Wpływ kopalni węgla kamiennego na jakość wody rzeki Wisły

• Autorzy: Policht-Latawiec A. , Kapica A.

Warianty tytułu

EN

Influence of Hard Coal Mine on Water Quality in the Vistula River

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The subject of the paper was determining the effect of supplied mine waters on the quality of the analyzed section of the Vistula River. “Silesia” Mine Enterprise (ME) which supplies the pollutants is situated in the southeastern part of the Śląskie province. Silesia ME extracts hard coal and mine gas – methane. The mine belongs to medium waterlogged mines with chloride-sodium inflowing waters. Before their discharge to the river, the mine waters are as a whole drained to the storage-dosing reservoir. Beside the retention and dosing mine waters to the Vistula River, the reservoir allows for removing the mechanical suspension from the waters.The main point of the work was acquisition of samples for analysis. Water samples were collected in 2011 from four control and measurement points along a kilometer section of the Vistula river and used for laboratory analyses. The control and measurement points were situated 20m above the discharge ditch outlet to the Vistula River and subsequently 50 and 1000 m below the discharge. The following parameters were measured immediately after water sampling: water temperature, the contents of dissolved oxygen, oxygenation capacity, pH and electrolytic conductivity. The other eighteen components were analyzed in a laboratory. Determined were: the content of total suspended solids, dissolved substances, sulphates, phosphates, total phosphorus, ammonium nitrogen, nitrite nitrogen, nitrites, nitrate nitrogen, nitrates, ammonium ion, chlorides, sodium, calcium, magnesium, total iron, potassium and manganese. The paper assessed the dynamics of water physicochemical indices, fulfilling conditions at supplying polluted water to the receiving water and functional values of water. It was stated that the Vistula waters deteriorate after introducing mine waters. They become waters below the good state, creating conditions unsuitable for fish life and unfit for water supply to people. Pollution of mine waters, regarded as treated sewage, exceeds the permissible values of some indices as stated in legal regulations. However, the key concentration of chlorides at the point of full mixing does not exceed their permissible values. River self-purification is on a good level, since mostly pollutant concentrations decrease on the length of the investigated section of the Vistula River, i.e. in point 4.

Słowa kluczowe

PL

węgiel kamienny; rzeka Wisła; jakość wód

EN

coal mine; Vistula river; water quality

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2013
• Tom: Tom 15, cz. 3
• Strony: 2640--2651
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Policht-Latawiec A.

• Uniwersytet Rolniczy, Kraków

autor

Kapica A.

• Uniwersytet Rolniczy, Kraków

Bibliografia

• 1. Aleksander-Kwaterczak U., Ciszewski D., Szarek-Gwiazda E., Kwadrans J., Wilk-Woźniak E., Waloszek A.: Wpływ historycznej działalności kopalni rud Z-Pb w Chrzanowie na stan środowiska wodnego doliny Matyldy. Górnictwo i Geologia, t. V, zesz. 4, 21–30 (2010).
• 2. Bogdał A., Kanownik W., Wiśnios M.: Zmiany wartości i stężeń fizykochemicznych wskaźników jakościowych wód rzeki Prądnik-Białucha (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska). Gaz, Woda i Technika Sanitarna, nr 8, 358–361 (2012).
• 3. Chaber M., Krogulski K.: Problematyka wód słonych w górnictwie węgla kamiennego. Wiadomości Górnicze, nr 7–8, 325–332 (1998).
• 4. Dulewski J., Madej B., Uzarowicz R., Walter A.: Wpływ górnictwa na wybrane elementy środowiska z perspektywy ostatniej dekady. Przegląd Górniczy, nr 10, 132 (2010).
• 5. Falta J.: Operat wodno-prawny na odwodnienie Zakładu Górniczego „Silesia” i zrzut wód dołowych do wód powierzchniowych rzeki Wisły. Katowice, 1–30 (2003).
• 6. Helios-Rybicka E., Rybicki S.: Impact of coal mining on the environmental In Poland. In: Proceedings First Conference on Applied Environmental Geology (AEGO3) in Central and Eastern Europe. Vienna 2003, 228–229 (2003).
• 7. Kanownik W., Rajda W.: Samooczyszczanie wody potoku Pychowickiego. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 561. 81–91 (2011).
• 8. Kanownik W., Kowalik T., Bogdał A., Ostrowski K., Rajda W.: Jakość i walory użytkowe wody potoku Szczyrzawy. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 561, 65–81 (2011).
• 9. Kanownik W., Kowalik T., Bogdał A., Ostrowski K.: Quality categories of stream waters included in a small retention program. Pol. J. of Environ. Stud., 22 (1), 159–165 (2013).
• 10. Lipiński K.: Ochrona wód przed zasoleniem. Wrocław, 8 (1987).
• 11. Paczyński B., Sadurski A.: Hydrologia regionalna Polski. Wody mineralne, lecznicze i termalne oraz kopalniane. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa, t. II, 146 (2007).
• 12. Pluta I.: Wody kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego – geneza, zanieczyszczenia i metody oczyszczania. Główny Instytut Górnictwa, Katowice, 6 (2005).
• 13. Pluta I., Dulewski J.: Wody kopalniane w świetle dawnej i aktualnej terminologii oraz ich klasyfikacji obowiązującej w górnictwie. Wiadomości Górnicze, nr 1, 37 (2006).
• 14. Policht-Latawiec A.: Effect of treated sewage on water quality in the receiving waters. Acta horticulturae et regiotecturae, 15, 46–49 (2012).
• 15. Rajda W., Kanownik W.: Some Water Quality Indices in Small Watercourses in Urbanized Areas. Archives of Environmental Protection, 33 (4), 31–38 (2007).
• 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Dz.U., nr 137, poz. 984.
• 17. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych. Dz.U., nr 162, poz. 1008.
• 18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Dz.U., nr 204, poz. 1728.
• 19. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych. Dz.U., nr 176, poz. 1455.
• 20. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych. Dz.U., nr 258, poz. 1550.
• 21. Różkowski A., Przewłocki K.: Application of stable isotopes in mine hydrogeology taking Polish coal basin as an example. Isotopes Techniques in Groundwater Hydrogeology, IAEA Vienna, vol. 1, 481–502 (1974).
• 22. Sobolewski M.: Ochrona wód przed zasoleniem. Biuro Studiów i Ekspertyz. Wydział Analiz Ekonomicznych i Społecznych, nr 79, 1–2 (1992).