Kształtowanie zamkniętej przestrzeni rekreacyjnej cohousingu – wyniki badań pilotażowych

• Autorzy: Markiewicz Ewa

Identyfikatory

DOI

10.4467/25438700SM.23.002.17803

Warianty tytułu

EN

Shaping the enclosed recreational space of cohousing – results of pilot studies

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Zmiany w zachowaniach konsumentów doprowadziły do powstania zjawiska zamykania się określonych grup społecznych i powstania przestrzeni prywatnych, w których członkowie społeczności spędzają swój wolny czas oraz realizują swoje zachowania rekreacyjne. Głównym celem artykułu jest identyfikacja możliwych rozwiązań w zakresie kształtowania zamkniętej przestrzeni rekreacyjnej. Rozważania dotyczą cohousingu, określanego jako oddolny, pozainstytucjonalny model mieszkalny, w którym zastosowanie ma zrównoważony model sprawczości – wspólnotowości spostrzegania społecznego. Autorka stawia pytanie: Jakie są możliwe rozwiązania w zakresie kształtowania zamkniętej przestrzeni cohousingu? Zastosowano metodę analizy danych zastanych, która obejmowała publikacje, raporty i badania na temat poruszanego problemu. Istotnym źródłem były również strony internetowe poszczególnych wspólnot cohousingowych. Zakres przestrzenny badań obejmował kraje, w których cohousingi są najbardziej popularne (Szwecja, Dania, Holandia). Do ilustracji empirycznej wykorzystano podmioty charakteryzujące się różnymi formami architektonicznymi. Na podstawie wyników badań zidentyfikowano możliwe rozwiązania w zakresie kształtowania zamkniętej przestrzeni rekreacyjnej cohousingu, umożliwiające podejmowanie działalności rekreacyjnej z wybranymi lub/i z wszystkimi członkami wspólnoty. Badania wykazały dodatkowo, iż cechy miejsca (forma architektoniczna cohousingu) nie muszą oznaczać ograniczeń w zakresie wydzielonych przestrzeni wspólnych. Na ich kształt wpływ mają przede wszystkim sami użytkownicy, ich potrzeby, ale i umiejętności w zakresie działalności rekreacyjnej, którymi będą w stanie podzielić się z innymi użytkownikami. Wagi nabierają więc odpowiednie kryteria doboru mieszkańców warunkujące określony typ cohousingu. Niniejszy artykuł akcentuje jedynie problem zamkniętych przestrzeni rekreacyjnych, w opinii autorki, może on być pewnego rodzaju wprowadzeniem do debaty i pogłębionych badań nad tym zagadnieniem, również w zakresie negatywnych konsekwencji wynikających z zamkniętości omawianych przestrzeni.

EN

Changes in consumer behaviour have led to the phenomenon of certain social groups closing off and the emergence of private spaces where community members spend their leisure time and pursue their recreational behaviour. The main objective of this article is to identify possible solutions for the design of an enclosed recreational space. It considers cohousing, defined as a bottom-up, non-institutional residential model in which a sustainable causality-community model of social perception applies. The author poses the question: what are the possible solutions for shaping the closed space of cohousing? The method used was that of a desk-based data analysis, which included publications, reports and studies on the problem addressed. The websites of individual cohousing communities were also an important source. The spatial scope of the research included the countries where cohousing is most popular (Sweden, Denmark, the Netherlands). Entities characterised by different architectural forms were used for empirical illustration. Based on the results of the research, possible solutions for the design of a closed cohousing recreational space were identified, allowing recreational activities to be undertaken with selected and/or all members of the community. The research additionally showed, that the characteristics of the place (the architectural form of cohousing) do not necessarily imply restrictions on the enclosed common spaces. Their design is mainly influenced by the users themselves, their needs, but also the recreational activity skills they will be able to share with other users. Appropriate criteria for the selection of residents that determine a certain type of cohousing are therefore of importance. This article only emphasises the problem of closed recreational spaces; in the author's opinion, it can serve as a kind of introduction to the debate and in-depth research on this issue, also with regard to the negative consequences resulting from the closedness of the spaces in question.

