Możliwości udostępnienia złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej za pomocą upadowej

• Autorzy: Czaja P. , Kamiński P.

Warianty tytułu

EN

The possibility of access to copper ore deposits on Fore-Sudetic Monocline with a inclined shaft

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Postęp w budowie maszyn do całkowicie zmechanizowanego drążenia wyrobisk korytarzowych pozwala na ich stosowanie również w projektach górniczych do udostępniania złóż surowców mineralnych za pomocą upadowych zastępujących kosztowne szyby górnicze. Obecny stan budownictwa podziemnego wskazuje na coraz więcej przypadków wykorzystania takich rozwiązań w przodujących krajach górniczych, takich jak Australia, Chile czy Afryka Południowa. Podobnie w polskim górnictwie podziemnym można znaleźć kilka przykładów takich systemów wybudowanych w ostatnich latach. Osiągane w tej technologii wysokie dzienne postępy drążenia wyrobisk korytarzowych zachęcają do projektowania szybkiego dotarcia upadowymi do złóż nie tylko rud metali, ale także złóż węgla kamiennego czy nawet węgla brunatnego. W tej sytuacji zasadne jest pytanie, czy złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej, zalegające na głębokości sięgającej już 1200 m, pod grubą warstwą utworów zawodnionych mogą być udostępnione upadowymi budowanymi w miejsce pionowych szybów. W poszukiwaniu odpowiedzi na tak postawione pytanie w pracy zaprezentowano kilka przypadków udo-stępnienia złóż za pomocą upadowych w górnictwie krajowym i zagranicznym, w tym złóż zalegających bardzo głęboko. W prezentowanych przykładach przeanalizowano przede wszystkim warunki geologiczno-górnicze, mające pierwszoplanowy wpływ na wybór metody udostępnienia oraz związane z nimi warunki techniczne budowy wyrobisk udostępniających.

EN

Progress in construction of full mechanized tunnel boring machines allows to use them for accomplishment of inclined shafts – instead of very expensive vertical shaft – necessary for accessing of underground deposits. This solution is often introduced in recent years in many mining countries like Australia, Chile or South Africa. Also in Poland we can find few examples of uses such system in underground mining. Very high daily excavation progress reaching even 7-10 m/day encourage designers to implement it for accessing not only metallic ore deposit but also hard coal mining and lignite. The same question has been presented in relation to accessing of copper ore deposit in Fore-Sudetic Monocline which is exploited by KGHM Polska Miedz S.A. Ore body is located at the depth of over 1000 m under the thick layer of watered rockmass. Looking for the answer to that question some examples of inclined shafts application in the different world mining country has been presented in the paper. The main interest has been put to the geological and hydrogeological condition in both polish and other country examples of using inclined shafts in underground mining industry, which decide about the chosen method of accessing ore body to the exploitation.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo; udostępnienie złoża upadowymi; szyby pochyłe

EN

mining engineering; inclined shaft

• Wydawca: KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe
• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 3
• Strony: 19--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Czaja P.

• AGH - Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica, Kraków

autor

Kamiński P.

• AGH - Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica, Kraków

Bibliografia

• [1] Bornemann E., 1982, Möglichkeiten Und Grenzen der Erschließung und Ausbeuutung von Lagerstätten mit Hilfe von Schrägschächten, Gluckauf 118, nr 2.
• [2] Bustamante Gutiérrez Sergio, 2013, Proyecto mina Chuquicamata subterranean, Congreso Iberoamericano de Minería Sustentable, Santiago – Chile (prezentacja multimedialna).
• [3] Czaja P., Kwaśniewski K., Polak K., Różkowski K., 2013, Podziemne zgazowanie węgla (PZW) – instalacja badawcza Chinchilla w Australii — Underground Coal Gasification (UCG) – Chinchilla pilot plant in Australia, Przegląd Górniczy, ISSN 0033-216X, t. 69, nr 2, s. 131-138.
• [4] Donnely C., Ramage G., Donghi M, 2014, Alternative excavation methods in underground coal mining, University of Wollongong, 2014 Coal Operators’ Conference.
• [5] Dutka J., 1999, Udostępnienie złóż za pomocą pochyłych wyrobisk,. Praca magisterska, AGH Kraków.
• [6] Kamiński P., Zastosowanie urządzeń TBM do drążenia wyrobisk górniczych ze szczególnym uwzględnieniem udostępnienia złóż kopalin przy pomocy upadowej (praca niepublikowana).
• [7] Kasperkiewicz W., Kamiński W., Łapuszek B., 2008, Doświadczenia z bezpośredniej odstawy urobku na powierzchnię, z wykorzystaniem przenośników taśmowych w warunkach ZG Janina, ze szczególnym uwzględnieniem taśm o konstrukcji linkowej, XVI Międzynarodowe Sympozjum, Ustroń.
• [8] Kenyon P., 2013, TBM first for Australian coal seam Access, TunnelTalk, November 2013.
• [9] Klein. J., 1981, Die Schachtbaumaßnahmen beim Selby Projekt, Glückauf 117, nr 23.
• [10] Kugiel M. i in., 2009, Upadowa odstawczo-transportowa KWK Marcel, Szkoła Eksploatacji Podziemnej, Materiały konferencyjne.
• [11] Robbins, Prospekty i materiały informacyjne firmy Robbins.
• [12] Scialpi M., Ofiara D., 2014, Unique Dual Mode EPB Design for the Grosvenor Coal Mine Drifts, Lincoln, Canada.
• [13] Turek W., Jak buduje się kopalnie w Australii, Portal internetowy: Portal górniczy nettg.pl.
• [14] Visser, D.J.L., 1984, Geological map of the republics of South Africa, Transkei, Bophuthatswana, Venda, and Ciskei and the kingdoms of Lesotho and Swaziland (1:1 000 000), Department of Minerals and Energy Affairs, South Africa, Gravity edition.
• [15] Portal internetowy: http://zasoby.open.agh.edu.pl/~09ksimkiewicz/23131.htm.
• [16] Portal internetowy: http://www.therobbinscompany.com/en/news/grosvenor_launch/, dostęp 20.09.2014 r.
• [17] Portal internetowy: http://www.angloamerican.com:
• [18] Portal internetowy: http://www.therobbinscompany.com/en/news/grosvenor_launch/, dostęp 20.09.2014.
• [19] http://www.dthrotarydrilling.com/News/9-June-2013/Assmang_Manganese_Mines_Northern_Cape_Province_South_Africa.html