The ‘open’ Venice Charter. Learning from the Multiple Interpretations and Translations of the Charter’s Article 9

• Autorzy: Houbart Claudine , Dawans Stéphane

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.6171

Warianty tytułu

PL

"Otwarta" Karta Wenecka. Wnioski z różnych interpretacji i tłumaczeń art. 9 Karty

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper contributes to a research initiative aimed at addressing a significant gap in the historiography of the Venice Charter: its translations. Originally composed in French, the charter underwent subsequent translations into English, Spanish, and Russian shortly after its inception, with the French and English versions serving as the basis for subsequent translations. However, a cursory examination of these versions reveals notable disparities, indicating a departure from Umberto Eco’s notion of translations ‘saying almost the same thing’. These linguistic variations gave rise to diverse interpretations over time and across geographical regions, suggesting that the Venice Charter operated more as an ‘open work’ than a rigidly universal standard. While refraining from direct engagement with the charter’s contemporary relevance, this article delves into the potential significance of examining translations and interpretations, focusing on one of its most contentious sections: Article 9 and, particularly, the concepts of ‘distinctiveness’ and ‘contemporary stamp’. These reflections are contextualized through Umberto Eco‘s insights on the nature of the ‘open work’ and the intricacies of the translation process.

PL

Artykuł stanowi wkład w inicjatywę badawczą mającą na celu wypełnienie istotnej luki w historiografii Karty Weneckiej: jej tłumaczeń. Pierwotnie skomponowana w języku francuskim, wkrótce po powstaniu Karta została przetłumaczona na język angielski, hiszpański i rosyjski, a wersje francuska i angielska służyły jako podstawa dla kolejnych tłumaczeń. Jednak pobieżne zbadanie tych wersji ujawnia znaczące rozbieżności. Widać wyraźnie odejście od koncepcji Umberto Eco o tłumaczeniach „mówiących prawie to samo”. Różnice językowe dały początek różnym interpretacjom w czasie i w różnych regionach geograficznych, co sugeruje, że Karta Wenecka działała bardziej jako „otwarte dzieło” niż sztywno uniwersalny standard. Powstrzymując się od bezpośredniego angażowania we współczesne znaczenie Karty, niniejszy artykuł zagłębia się w badanie potencjalnego znaczenia tłumaczeń i interpretacji, koncentrując się na jednej z najbardziej kontrowersyjnych sekcji Karty: Artykule 9, a w szczególności na pojęciach „odrębności” i „współczesnej pieczęci”. Refleksje te są kontekstualizowane poprzez spostrzeżenia Umberto Eco na temat natury „dzieła otwartego” i zawiłości procesu tłumaczenia.

Słowa kluczowe

EN

Venice Charter; universalism; translation; open work

PL

Karta Wenecka; uniwersalizm; tłumaczenie; otwarta praca

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 22
• Strony: 49--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Houbart Claudine