Słowa kluczowe

PL

cohousing; przestrzeń rekreacyjna; przestrzeń prywatna

EN

cohousing; recreational space; private space

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 42
• Strony: 22--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Markiewicz Ewa

• Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0001-7600-054X

Bibliografia

• [1] Bierwiaczonek K., 2016, Społeczne znaczenie miejskich przestrzeni publicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• [2] Blakely E.J., Snyder M.G., 1997, Fortress America. Gated Communities in the United States, Brookings Institutions Press, Washington DC.
• [3] Czajkowski K., 1997, Wychowanie do rekreacji, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• [4] Drzewiecki M., 1992, Wiejska przestrzeń rekreacyjna,: Instytut Turystyki, Warszawa.
• [5] Dymnicka, M. 2013, Przestrzeń publiczna a przemiany miasta, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• [6] Kiełbasiewicz-Drozdowska I., 2001, Zarys rozwoju refleksji teoretycznej nad problematyką rekreacji, W: I. Kiełbasiewicz-Drozdowska, W. Siwiński, red., Teoria i metodyka rekreacji. Zagadnienia podstawowe, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Poznań, 9-27.
• [7] Kwilecka M., Brożek Z., 2007, Bezpośrednie funkcje rekreacji, Almamer Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa.
• [8] Kwilecki K., 2011, Rozważania o czasie wolnym. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowje im. Wojciecha Korfantego, Katowice.
• [9] McCamant K., Durrett C., Hertzman E., 1994, Cohousing. A Contemporary Approach to Housing Ourselves (Second Edition), Ten Speed Press, Berkley, CA.
• [10] Meltzer G., 2005, Sustainable Community: Learning from the cohousing model, Trafford Publishing, Victoria, BC.
• [11] Portes A., 1998, Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociolog, “Annual Review of Sociology”, 24, 1–24.
• [12] Putnam R., 2000, Bowling Alone: Collapse and Revival of American Community, Simon &Schuster, New York.
• [13] Suchecki J., 2020, Co-housing jako forma wspierania opieki sąsiedzkiej, „Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz”, 1, 45-54
• [14] Twardoch A., 2017, Oddolne budownictwo mieszkaniowe: potencjał i perspektywy, W: B. Audycka, M. Ruszkowska-Cieślak, Mieszkalnictwo w Polsce. Dobre praktyki, Habitat for Humanity Poland, Warszawa, 61-82.
• [15] Warszyńska J., Jackowski A., 1979, Podstawy geografii turyzm, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• [16] Włodarczyk B., 2009, Przestrzeń turystyczna – istota, koncepcje, determinanty rozwój, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• [17] Vestbro D.U., Horelli L., 2012, Design for Gender Equality: The History of Co-Housing Ideas and Realities, “Built Environment”, 38(3), 315-335.
• [18] Zięba M., 2015, Zrównoważone osiedla mieszkaniowe w formule cohousing’u, „Świat Nieruchomości”, 2(92), 13-20.
• ŹRÓDŁA INTERNETOWE/ ONLINE SOURCES
• [1] http://f-as.pl/wp-content/uploads/2017/09/grundtvig_wyjazd_szwecja.pdf (dostęp z dnia 05.09.22).
• [2] http://fardknappen.se/om-oss/ (dostęp z dnia 05.09.22).
• [3] https://wandelmeent.nl/beschrijving-project-2/ (dostęp z dnia 05.09.22).
• [4] http://www.egebakken.dk/ (dostęp z dnia 05.09.22).
• [5] Praktyki wspólnego mieszkania. Reportaże ze świata o cohousingu senioralnym. Zapis dyskusji, która odbyła się na żywo online 6 października 2020 roku, https://wwb12.artmuseum.pl/pl/dokumentacja/video-praktyki-wspolnego-mieszkania (dostęp z dnia 15.10.2021).