Heksachlorobenzen : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

• Autorzy: Kowalska Joanna

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0013.0795

Warianty tytułu

Hexachlorobenzene : determination in workplace air

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było opracowanie i walidacja metody oznaczania frakcji wdychalnej heksachlorobenzenu (HCB) w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania heksachlorobenzenu polega na: przepuszczeniu powietrza zawierającego heksachlorobenzen przez filtr polipropylenowy, ekstrakcji heksanem i analizie otrzymanego roztworu z wykorzystaniem techniki chromatografii gazowej z detekcją wychwytu elektronów (GC-ECD). Do badań stosowano kolumnę HP-5 o długości 30 m, średnicy wewnętrznej 0,32 mm i o grubości filmu 0,25 µm. Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 0,018 ÷ 0,375 µg/ml, co odpowiada zakresowi 0,0003 ÷ 0,006 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 120 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie heksachlorobenzenu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Metoda może być wykorzystana do oceny narażenia zawodowego na heksachlorobenzen w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania heksachlorobenzenu została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

The aim of this study was to develop and validate a method for determining of inhalable fraction of hexachlorobenzene in workplace air. The determination method is based on the adsorption of hexachlorobenzene on a polypropylene filter, extraction with hexane and an analysis of the resulting solution with gas chromatography with electron capture detection (GC-ECD). A capillary column with HP-5 (30 m × 0.32 mm, i.d. × 0.25 μm film thickness) was used. The method is linear within the working range from 0.018 µg/ml to 0.375 µg/ml, which is equivalent to air concentrations from 0.0003 to 0.006 mg/m3 for a 120-L air sample. The analytical method described in this paper enables selective determination of analytes in workplace air in the presence of coexisting substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for measuring chemical agents listed in Standard No. EN 482. This method can be used for assessing occupational exposure to hexachlorobenzene and the associated risk to workers’ health. The developed method of determining hexachlorobenzene has been recorded as an analytical procedure (see appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

Słowa kluczowe

PL

heksachlorobenzen; metoda analityczna; powietrze na stanowiskach pracy; metoda chromatografii gazowej; nauki o zdrowiu; inżynieria środowiska

EN

hexachlorobenzene; analytical method; workplace air; gas chromatographic analysis; health sciences; environmental engineering

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 1 (99)
• Strony: 45--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kowalska Joanna

• Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

Bibliografia

• 1. ATSDR, Agency for Toxic Substances and Disease Registry (2015). Toxicological profile for hexachlorobenzene. US Department of Health and Human Services. Public Health Service. Agency for Toxic Substances and Disease Registry. Atlanta, GA [https://www.atsdr.cdc.gov/ToxProfiles /tp90.pdf].
• 2. GESTIS (2018). Substance database. BG Institute for Occupational Safety and Health. Sankt Augustin, Germany [dostęp: 28.08.2018; http://www.dguv.de/ifa/ GESTIS/GESTIS-Stoffdatenbank/index-2.jsp.].
• 3. Grimalt J.O., Sunyer J., Moreno V., Amaral O.C., Sala M., Rosell A., Anto J.M., Albaiges J. (1994). Risk excess of soft-tissue sarcoma and thyroid cancer in a community exposed to airborne organochlorinated compound mixtures with a high hexachlorobenzene content. Int. J. Cancer 56(2), 200–203.
• 4. HSDB, Hazardous Substances Data Bank (2018). National institutes of health. Health & Human Services. U.S. National Library of Medicine 8600 Rockville Pike, Bethesda, USA [dostęp: 28.08.2018; http://toxnet.nlm. nih.gov].
• 5. IARC (2001). Hexachlorobenzene. In some thyrotropic agents. Monographs on the evaluation of carcinogenic risk of chemicals to humans, vol. 79. Lyon, France. International Agency for Research on Cance, 493–568. Konwencja Sztokholmska (2001).
• 6. Konwencja Sztokholmska w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, sporządzona w Sztokholmie dnia 22.05.2001 r. [Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants, done at Stockholm on 22.05.2001]. DzU 2009, nr 14, poz. 76.
• 7. Koradecka D., Skowroń J. (2016). Działalność Międzyresortowej Komisji ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy w latach 2014-2016 [The activity of the Interdepartmental Commission for Maximum Admissible Concentrations and Intensities for Agents Harmful to Health in the Working Environment in 2014–2016]. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy [Principles and Methods of Assessing the Working Environment] 4(90), 5–39.
• 8. Murayama H., Mukai H., Mitobe H., Moriyama N. (2000). Simple method for determining trace pesticides in air using extraction disks. Analytical sciences 16, 257–263.
• 9. PN-EN 482+A1:2016 Narażenie na stanowiskach pracy – Wymagania ogólne dotyczące charakterystyki procedur pomiarów czynników chemicznych [Workplace exposure – General requirements for the performance of procedures for the measurement of chemical agents].
• 10. PN-Z-04236-2:1994 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości sześciochlorobenzenu. Oznaczanie sześciochlorobenzenu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej [Polish standard].
• 11. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12.06.2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU 2018, poz. 1286 [Polish legal act].
• 12. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 850/2004 z dnia 29.04.2004 r. dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych i zmieniające dyrektywę 79/117/EWG (OJ L 158, 30.4.2004, p. 7–49) [Regulation (EC) No 850/2004 of the European Parliament and of the Council of 29 April 2004 on persistent organic pollutants and amending Directive 79/117/EEC].
• 13. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 1272/2008 z dnia 16.12.2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (zwanego rozporządzeniem GHS) [Regulation (EC) No 1272/2008 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2008 on classification, labelling and packaging of substances and mixtures, amending and repealing Directives 67/548/ EEC and 1999/45/EC, and amending Regulation (EC) No 1907/2006 (Text with EEA relevance)]. Dz. Urz. UE z dnia 31.12.2008 r., L 353.
• 14. SCOEL (2014). Recommendation from the Scientific Committee for occupational exposure limits for hexachlorobenzene. SCOEL/SUM/188/2013.
• 15. Starek A. (2016). Heksachlorobenzen – frakcja wdychalna. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego [Hexachlorobenzene – inhalable fraction. Documentation of proposed values of occupational exposure limits]. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy [Principles and Methods of Assessing the Working Environment] 89(3), 67–102.
• 16. Yagoh H., Murayama H., Suzuki T., Tominaga Y., Shibuya N., Masuda Y. (2006). Simultaneous monitoring method of polycyclic aromatic hydrocarbons and persistent organic pollutants in the atmosphere using activated carbon fiber filter paper. Analytical sciences 22, 583–590.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).