórcy

autor

Turecki A.

• Wydział Architektury, Politechnika Białostocka

Bibliografia

• 1. Bończak-Kucharczyk E., Maroszek J., Kucharczyk K., Katalog parków i ogrodów zabytkowych daw. woj. Białostockiego, Białystok 2000.
• 2. Dobroński A., Białystok. Historia miasta, ZMB, Białystok 2001.
• 3. Nikiciuk M., Puśko J. T., Naprzeciw burzom i chmurom, Białystok 1996
• 4. Turecki A., Zagrożone dziedzictwo – Białostocki Zielony Klin, Białystok 2014.
• 5. Turecki A., Analiza możliwości adaptacji fragmentów osiemnastowiecznego założenia ogrodowo-urbanistycznego do współczesnego centrum Białegostoku w: Ochrona reliktów urbanistycznych Białegostoku, Białystok 1996.
• 6. Turecki A., Analiza możliwości adaptacji fragmentów osiemnastowiecznego założenia ogrodowo-urbanistycznego do współczesnego centrum Białegostoku w: Ochrona reliktów urbanistycznych Białegostoku, Białystok 1996.
• 7. Turecki A., Nowe aspekty PLAN DU CHATEAU ET DE LA VILLE DE BIALYSTOK AVEC SES ENVIRONS, Białostocczyzna nr. 4/1995.
• 8. Wróbel W., Rys historyczny Parku im. Konstytucji 3 Maja w Białymstoku, Białystok 2010, maszynopis.
• 9. Urząd Statystyczny Białegostoku, Białystok dane statystyczne 2015 r.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).