Potencjalne korzyści wprowadzenia bezpłatnej komunikacji publicznej w polskich miejscowościach

• Autorzy: Ługowski Łukasz

Warianty tytułu

EN

Potential benefits of introducing Fare-Free Public Transport in Polish cities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł ma celu wskazać potencjalne korzyści, jakie może dać bezpłatna komunikacja publiczna miastom i ich mieszkańcom. Od 2007 roku w Polsce coraz częściej miasta decydują się na innowacyjne podejście w postaci rezygnacji z pobierania opłat za przejazd. Od tamtej pory na ten krok zdecydowało się kilkadziesiąt miejscowości. Mimo że zjawisko w Polsce jest dość nowe, to na świecie z bezpłatną komunikacją publiczną eksperymentuje się od blisko 60 lat. W artykule zaprezentowane są przykłady miast, gdzie taka komunikacja funkcjonuje, przedstawiony jest wpływ bezpłatnej komunikacji na ruch samochodowy, liczbę pasażerów, skutki społeczne, a także jej krytyka oraz podsumowanie. Autor, na podstawie literatury, nie rozstrzyga o bilansie pozytywnych i negatywnych skutków wprowadzenia bezpłatnej komunikacji.

EN

The article aims to present potential benefits of introducing fare-free public transport for cities and their residents. Since 2007, cities in Poland have been increasingly opting for an innovative approach of abolishing public-transport fares. Since then, several dozen towns have decided to take this step. Although the phenomenon is relatively new in Poland, the world has been experimenting with fare-free public transport for nearly 60 years. The article presents examples of cities where such transport operates as well as free public transport impact on the car traffic and number of passengers, social effects, its criticism and the summary. Based on literature, the author doesn’t decide about positive and negative effects of introducing fare-free public transport.

Słowa kluczowe

PL

transport publiczny; transport zbiorowy; bezpłatny transport zbiorowy

EN

public transport; collective transport; free public transport

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 7
• Strony: 22--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ługowski Łukasz

• doktorant Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, ul. Obrońców Westerplatte 59/5, 40-335 Katowice

Bibliografia

• 1. Kębłowski W., Why (not) abolish fares? Exploring the global geography of fare-free public transport, Transportation 2019, https://doi.org/10.1007/s11116-019-09986-6.
• 2. Štraub D., Riding without a ticket: geography of free fare public transport policy in Poland, Urban Development Issues, 2019, vol. 64.
• 3. Aftimus P., Santini D,. Brazil: From Dream to Nightmare, w: Dellheim J., Price J., ed. 2018. Free public transit and why we don’t pay to ride elevators, Black Rose Books, Montreal, rozdział 16.
• 4. Kębłowski W., More than just riding without a ticket? Exploring the geography of fare-free public transport, 2017, [online] https://www.researchgate.net/publication/320300147_More_than_just_riding_without_a_ticket_Exploring_the_geography_of_fare-free_public_transport [dostęp: 13.04.2020 r.]
• 5. Premiers résultats de l’étude sur les effets du nouveau réseau de transport gratuit sur le territoire de la Communauté Urbaine de Dunkerque.[pdf], AGUR, VIGS, 2019.
• 6. Matthews L., This European Country Just Made It’s Public Transportation Free for Everyone, [online] 2020, https://www.afar.com/magazine/luxembourg-launches-worlds-first-freepublic-transit-network, [dostęp: 13.04.2020 r.]
• 7. Cats O., Susilo Y., Reimal T., The Prospects of Fare-Free Public Transport: Evidence from Tallinn, Transportation, 2017, 44 (5), 1083–1104.
• 8. Issacson L., Equality and growth. Free public transport in Avesta municipality [ppt], Avesta 2018.
• 9. Urbanek A., Czy bezpłatny transport miejski przekona pasażerów do rezygnacji z samochodu osobowego?, „Komunikacja Publiczna”, 2017, nr 4 (69).
• 10. Woś R., Polska na przystanku, „Tygodnik Powszechny”, 2019, nr 44.
• 11. Od czterech lat w Lubinie można jeździć za darmo, [online] https://www.lubin.pl/od-czterech-lat-w-lubinie-mozna-jezdzic-za-darmo/, [dostęp 22.03.2020 r.]
• 12. Woś R., Miejski transport za darmo?, „Polityka”, 2018, nr 28.
• 13. MZK wozi coraz więcej pasażerów, Belchatow.pl, 2018, [online] https://www.belchatow.pl/aktualnosci/6084-mzk-podsumowal-4-lata-dzialalnosci, [dostęp 22.03.2020 r.]
• 14. Volinski J., Implementation and Outcomes of Fare-Free Transit Systems, National Center for Transit Research. University of South Florida, Tampa, Washhington D.C., 2012.
• 15. Komorowski Ł., Dopłaty do lokalnego transportu zbiorowego. Co zmienia bezpłatna komunikacja publiczna?, praca magisterska pod kier. prof. dr. hab. P. Swaniewicza, Uniwersytet Warszawski, 2017.
• 16. Ługowski Ł., Poland: Take Your Potted Plant to Town, w: Dellheim J., Price J., ed. 2018. Free public transit and why we don’t pay to ride elevators, Black Rose Books, Montreal, rozdział 9.
• 17. Storchmann K., Externalities by Automobiles and Fare-Free Transit in Germany — A Paradigm Shift?, Yale University, Journal of Public Transportation, 2003, Vol. 6, No. 4.
• 18. Tomanek R., Efektywność bezpłatnego transportu zbiorowego w miastach. „Komunikacja Publiczna”, 2017, nr 4 (69).
• 19. Tomanek R., Rola bezpłatnego transportu zbiorowego w równoważeniu mobilności w miastach, „Transport Miejski i Regionalny”, 2017, nr 7.
• 20. Urbanek A., Tani bilet zniechęci do samochodu? Wielu kierowców jest gotowych zapłacić nawet o 1500 zł więcej za paliwo, 2018, [online] https://katowice.wyborcza.pl/katowice/7,151344,24302399,tani-bilet-zniecheci-do-samochodu.html, [Dostęp 22.03.2020 r.]

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).