The railway water towers resource in Western Poland in the years 1870-1965 versus the international resource

• Autorzy: Barełkowski Robert , Szaflik Władysław

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2022.52.E-01

Warianty tytułu

PL

Zasób kolejowych wież ciśnień Polski Zachodniej z lat 1870-1965 a zasób międzynarodowy

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

It has been intended to present international typological, formal and chronological relations of these types of structures in the context of the selected technical and technological solutions that would influence the emergence of architectural structures. Railway infrastructure used to develop both with reference to specific actions undertaken within the framework of activities of state administration as well as constituted the expression of universal needs and technological requirements. The essence of this analysis is to recognise which of these typologies can be referred to as functioning within the national resource and which within the international one.

PL

Intencją jest ukazać międzynarodowe relacje typologiczne, formalne oraz chronologiczne tego typu obiektów, w kontekście wybranych rozwiązań technicznych i technologicznych, które rzutowały na powstawanie form architektonicznych. Infrastruktura kolejowa rozwijała się zarówno w odniesieniu do konkretnych działań podejmowanych w ramach działań administracji kraju, jak i stanowiła wyraz ogólnych potrzeb i wymagań technologicznych. Istotą tej analizy jest rozpoznanie, które z typologii są typologiami funkcjonującymi w zasobie krajowym, a które w zasobie międzynarodowym.

Słowa kluczowe

EN

railway water towers; historic architecture; industrial heritage; railway water reservoirs; railway water supply

PL

kolejowe wieże ciśnień; architektura historyczna; dziedzictwo przemysłowe; zbiorniki wodne; wodociągi kolejowe

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 52
• Strony: 211--254
• Opis fizyczny: Bibliogr. 51 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Barełkowski Robert

• West Pomeranian University of Technology in Szczecin, Poland. Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-2375-4257

autor

Szaflik Władysław

• West Pomeranian University of Technology in Szczecin, Poland. Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska

