Formation of floristic diversity of community of Eleocharitetum Palustris Šennikov 1919 association according to habitat conditions

• Autorzy: Gajewski P. , Grzelak M. , Kaczmarek Z. , Glina B. , Owczarzak W. , Tylman O. , Knioła A. , Murawski M.

Warianty tytułu

PL

Kształtowanie się różnorodności florystycznej zbiorowiska zespołu Eleocharitetum Palustris Šennikov 1919 pod wpływem warunków siedliskowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Research on the formation of floristic diversity of Eleocharitetum palustris Šennikov 1919 association according to habitat conditions was conducted in the years 2009-2013 in the Noteć valley, between Czarnków - Nowe Dwory - Lubcz Wielki. On the basis of floristic data collected in this area, syntaxons were differentiated, research on floristic variability was conducted and Shannon-Wiener’s diversity ratio was calculated. The selected community underwent natural valorization, and its utility value was estimated on the basis of dry mass crop and the figure of utility value. The research was supplemented with a soil science assessment of the analyzed habitats. The habitats had a little floristic diversity and a small percentage share of farm-valuable species. They are, however, a valuable element of local ecosystems. Soil parameters in the investigated habitats were differentiated and typical for the represented systematic units. Their system of air-water parameters was influenced mainly by texture as well as content and quality of organic mater.

PL

Badania nad kształtowaniem się różnorodności florystycznej zespołu Eleocharitetum palustris Šennikov 1919 pod wpływem warunków siedliskowych przeprowadzono w latach 2009-2013, w dolinie Noteci, na odcinku Czarnków - Nowe Dwory - Lubcz Wielki. Na podstawie zebranych w terenie danych florystycznych wydzielono syntaksony, przeprowadzono badania różnorodności florystycznej, obliczono wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera. Wybrane zbiorowisko zostało poddane waloryzacji przyrodniczej, a także oszacowano jego wartość użytkową na podstawie plonu suchej masy oraz liczby wartości użytkowej (LWU). Badania uzupełniono oceną gleboznawczą analizowanych siedlisk. Siedliska charakteryzowały się małym zróżnicowaniem florystycznym oraz niewielkim procentowo udziałem gatunków wartościowych gospodarczo. Są one jednak cennym elementem lokalnych ekosystemów. Gleby badanych siedlisk wykazywały właściwości zróżnicowane, typowe dla reprezentowanych przez nie jednostek systematycznych. O występującym w nich układzie właściwości powietrzno-wodnych decydowały głównie: uziarnienie oraz zawartość i jakość materii organicznej.

Słowa kluczowe

EN

habitat conditions; grassland community; ponds; floristic diversity; soil conditions

PL

warunki siedliskowe; zbiorowisko łąkowe; oczka wodne; różnorodność florystyczna; warunki glebowe

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 62, nr 3
• Strony: 93--97
• Opis fizyczny: Bibliogr. 40 poz., tab.

Twórcy

autor

Gajewski P.

• Poznań University of Life Science, Department of Soil Sciences and Land Protection ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Grzelak M.

• Poznań University of Life Science, Department of Grassland Science and Environmental Landscape ul. Dojazd 11, 60-627 Poznań, Poland

autor

Kaczmarek Z.

• Poznań University of Life Science, Department of Soil Sciences and Land Protection ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Glina B.

• Poznań University of Life Science, Department of Soil Sciences and Land Protection ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Owczarzak W.

• Poznań University of Life Science, Department of Soil Sciences and Land Protection ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Tylman O.

• Poznań University of Life Science, Department of Soil Sciences and Land Protection ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Knioła A.

• Poznań University of Life Science, Department of Grassland Science and Environmental Landscape ul. Dojazd 11, 60-627 Poznań, Poland

autor

Murawski M.

