Obrazowanie elektrooporowe warunków hydrogeologicznych strefy brzegowej wyspy Wolin

• Autorzy: Pacanowski G.

Warianty tytułu

EN

Geoelectrical imaging of hydrogeological conditions of the coastal zone of Wolin Island

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano problematykę złożonych warunków hydrogeologicznych w strefie brzegowej wyspy Wolin, które można obrazować za pomocą metod geoelektrycznych. Wody podziemne warstw wodonośnych strefy brzegowej znajdują się w stałym kontakcie z zasolonymi wodami morskimi. Fakt ten stanowi groźbę degradacji wód podziemnych i decyduje o specyfice ich ochrony. W utworach czwartorzędowych, na obszarach, gdzie wody podziemne wykazują niską mineralizację, wartości oporności utworów przepuszczalnych i nieprzepuszczalnych różnią się zdecydowanie, w związku z tym klasyfikacja hydrogeologiczna wyników, jakie otrzymujemy z pomiarów elektrooporowych nie stanowi problemu. Na obszarze prowadzonych badań sytuacja jest zupełnie inna i dużo bardziej skomplikowana, ze względu na ingresję słonych wód morskich do warstw wodonośnych. Co więcej, pośrednio mineralizacja ma również wpływ na oporności utworów słabo przepuszczalnych i praktycznie nieprzepuszczalnych.

EN

The article discusses the problem of complex hydrogeological conditions in the coastal zone of Wolin Island in Poland. Hydrogeological situation of the island was imaged by geoelectrical methods. Groundwater of the coastal zone is in constant contact with the saline sea waters. This fact constitutes a threat of groundwater degradation and has an influence on the methods of groundwater protection. The resistivity of Quaternary permeable and impermeable deposits is significantly different in areas where groundwater is characterized by low values of total dissolved solids (TDS). This implies that hydrogeological classification of the results obtained from electrical resistivity tomography (ERT) is not difficult. In the study area, the situation is completely opposite and much more complicated because of salty sea water ingress into aquifers. This affects the resistivity values of permeable and impermeable deposits, obtained from geophysical tests.

Słowa kluczowe

PL

metody geoelektryczne; mineralizacja wód; ingresja wód; tomografia elektrooporowa; ERT

EN

geoelectrical methods; total dissolved solids (TDS); water ingress; electrical resistivity tomography; ERT

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 466
• Strony: 225--232
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Pacanowski G.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Jagiellońska 76, 03-301 Warszawa

Bibliografia

• 1. BOCHEŃSKA T., DOWGIAŁŁO J., KLECZKOWSKI A., SZCZEPAŃSKI S., WITCZAK S., KRAJEWSKI S., MACIOSZCZYCK A., MACIOSZCZYK T., MAŁECKA D., ROGÓŻ M., RÓŻKOWSKI A., SADURSKI A., 2002 — Słownik hydrogeologiczny (red. nauk. J. Dowgiałło i in.). Wyd. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa: 128-129
• 2. COOPER H., 1959 — A hypothesis concerning the dynamic balance of fresh water and salt water in a coastal aquifer. J. Geoph. Res., b4, 4: 461-467.
• 3. GURWIN J., 2009 — Zastosowanie numerycznego modelu filtracji w ocenie wpływu robót inżynierskich na wody podziemne na przykładzie planowanego tunelu między wyspami Wolin i Uznam. Biul. Państw Inst. Geol., 436: 129-140.
• 4. GURWIN J., KRAWIEC A., 2012 — Identyfikacja systemu krążenia wód podziemnych na wyspie Wolin. Biul. Państw Inst. Geol., 451: 53-62.
• 5. KŁYZA. T., 1988 — Wody podziemne na Wolinie i polskim Uznamie. Sympozium WPH, IV: 83-92.
• 6. KOZERSKI B., KWATERKIEWICZ A., SADURSKI A., 1992 — Zagrożenia wód podziemnych strefy brzegowej morza w rejonie Gdańska. W służbie polskiej geologii Wydawnictwa AGH. Materiały sesji naukowej poświęconej jubileuszom Prof. A.S. KLECZKOWSKIEGO: 117-131.
• 7. MATKOWSKA Z., RUSZAŁA M., WDOWIAK M., 1974 — Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusz Międzyzdroje z objaśnieniami, PIG-PIB.
• 8. MATKOWSKA Z., 1997a — Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusz Międzyzdroje z objaśnieniami. PIG-PIB.
• 9. MATKOWSKA Z., 1997b — Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusz Wolin z objaśnieniami. PIG-PIB.
• 10. OGILWI N.A., 1974 — Fiziczeskije i geologiczeskije polja w gidrogeologii. Nauka, Moskwa.
• 11. PACANOWSKI G., CZARNIAK P., BĄK T., 2015 — Dokumentacja badań geofizycznych wykonana w ramach prac dla ustalenia ochrony zbiornika wyspy Wolin – GZWP 102. PIG-PIB.
• 12. PACANOWSKI G., SOKOŁOWSKA M., MIESZKOWSKI R., 2016 — Rola obrazowania elektrooporowego w uszczegółowieniu skomplikowanej budowy geologicznej wzgórza Morasko w Poznaniu. Prz. Geol., 64, 4: 238-244.
• 13. PACZYŃSKI B., SADURSKI A. (red.), 2007 — Hydrogeologia regionalna Polski tom I– Wody słodkie. Państw. Inst. Geol. Warszawa, 439-440
• 14. RUSZAŁA M., DOBRACKA E., PIOTROWSKI A., 1979 — Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusz Wolin z objaśnieniami. PIG-PIB.
• 15. RYŻAK R., 1979 — Problemy interpretacji hydrogeologicznej wyników pomiarów elektrooporowych. Prz. Geol., 8: 462-466.
• 16. SZYMANKO J., STENZEL P., 1973 — Metody geofizyczne w badaniach hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich. Wydaw. Geol., Warszawa.
• 17. SUKOWSKI, 1982 — O genezie zasolenia wód podziemnych w rejonie Gdańska. Prz. Geol., 30, 2: 84-86.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).