Dozymetria środowiskowa : zastosowania, możliwości i ograniczenia

• Autorzy: Janowska P. , Pasieka A. , Budzanowski M. , Kopeć R.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dla osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące konieczna jest ciągła i skrupulatna kontrola dawek w miejscu pracy. Praca z promieniowaniem powinna być tak zorganizowana, aby dawki otrzymywane przez osoby przebywające w pracowni, a także w pomieszczeniach przyległych, były na możliwie najmniejszym poziomie, a w żadnym razie nie przekraczały dawek granicznych. Zgodnie z ustawą o Prawie atomowym [1] przy pracy z promieniowaniem jonizującym wymagana jest ocena narażenia pracowników, prowadzona na podstawie kontrolnych pomiarów dawek indywidualnych lub pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy. Wyróżnia się dwie kategorie osób pracujących w narażeniu na promieniowanie jonizujące: kategorię A obejmującą pracowników, którzy mogą otrzymać dawkę skuteczną, przekraczającą 6 mSv w ciągu roku oraz kategorię B dla osób, które mogą być zawodowo narażone na roczną dawkę skuteczną przekraczającą 1 mSv. Wybór typu dozymetrii zależy od warunków narażenia na promieniowanie. W przypadku osób zaszeregowanych do kategorii A należy prowadzić systematyczną kontrolę indywidualną, natomiast dla kategorii B ocena stopnia narażenia pracownika może być dokonana na podstawie wyników pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy [1]. Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej IFJ PAN jest obecnie największym serwisem dozymetrycznym w Polsce wykonującym pomiary dawek metodą termoluminescencyjną. Obecnie kontrolą dozymetryczną w Laboratorium objętych jest blisko 50 000 osób pracujących w narażeniu na promieniowanie jonizujące. W głównej mierze prowadzone są odczyty dawek indywidualnych. Dozymetria środowiskowa jest stosowana jako dopełnienie dozymetrii indywidualnej lub – o ile jest to możliwe – zamiast dawkomierzy indywidualnych. Korzystając z obszernej bazy danych, Laboratorium na bieżąco analizuje stopień narażenia pracowników objętych dozymetrią termoluminescencyjną i prezentuje je nie tylko w Polsce, ale także na arenie międzynarodowej.

Słowa kluczowe

PL

dozymetria środowiskowa; promieniowanie jonizujące; dozymetria termoluminescencyjna; narażenie na promieniowanie

EN

environmental dosimetry; ionizing radiation; thermoluminescent dosimetry; exposure to radiation

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 4, nr 4
• Strony: 213--215
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Janowska P.

• Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków

autor

Pasieka A.

• Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków

autor

Budzanowski M.

• Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków

autor

Kopeć R.

• Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków

Bibliografia

• 1. Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe.
• 2. M. Budzanowski, R. Kopeć, B. Obryk, P. Olko: Dose levels of the occupational radiation exposures in Poland based on results from the accredited dosimetry service at the IFJ PAN, Krakow, Radiat Prot Dosimetry, 144(1-4), 2011, 107-110.
• 3. M. Budzanowski: Ocena przydatności ultraczułych detektorów termoluminescencyjnych LiF:Mg,Cu,P (MCP-N) w dozymetrii promieniowania gammaw środowisku, praca doktorska IFJ PAN, Kraków 2001.
• 4. T. Niewiadomski: Dozymetria termoluminescencyjna w praktyce, wydano nakładem IFJ, Kraków 1995.
• 5. http://dawki.ifj.edu.pl/
• 6. M. Budzanowski, K. Kisielewicz, A. Truszkiewicz, S. Wach: Dawki indywidualne i środowiskowe zmierzone z użyciem dawkomierzy TLD w Pracowni Radiologii Zabiegowej Szpitala Wojewódzkiego nr 2 w Rzeszowie, X Spotkanie SIOR, Mierki 2008.
• 7. A. Szumska, R. Kopeć, M. Budzanowski: Occupational exposure to the whole body, extremities and to the eye lens in interventional radiology in Poland, as based on personnel dosimetry records at IFJ PAN, Radiation Physics and Chemistry, 104, 2014, 72-75.