• Poznań University of Life Science, Department of Grassland Science and Environmental Landscape ul. Dojazd 11, 60-627 Poznań, Poland

Bibliografia

• [1] Berglund Ö., Berglund K.: Influence of water table level and soli properties on emission of greenhouse gases from cultivated peat soil. Soil Biology and Biochemistry, 2011, 43, 923-931.
• [2] Bosiacka B., Pacewicz K., Pieńkowski P.: Spatial analysis of plant species distribution among small water bodies in an agricultural landscape. ACTA Agrobiotanica, 2008, Vol. 61 (2), 93-101.
• [3] Bosiacka B, Radziszewicz M.: Roślinność oczek wodnych i wilgotnych zagłębień śródpolnych w okolicach Karlina (Pomorze Zachodnie). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., 2002, Ser. B, 51, 83-101.
• [4] Braun-Blanquet J.: Pflanzensoziologie. 2 Aufl. Wien, 1951.
• [5] FAO: Guidelines for soil profile description.: Land and water Development Division FAO, Rome, 2006.
• [6] Fiedler M., Szafrański Cz.: Variation of ground-water levels in the catchment of the midfield pond located at Gniezno Lakeland. Rocz. AR Pozn. 1999, 310, Melior. Inż. Środ. 20, cz. I, 403-412.
• [7] Filipek J.: Projekt klasyfikacji roślin łąkowych i pastwiskowych na podstawie liczb wartości użytkowej. Post. Nauk Rol., 1973, 4, 59–68.
• [8] Gajewski P., Grzelak M., Kaczmarek Z.: The influence of habitat conditions on the development and floral diveristy of grass communities. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2014, Vol. 58(3), 45-49.
• [9] Gajewski P., Grzelak M., Kaczmarek Z., Glina B., Mocek A., Rybczyński P., Tylman O.: Geobotanical conditions of grassland habitats in the Samica Leszczyńska River Valley. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2016, 61(3), 101-104.
• [10] Glina B., Gajewski P., Kaczmarek Z., Owczarzak W., Rybczyński P.: Current state of peatland soils as an effect of long-term drainage - preliminary results of peatland ecosystems investigation in the Grójecka Valley (central Poland). Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual, 2016, 67(1), 3-9.
• [11] Gnatowski T., Szatyłowicz J., Brandyk T., Kechavarzi C.: Hydraulic properties of fen peat soil in Poland. Geoderma, 2010, 154, 188-195.
• [12] Grzelak M., Gaweł E., Janyszek M., Diatta J.B., Gajewski P. The effect of biotope and land use on floristic variation, nature and economic value of marsh sedge rushes. Journal of Food, Agriculture & Environment, 2014, Vol. 12 (2), 1201-1204.
• [13] Ilnicki P.: Torfowiska i torf. Wyd. Akademii Rolniczej im. A. Cieszkowskiego, Poznań, 2002.
• [14] IUSS Working Group WRB.: World reference base for soil resources 2014, update 2015. International Soil Classification System for Naming Soil and Creating Legends for Soil Maps. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, 2015.
• [15] Jakubus M., Gajewski P., Kaczmarek Z.: Właściwości fizykochemiczne i chemiczne poziomów wierzchnich wybranych gleb zlokalizowanych w sąsiedztwie planowanej odkrywki węgla brunatnego „Tomisławice”. Rocz. Ochrony Środ., 2013, (15): 2232-2248.
• [16] Kaczmarek Z., Gajewski P., Owczarzak W., Glina B., Grzelak M., Murawski M.: Floral and habitat diversity of ecological grasslands in the Bystra Noteć Valley. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2015, Vol. 60 (3), 75-81.
• [17] Kaczmarek Z., Grzelak M., Gajewski P.: Warunki siedliskowe oraz różnorodność florystyczna ekologicznych siedlisk przyrodniczych w Dolinie Noteci. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2010, Vol. 55(3), 142-147.
• [18] Kalembasa D., Becher M.: Zasobność w fosfor gleb użytków zielonych Doliny Liwca na Wysoczyźnie Siedleckiej. Woda Środowisko Obszary Wiejskie, 2010, 10 (3): 107-117.
• [19] Kalisz B., Łachacz A., Glazewski R.: Transformation of some organic matter components in organic soils exposed to drainage. Turk. J. Agric. For., 2010, 34: 245-256.
