Możliwości poprawy modelu rozwoju KSE za pomocą obserwatorów stanu na przykładzie podsystemu mocy osiągalnej w elektrowniach ogółem

• Autorzy: Tchórzewski J.

Identyfikatory

DOI

10.5604/00326216.1210815

Warianty tytułu

EN

Possibility to improve the model of NPS development through the observer of state

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy zamieszczono wybrane wyniki badań dotyczące próby poprawienia modeli rozwoju krajowego systemu elektroenergetycznego na przykładzie podsystemu mocy osiągalnej w elektrowniach ogółem, m.in. poprzez wykorzystanie obserwatorów stanu. Pokazano, że układ dynamiczny opisany równaniami stanu i wyjścia może być sterowany za pomocą wektora stanu, który na potrzeby sterowania jest mierzony. Jednak nie zawsze wektor stanu jest mierzalny, m.in.: z powodów technicznych (brak możliwości wykonania pomiaru określonych elementów fizycznych), z powodów fizycznych (wektor stanu może zawierać elementy niefizyczne, a więc wprost niemierzalne) oraz z powodów systemowych (wektor stanu może zawierać elementy historyczne, statystyczne, itp.). Zamieszczono też wybrane wyniki badania wrażliwości modelu rozwoju systemu z punktu widzenia fabryk bezludnych. Bardziej interesujące wyniki badań poddano dyskusji i zamieszczono uwagi końcowe.

EN

The paper presents selected results of research on attempts to improve the models of development of the national electricity system (NPS), among others by using state observers. It is shown that the dynamic system described in the state space equations of state, and the output can be controlled by a state vector, which for the purposes of control is measured. But not always state vector is measurable, e.g., for technical reasons (lack of ability to measure certain physical elements), for physical reasons (state vector may contain non-physical and therefore unmeasurable quantities) and systemic reasons (state vector may contain historical elements, statistical, etc.).

Słowa kluczowe

PL

badanie wrażliwości; fabryki bezludne; identyfikacja systemów; krajowy system elektroenergetyczny; modele rozwoju; obserwatory stanu

EN

deserted factory; identification; national electricity system; models of development; observer status

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Elektrotechniki
• Czasopismo: Prace Instytutu Elektrotechniki
• Rocznik: 2016
• Tom: Z. 273
• Strony: 145--161
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., tab.

Twórcy

autor

Tchórzewski J.

• Zakład Modelowania i Projektowania Systemów Informatycznych, Instytut Informatyki, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, ul. 3-Maja 54, 08-110 Siedlce

Bibliografia

• 1. Helt P., Parol M., Piotrowski P.: Metody sztucznej inteligencji. Przykłady zastosowań w elektroenergetyce. OW PW. Warszawa, 2012 r.
• 2. Konieczny J.: Inżynieria systemów działania. WNT. Warszawa, 1983 r.
• 3. Kaczorek T., Dzieliński A., Dąbrowski W., Łopatka R.: Podstawy teorii sterowania. WNT. Warszawa, 2005 r.
• 4. Malko J.: Wybrane zagadnienia prognozowania w elektroenergetyce. OW PW. Wrocław 1995 r.
• 5. Mielczarski W.: Rozwój systemów elektroenergetycznych. Studia BAS. Nr 4 (32), s. 39-50. www.bas.sejm.gov.pl. Warszawa, 2012 r.
• 6. Osowski S.: Modelowanie i symulacja układów i procesów dynamicznych. OW PW. Warszawa, 2007 r.
• 7. Orłowska-Kowalska T.: Obserwatory strumienia i prędkości wirnika silnika indukcyjnego. PN IMNE, seria: Studia i Materiały, nr 19, s. 101-118, 1995 r.
• 8. Paska J.: Niezawodność systemów elektroenergetycznych. OW PW. Warszawa, 2005 r.
• 9. Rebizant W.: Metody inteligentne w automatyce zabezpieczeniowej. PN IE Seria: Monografie Nr 29 (93). OW PWr. Wrocław, 2004 r.
• 10. Staniszewski R.: Sterowanie procesem eksploatacji. WNT. Warszawa, 1990 r.
• 11. Tadeusiewicz R.: Badanie właściwości układów samodzielnych współpracujących ze stochastycznie zmiennym środowiskiem. Postępy Cybernetyki, Nr 4, 1976 r.
• 12. Tchórzewski J.: Modele rozwoju krajowego systemu elektroenergetycznego w ujęciu teorii sterowania i systemów. Poznan University of Technology. Academic Journals. Electrical Engineering. Tom 78, s. 17-26. OW PP. Poznań 2014 r.
• 13. Tchórzewski J.: Rozwój systemu elektroenergetycznego w ujęciu teorii sterowania i systemów. OW PWr. Wrocław 2013 r.
• 14. Tchórzewski J.: The Development Process of Electrical Power System as Unmanned Factory. Electrical Engineering. Issue 59. Academic Journals, OW PP, Poznań 2009 r.
• 15. Tchórzewski J.: Identification of Electric Power System from Point of View of Development. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 18, nr 4B, s. 191-194. HARD Publishing Company, Olsztyn, 2009 r.
• 16. Tchórzewski J.: The Development Process of Power System as Unmanned Factory. Electrical Engineering. IEEP PP, EEC PAN, IEEE PS, s. 67-68, 2008 r.
• 17. Tchórzewski J.: Cybernetyka życia i rozwoju systemów. Monografie nr 22, stron 408. Wydawnictwa Uczelniane WSRP w Siedlcach. Siedlce, 1992 r.
• 18. Tchórzewski J.: Inżynieria rozwoju systemów. Monografie nr 18, stron . Wydawnictwa Uczelniane WSRP w Siedlcach. Siedlce 1990 r.
• 19. Zajczyk R.: Modele matematyczne systemu elektroenergetycznego do badania elektromechanicznych stanów nieustalonych i procesów regulacyjnych. Wyd. PG. Gdańsk, 2003 r.
• 20. Zimmer A., Englot A.: Identyfikacja obiektów i sygnałów. Teoria i praktyka dla użytkowników MATLABA, Politechnika Krakowska. Kraków, 2005 r.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.