• https://orcid.org/0000-0003-3767-8766

Bibliografia

• [1] Andrade Tiago de Oliveira: 2019, Torres de Água. Incursão em sua Arquitetura, thesis, Faculdade de Arquitetura e Urbanismo da Universidade de São Paulo, São Paulo.
• [2] Aschenbeck Nils and Schmidt, Jens U.: 2003, Wassertürme in Nordwesten, Isensee Verlag, Oldenburg.
• [3] Bakunowicz Czesław: 2001, Ostbahn – Kolej Wschodnia w Generalnym Gubernatorstwie w przygotowaniach wojennych i w ofensywnej fazie wojny Niemiec z ZSRR, 1941 – połowa 1942 r., Dzieje Najnowsze, vol. 33, issue 4, 87-101.
• [4] Barełkowski Robert: 2014, Funkcja jako nośnik continuum w zabytku architektury, in Bogusław Szmygin and Piotr Molski (eds.), Zamki w ruinie – zasady postępowania konserwatorskiego. Politechnika Lubelska, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Warszawa-Lublin, 57-66.
• [5] Barełkowski Robert: 2021, Kolejowe wieże ciśnień Polski Zachodniej – Zabytkowy Zasób Sieciowy Architektury i jego struktura typologiczna, Space & form / Przestrzeń i Forma no 48/2021, 283-332.
• [6] Barton Barry: 2003, Water Towers in Britain, The Newcomen Society, London.
• [7] Bldgs of Ireland, https://www.buildingsofireland.ie/buildings-search/?query=%22water+tower%22. (Accessed: 07-02-2022)
• [8] Boutron Christine: 2005, Les châteaux d’eau, Éditions Alan Sutton, Saint-Cyr-sur-Loire.
• [9] BU Wasserturme Teltow-Fläming, https://www.barutherurstromtal.de/index.php/wassertuerme.html. (Accessed: 07-02-2022)
• [10] DIWTG, 20 Jahre Deutsch Internationale Wasserturm Gesellschaft 2002 e. V (2020) https://www.watertowers.de/. (Accessed: 07-02-2022)
• [11] Eber, http://eber.se/. (Accessed: 07-02-2022)
• [12] Fajardo y Maymir, Euripides: 1913, Design of reinforced-concrete water tower and steel tank, thesis, College of Engineering, University of Illinois, Chicago, IL.
• [13] Fin Towers, http://www.muuka.com/finnishpumpkin/towers/tower.html. (Accessed: 07-02-2022)
• [14] Fourgnet Pierre: 1963, Reservoirs d’Eau, Dunod, Paris.
• [15] Fremdling Rainer and Knieps, Günter: 1993, Competition, regulation and nationalization: The Prussian railway system in the nineteenth century, Scandinavian Economic History Review, 41(2), 129-154.
• [16] Gábor-Szabó Zsuzsanna: 2009, Railway Waters in Szolnok, Periodica Polytechnica, 40(2), 65-75.
• [17] Gray William: 1964, Concrete Water Towers, Bunkers, Silos, and Other Elevated Structures, Concrete Publications, London.
• [18] Gryglewska Agnieszka: 1990, Zabytki techniki wodociągowej w województwie katowickim. Historia i propozycje ochrony, v. 2, Wieże wodne, report, IHASiT, Politechnika Wrocławska, Wrocław.
• [19] Gryglewska Agnieszka: 1992, Architektura wież wodnych województwa katowickiego, Ochrona Zabytków, 45/1-2 (176-177), 48-58.
• [20] Hornung Erik: 2015, Railroads and Growth in Prussia, Journal of the European Economic Association, 13(4), 699-736.
• [21] Houwink Pauline and De Jong, Sjoerd: 1973, Watertorens in Nederland (1856-1915), Heuff, Nieuwkoop.
• [22] Jensen Kim Lykke: 2009, Danmarks Vandtarne, Forlaget Vaeldgungerne, Mørke.
• [23] Ketova Eugenia and Nizhegorodskaya Juliya: 2018, Typological features of water structures of the Railway in West Siberian Urban territories, MATEC Web of Conferences 193, 02021, https://doi.org/10.1051/matecconf/201819302021, (Accessed: 25-03-2021) 1-8.
• [24] Kirby Maurice W.: 2002, The Origins of Railway Enterprise: The Stockton and Darlington Railway 1821–1863, Cambridge University Press, Cambridge.
• [25] Merkl Gerhard, Baur, Albert, Gockel, Bernd and Mevius, Walter: 1985, Historische Wassertürme, R. Oldenbourg Wissenschaftsverlag, München.
• [26] Ohlsson Eber and Persson, Kenneth M.: 2004, Svenska Vattentorn, Ohlson & Winnfors, Örebro.
• [27] Schmidt Jens U. and Bosch, Günther: 2020, Wassertürme in Schleswig-Holstein, Context Verlag, Augsburg/Nürnberg.
• [28] Schmidt Jens U., Bosch, Günther and Baur, Albert: 2009, Wassertürme in Schleswig-Holstein, Regia Verlag, Cottbus.
• [29] Schmidt Jens U.: 2008, Wassertürme in Schleswig-Holstein, Regia Verlag, Cottbus.
• [30] Schmidt Jens U.: 2011, Wassertürme in Bremen und Hamburg, Regia Verlag, Cottbus.
• [31] Spreng Ronald E.: 1992, Building Water Towers in the Postwar Era, Minnesota History, IV/1992, 130-141.
• [32] Staedte-Fotos, https://www.staedte-fotos.de/?name=galerie&kategorie=suchen&suchbegriff=wasserturm. (Accessed: 07-02-2022)
• [33] Supernak Ewa and Ziółko, Jerzy: 1998, Wieże ciśnień – ginące piękno, Inżynieria i Budownictwo, 54(6), 316-322.
• [34] Supernak Ewa and Ziółko, Jerzy: 1999, Murowane wieże ciśnień ze zbiornikiem stalowym, Inżynieria i budownictwo, nr 55(12), 1999, 667-672.
• [35] Supernak Ewa: 2005, Kształtowanie konstrukcji wież ciśnień w zależności od rodzajów podparcia stalowych zbiorników na wodę, Inżynieria i Budownictwo, nr 61(10), 532-537.
• [36] Supernak Ewa: 2012, Wieże ciśnień oraz zbiorniki wieżowe - analiza ich konstrukcji i możliwości rewaloryzacji, rozprawa doktorska, Politechnika Gdańska, Gdańsk.
• [37] Supernak Ewa: 2015, Wieże ciśnień w XXI wieku, Inżynieria i Budownictwo, nr 71(2), 67-70.
• [38] Taylor Zygmunt: 2007, The Growth and Contraction of the Railway Network in Poland, Polish Academy of Sciences, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego PAN, Warszawa.
• [39] Turm-Visionen, https://tower-visions.eu/. (Accessed: 07-02-2022)
• [40] Van Craenenbroeck Wim: 1991, L’Unité dans la Diversité – la Belgique des Chateaux d’Eau, Credit Communal, Bruxelles.
• [41] van der Veen Henk: 1989, Watertorens in Nederland, Uitgeverij 010, Rotterdam.
• [42] van der Veen Henk: 1994, Watertorens in Nederland, PIE Rapportenreeks, Stichting Projectbureau Industrieel Erfgoed, Zeist.
• [43] VB Rossii, https://fishki.net/2515925-vodonapornye-bashni-rossii.html. (Accessed: 07-02-2022).
• [44] Viztorony, https://viztorony.blog.hu/. (Accessed: 07-02-2022)
• [45] Vodnonapornye Bashni, https://watertowers.ru/vodonapornye-bashni. (Accessed: 07-02-2022).
• [46] Wasserturm Loneburg, wasserturm https://www.wasserturm.net/die-geschichte.html; http://www.bahnbauten.de/wasserturm_1.htm. (Accessed: 07-02-2022).
• [47] Water Towers Gallery, https://www.geograph.org.uk/gallery/water_towers_8021. (Accessed: 07-02-2022)
• [48] Watertorens NL, https://www.watertorens.nl/. (Accessed: 07-02-2022)
• [49] Watertowers Belgium, http://www.watertowers-of-belgium.net/. (Accessed: 07-02-2022)
• [50] Wieze Geotor, http://www.wieze.geotor.pl/index.htm. (Accessed: 07-02-2022)
• [51] Wiezecisnien, https://wiezecisnien.eu/. (Accessed: 07-02-2022).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).