• [20] Klute A., Dirksen C.: Hydraulic conductivity and diffusivity: laboratory methods. In: Klute A. (Ed.). Methods of Soil Analysis. Part 1: Physical and Mineralogical Methods. 2nd edn. Agron. Monogr. 9 ASA and SSSA, Madison, Wi., 1986.
• [21] Klute A.: Water retention: Laboratory methods. [In:] Methods of Soil Analysis. Part 1: Physical and Mineralogica Methods. 2nd edn. Agron. Monogr. 9 ASA and SSSA (KluteA., Editor), Madison, Wi., 1986, 635-660.
• [22] Kryszak A., Kryszak J., Klarzyńska A.: Walory przyrodniczo-użytkowe łąk doliny środkowej Mogilnicy. Acta Sci. Pol., Agricultura, 2007, 6(4), 15-24.
• [23] Kotowski W.: Wartości przyrodnicze fitocenoz siedlisk rolniczych w dolinach rzecznych W: Aktualne problemy ochrony mokradeł. Walory przyrodnicze mokradeł a ich zrównoważone wykorzystanie. Woda Środowisko Obszary Wiejskie, Rozprawy naukowe i monografie, 2002, 4, 43-61.
• [24] Matuszkiewicz W.: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Vademecum Geobotanicum. PWN, 2015.
• [25] Miatkowski Z., Przeździecki K., Zawadzki J.: Obserwacje zróżnicowania przestrzennego warunków wodnych trwałych użytków zielonych w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni w regionie oddziaływania kopalni odkrywkowej węgla brunatnego. Roczniki Geomatyki, 2013, 11, 4(61), 59-68.
• [26] Mirek Z., Piekoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M.: Vascular plants of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Pol. Bot. Stud. Guideb. W. Szafer Institute of Botany, Polish Acad. of Scien., Kraków, Ser. 15, 2002, 1-303.
• [27] Mocek A., Drzymała S.: Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. UP Poznań, 2010, 418.
• [28] Nawrocki P.: Walory przyrodnicze dolin rzecznych [In:] Woda w krajobrazie rolniczym, praca zbiorowa pod red. W. Mioduszewskiego: Woda Środowisko Obszary Wiejskie, Rozpr. nauk., Monogr., 2006, 18, 80-88.
• [29] Oświt J.: Metoda przyrodniczej waloryzacji mokradeł i wyniki jej zastosowania na wybranych obiektach. Mater. Inf. 35. Falenty: Wydaw. IMUZ, 2000.
• [30] Owczarzak W., Mocek A., Gajewski P.: Właściwości wodne gleb organicznych Doliny Grójeckiej w sąsiedztwie projektowanej odkrywki węgla brunatnego „Drzewce”. Acta Agrophys., 2003, 1(4), 711-720.
• [31] Owczarzak W., Mocek A., Kaczmarek Z., Gajewski P., Glina B.: Changes of soil water regime types in the area adjacent to the Tomisławice open-cast lignite mine (central Poland). Soil Science Annual, 2017, 68, 1, (w druku).
• [32] Polish soil classification (Systematyka gleb Polski): Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual, 2011, 62(3), 1-193.
• [33] Rovdan E., Witkowska-Walczak B., Walczak R., Sławiński C.: Changes in the hydrophysical properties of peat soils under anthropogenic evolution. Int. Agrophys., 2002, 16: 219-226.
• [34] Rząsa S., Owczarzak W., Mocek A.: Problemy odwodnieniowej degradacji gleb uprawnych w rejonach kopalnictwa odkrywkowego na Niżu Środkowopolskim, Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu 1999.
• [35] Schwarzel K., Renger M., Sauerbery R, Wessolek G.: Soil physical characteristics of peats soils. J. Plant. Nutr. Soil. Sci., 2002, 165: 479-486.
• [36] Smólczyński S., Orzechowski M., Piaścik H.: Właściwości fizyczno-wodne oraz prognostyczne kompleksy wilgotnościowo-glebowe gleb hydrogenicznych w krajobrazie delty wiślanej. Biuletyn Naukowy UWM Olsztyn, 2000, 9: 93-102.
• [37] Ślusarczyk E.: Określenie retencji użytecznej dla prognozowania i projektowania nawodnień. Melioracje Rolne, 1979, 3, 1-10.
• [38] Van Reeuwijk L.P.: Procedures for soil analysis. International Soil Reference and Information Centre, Wageningen, Netherlands, 2002.
• [39] Włodarczyk. T., Witkowska-Walczak B.: Water-air properties of muck-like soils. P. J. Soil Sci., 2006, 49/1, 1-10.
• [40] Zarzycki J.: Ekologiczne podstawy kształtowania ekosystemów łąkowych Babiogórskiego Parku Narodowego. Studia Naturae 45, 1999.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).