Założenia gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) w sektorze produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego (SEE)

• Autorzy: Smol Marzena , Czaplicka-Kotas Agnieszka , Włóka Dariusz

Identyfikatory

DOI

10.15199/67.2019.8.2

Warianty tytułu

EN

Circular economy (CE) assumptions in the production of electrical and electronic equipment (SEE)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) jest systemem gospodarczym Unii Europejskiej (UE), w którym produkty i zasoby są bardziej racjonalnie wykorzystywane, a odpady, jeśli powstają, stają się cennym surowcem. Już w samej definicji GOZ wskazywanej przez Komisję Europejską (KE) podkreśla się, iż GOZ dotyczy dwóch kluczowych aspektów – bardziej racjonalnego wykorzystania zasobów w procesach produkcyjnych oraz lepszych praktyk w zakresie gospodarowania odpadami. W pracy przedstawiono założenia GOZ w sektorze produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego (SEE), uwzględniając przy tym dwa kluczowe obszary wdrażania GOZ – produkcję i konsumpcję oraz gospodarowania odpadami. W tym kontekście KE proponuje szereg działań, mających ułatwić proces transformacji w kierunku GOZ w sektorze produkcji SEE, w tym uwzględnienie najlepszych praktyk w zakresie zarówno procesu projektowania SEE (ekoprojekt), jak i sam proces produkcyjny uwzględniający zasadę zasobooszczędności. Ponadto, KE rekomenduje usprawnienie gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym (ZSEE) poprzez zwiększenie ilości ZSEE przekazanego do recyklingu (41,2% w 2016 r. w UE), a tym samym zawrócenie cennych materiałów z powrotem do gospodarki.

EN

Circular economy (CE) is the economic system of the European Union (EU), where products and resources are more rationally used, and waste, if they arise, become a valuable resource. In the definition of CE, provided by the European Commission (EC), it is emphasized that CE deals with two key aspects - more rational use of resources in production processes and better waste management practices. The work presents the assumptions of CE in the sector of production of electrical and electronic equipment (SEE), taking into account two key areas of CE implementation - production and consumption, and waste management. In this context, the EC proposes a number of actions to facilitate the transformation towards CE in the SEE sector, including the best practices in both the SEE design process (eco-design) and the production process itself, taking into account the principle of resource efficiency. In addition, the EC recommends improving the management of waste electrical and electronic equipment (WEEE) by increasing the amount of WEEE transferred for recycling (41.2% in 2016 in the EU), thus returning valuable materials back to the economy.

Słowa kluczowe

PL

gospodarka o obiegu zamkniętym; GOZ; gospodarka odpadami; sprzęt elektryczny i elektroniczny; SEE; zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny; ZSEE

EN

circular economy; CE; waste management; electrical and electronic equipment; SEE; waste electrical and electronic equipment; WEEE

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Rudy i Metale Nieżelazne Recykling
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 64, nr 8
• Strony: 8--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Smol Marzena

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Zarządzania ul. Gramatyka 10, 30-067 Kraków

autor

Czaplicka-Kotas Agnieszka

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Zarządzania ul. Gramatyka 10, 30-067 Kraków

autor

Włóka Dariusz

• Instytut Gospodarki Surowcami Materialnymi i Energią PAN, Pracownia Surowców Biogenicznych, ul. J Wybickiego 7A, 31-261 Kraków

Bibliografia

• [1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE).
• [2] Decyzja Komisji (UE) 2019/63 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie sektorowego dokumentu referencyjnego dotyczącego najlepszych praktyk zarządzania środowiskowego, sektorowych wskaźników efektywności środowiskowej oraz kryteriów doskonałości dla sektora produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we wspólnocie (EMAS).
• [3] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów. (2018/851/WE).
• [4] Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat) 2019. ec.europa.eu/eurostat/ home (dostęp: 30.07.2019).
• [5] Galos Krzysztof, Marek Nieć, Barbara Radwanek-Bąk, Tadeusz Smakowski, Krzysztof Szamałek. 2012. "Bezpieczeństwo surowcowe Polski w Unii Europejskiej i na świecie". Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 452: 43-52.
• [6] Komunikat Komisji Europejskiej. 2010. EUROPA 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. (COM nr 2020, 2010).
• [7] Komunikat Komisji Europejskiej. 2014. Ku gospodarce o obiegu zamkniętym: program "zero odpadów dla Europy". (COM nr 398, 2014).
• [8] Komunikat Komisji Europejskiej. 2015. Zamknięcie obiegu - plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym. (COM nr 614, 2015).
• [9] Komunikat Komisji Europejskiej. 2018. Monitorowanie gospodarki o obiegu zamkniętym. (COM nr 29, 2018).
• [10] Kozłowski Jerzy, Dariusz Lewandowski, Wojciech Miklasz, Martyna Potempa, Marta Gawliczek. 2017. Recykling odpadów ZSEE w Polsce-czy to się opłaca?. Rudy i Metale Nieżelazne, Recykling 62 (3): 3-12.
• [11] Kulczycka Joanna, Agnieszka Nowaczek, Elżbieta Pietrzyk-Sokulska, Barbara Radwanek-Bąk. 2017. "Potencjalna ilość metali możliwa do odzyskania z ZSEE w Polsce". Rudy i Metale Nieżelazne, Recykling 62 (7): 16-21.
• [12] Pietrzyk Stanisław, Piotr Palimąka. 2013. "Charakterystyka ilościowa złomu elektrycznych i elektronicznych urządzeń laboratoryjnych". Rudy i Metale Nieżelazne, Recykling 58 (6): 301-306.
• [13] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie zakresu i wzoru rocznego raportu o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem (Dz. U. z 2016 r. poz. 2184).
• [14] Smol Marzena, Joanna Kulczycka. 2018. Możliwości wykorzystania odpadów jako źródło surowców krytycznych w sektorze nawozowym - wdrażanie założeń gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) na przykładzie fosforu, 331-348. W Mikrozanieczyszczenia w ściekach, odpadach i środowisku, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej.
• [15] Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z wdrażania planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym . (COM nr 190, 2019).
• [16] Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2015r. poz.1688, ze zm.).

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).