• University of Liège (Belgium), Faculty of Architecture

• https://orcid.org/0000-0002-7037-5815

autor

Dawans Stéphane

• University of Liège (Belgium), Faculty of Architecture

• https://orcid.org/0000-0002-0876-7391

Bibliografia

• 1. Brandi, C. (2005). Theory of Restoration, edited by Giuseppe Basile, translated by Cynthia Rockwell. Rome: Istituto Centrale per il Restauro, Nardini editore.
• 2. Cohen, J. (1966). Structure du langage poétique. Paris: Flammarion.
• 3. Eco, U. (2003). Dire presque la même chose. Paris: Grasset.
• 4. Groupe µ (1977). Rhétorique de la poésie: Lecture linéaire, lecture tabulaire. Brussels: Éditions complexe.
• 5. His Royal Highness the Prince of Wales (2009). Foreword. In: The Venice Charter Revisited: Modernism, Conservation and Tradition in the 21st Century (xiii-xiv). Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
• 6. Houbart, C. (2014). Deconsecrating a doctrinal monument: Raymond M. Lemaire (1921-1997) and the Revisions of the Venice Charter. Change Over Time, 4(2), 218-243.
• 7. Houbart, C. (2018). The Great Beguinage of Leuven: An Early Challenge for the Venice Charter. Opus, Nuova serie (2), 105-128.
• 8. Houbart, C. (2024). The Evolution of Urban Heritage Conservation and the Role of Raymond Lemaire. Abingdon & New York: Routledge.
• 9. ICOMOS (1965). International Charter for the Conservation and Restoration of Monuments and Sites (Venice Charter, 1964).
• 10. ICOMOS (1978). Summary Report of the Vth General Assembly of ICOMOS, Moscou-Souzdal, 22–24 May 1978. Available at: https://www.icomos.org/public/publications/1978-Moscou.pdf.
• 11. ICOMOS (1989). Charta von Venedig neu übersetzt. Denkmalschutz Informationen, XIII(3), 2‑6.
• 12. Iser, W. (1978). The Act of Reading: A Theory of Aesthetic Response. Baltimore: John Hopkins University Press.
• 13. Jakobson, R. (1960). Closing Statement: Linguistics and Poetics. In: Style in Language (350-377). Cambridge: Massachusetts Institute of Technology Press.
• 14. Jencks, C. (1988). The Prince, The Architects and New Wave Monarchy. New York: Rizzoli.
• 15. Kovács, E. (2005). The Venice Charter 1964—2004—2044? : The fortieth anniversary, Budapest-Pécs, Hungary, May 22-27, 2004. Hungarian National Committee of ICOMOS.
• 16. Lagneau, J.-F., dir. (2019). Retour à l’esprit de la Charte de Venise. Paris: ICOMOS France.
• 17. Lemaire, R. M. (1976). La mémoire et la continuité. Louvain: Archive of the R.M. Lemaire International Centre for Conservation.
• 18. Lemaire, R. M. (1995). Faut-il revoir la Charte de Venise. Restauro, La Carta di Venezia trenta anni dopo: incontro internazionale di studio, 24 (131-132), 5-9.
• 19. Lyons, D. (1999). Open Texture and the Possibility of Legal Interpretation. Law and Philosophy, 18(3), 297-309.
• 20. Parent, M. (1976). Problèmes de la restauration avec l’environnement sociologique et culturel. Les monuments historiques de la France*, hors-série, ‘Les restaurations françaises et la Charte de Venise’, 10-19.
• 21. Peterson, C. E. (1965). The monumental patrimony. American Institute of Architects Journal, 43(1), 57-59.
• 22. Riffaterre, M. (1978). Semiotics of Poetry*. Bloomington: Indiana University Press.
• 23. Rodwell, D. (2022). Inhabited Historic Cities, Urban Heritage, and dissonances at the heart of the World Heritage system. European Journal of Postclassical Archaeologies*, 12, 291-352.
• 24. Smith, L. (2006). Uses of Heritage. Abingdon & New York: Routledge.
• 25. Szmygin, B., & Skoczylas, O. (2021). Factors shaping the Venice Charter and its usefulness – on the example of heritage protection in Poland. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, 17(3), Article 3. https://doi.org/10.35784/teka.2861.
• 26. Tomaszewski, A. (2005). Intellectual context of monuments and sites in their setting. In: 15th ICOMOS General Assembly and International Symposium: ‘Monuments and sites in their setting - conserving cultural heritage in changing townscapes and landscapes’, 17 – 21 Oct 2005, Xi'an, China. Available at: https://openarchive.icomos.org/id/eprint/300/.
• 27. Wells, J.C. (2007). The plurality of truth in culture, context, and heritage: a (mostly) post-structuralist analysis of urban conservation charters. City & Time, 3(2).
• 28. Wells, J.C. (2019). The Treatment of Historic Automobiles and Buildings. In: The Routledge Companion to Automobile Heritage, Culture, and Preservation (35-46). Routledge Handbooks Online.